eski doğu bloku ülkelerinden rusya, ukrayna, özbekistan, kırgızistan, türkmenistan ve gürcistan’da farklı sebeplerle çıkarılan af yasaları ile yaklaşık 120 bin kişi serbest bırakıldı ya da bırakılacak.

özbekistan’da 80 bin kişi

özbekistan'da 12 aralık'ta anayasanın kabul edilişinin 21. yılı dolayısıyla af ilan edildi. mecliste kabul edilen aftan yaklaşık 80 bin kişi faydalanacak.

afla, suç işlediğinde 18 yaşından küçükler ve 60 yaşını dolduran erkek mahkumlar, toplum için sosyal tehlikesi büyük olmayan, hafif suç işleyenler, yabancı ülke vatandaşları, ağır hasta olanlar ve engelliler serbest kalacak. ayrıca benzer durumda olan ve yargılanması devam edenler de yasadan yararlanacak.

10 yıldan fazla hapse mahkum edilenlerin cezaları da dörtte bir oranında azaltıldı. af yasası, üç ay içinde uygulanacak.

rusya’da 25 bin kişi

rusya'da da anayasanın 20. yıldönümü sebebiyle çıkan aftan hapishanelerdeki 25 bin kişi yararlandı.

"putin affı" olarak isimlendirilen af kapsamına, 18 yaşından küçük çocuğu olan kadınlar, hamileler ve 55 yaş üstü kadınlar, 60 yaş üstü erkekler, birinci ve ikinci derece engelliler, çernobil'den etkilenenler, asker ve polisler alındı. yine aynı kapsama giren ve yargılanması devam edenler de aftan yararlanacak.

kamuoyunda yakından takip edilen bazı davalar da af kapsamına girdi. kuzey buz denizi'nde petrol çıkarma çalışmalarına karşı eylem yapan, aralarında türk eylemci gizem akhan'ın da olduğu greenpeace üyeleri, putin'ın siyasi rakibi olarak gösterilen ve 2004 yılındaki devlet başkanlığı seçimleri öncesinde yolsuzluk suçlamasıyla mahkum edilen iş adamı mihail hodorkovski ve moskova'daki bir katedralde putin'i protesto eden rus punk grubu pussy riot'ın üyeleri de aftan yararlandı.

diğer ülkelerdeki aflar

ukrayna'da da dört binden fazla kişi çıkarılan af kapsamında serbest bırakılacak. protestoların hedefindeki cumhurbaşkanı viktor yanukoviç af yasasını 23 aralık'ta imzaladı. af, hükümetin avrupa birliği’nden uzaklaşmasına tepki eylemlerinde gözaltına alınanları da kapsıyor. 

kırgızistan'da insan hakları evrensel beyannamesi'nin kabulünün 65. yıldönümü dolayısıyla 3 bin 500 kişi serbest bırakıldı. en son 2011'de af yasası çıkarılan ülkede cezaevleri kapasitelerinin iki 2,5 katı insan barındırıyor. aftan, müebbet hapis cezası alanların bir kısmı ile yolsuzluk yapan ve suçtan zarar gören mağdurların zararını kapatmayan hükümlüler yararlanamıyor. diğer mahkumların cezalarının yarıya indirilecek, ilk kez suç işleyenler de serbest kalacak.

türkmenistan'da 630 kişi serbest bırakıldı. devlet başkanı gurbanguli berdimuhamedov, birleşmiş milletler tarafından 12 aralık 1995'te ülkeye verilen verilen "daimi tarafsızlık" statüsünün 18. yıldönümü sebebiyle af yasası çıkardıklarını söyledi. 

bu yıl af ilan eden ülkeler arasında gürcistan da vardı. af yasasından, aralarında 190 siyasi tutuklunun da bulunduğu yaklaşık üç bin mahkum yararlandı, 10 bin mahkumun ceza süresi azaltıldı.

kaynak: ajanslar