almanya cumhurbaşkanı joachim gauck, türkiye'deki temaslarında kapsamında cumhurbaşkanı abdullah gül ile birlikte düzenlediği ortak basın toplantısında türkiye'ye yönelik eleştirilerde bulunmuştu.

gauck, bu eleştirilere ortadoğu teknik üniversitesi’nde (odtü) yaptığı konuşmada da devam etti. mit yasası, gezi müdahalesi, internet yasakları ve hukuka müdahale konusunda türk hükümetini eleştirdi. özellikle ermeni ve kürt konularında yapılan atılımları ise övdü.

“kuvvetler ayrılığını kısıtlama eğilimi…”

alman cumhurbaşkanı, almanya ile türkiye’deki gelişmelerin her iki ülkeyi de ilgilendirdiğine vurgu yaptı ve akp hükümetinin hukuka yönelik hamlelerini eleştirdi:

"50 yaşıma kadar neyin hukuk ve neyin hukuksuzluk olduğuna bir komünist partinin karar verdiği sistemde yaşadım… demokrasinin sağladığı kazanımı yaşama tecrübesinin etkisiyle herhangi bir yerde hukuk devletini ve birçok ülkede denenmiş olan kuvvetler ayrımını kısıtlama eğilimini gördüğüm zaman bunu özel bir kaygı duyarak izlerim… dolayısıyla bugün burada kendime, hükümet hoşuna gitmeyen çok sayıda savcı ve polisi yerinden alır ve şahısların kim olduklarına bakmaksızın çarpık gelişmeleri aydınlatmalarına bu şekilde engel olur, ya da kararları kendi lehine etkilemeye veya hoşnut olmayacağı kararlardan kaçınmaya çalışırsa yargı bağımsızlığı halen güvence altında olur mu diye soruyorum”

“bu gelişmeler beni korkutuyor”

gauck, türkiye’deki yönetim üslûbunun hayal kırıklığı, burukluk ve öfkeye sebep olduğuna vurgu yaptı:

“örneğin insanların nasıl bir yaşam tarzını benimsemeleri gerektiğine ilişkin bir müdahale söz konusu olduğunda hayatları üzerinde daha güçlü bir gizli servis kontrolü amaçlandığında, sokak protestoları zor kullanılarak bastırıldığında hatta bu yüzden insanlar canından olduğunda... itiraf ediyorum; bu gelişmeler beni korkutuyor. özellikle de fikir ve basın özgürlüğü kısıtlandığı için.  internet ve sosyal iletişim ağlarına erişimin kısıtlandığını; eleştirel bakış açısına sahip gazetecilerin işten çıkarıldığını hatta yargılandığını; gazetelere yayın yasağının getirildiğini ve yayıncıların hukuki baskı altına alındıkları zamanı yaşıyoruz. oysaki kapsamlı şekilde bilgilendirmek ve bilgilendirilmek özgür ve demokratik toplumun iki ana şartıdır. ancak bu sayede çarpık gelişmeler aydınlatılabilir ve hükümetin eylemleri kontrol edilebilir.” 

“beni yanlış anlamayın”

cumhurbaşkanı, eleştirilerinin iç işlerine müdahale değil, eşit iki ülkenin paylaşımı olarak görülmesi gerektiğini söyledi.

“kimi türk vatandaşı ve kimi türk siyasetçi bu tarz eleştiriyi kabul etmekte zorlanabilir. kimisi haksız ya da istenilmeyen bir eleştiri olarak geri çevirebilir. beni lütfen yanlış anlamayın. ifade ettiklerim içişlerine müdahale değil, eşit düzeyde paylaşım arzusu. söylediklerim totaliter bir devlette uzun yıllar edinmiş olduğum deneyimler sonucunda demokrasinin savunucusu bir vatandaşın duyduğu kaygılardır.”

“tabular yıkılmaya başlandı”

alman cumhurbaşkanı’nın konuşmasında sadece eleştiri yoktu. gauck, türkiye’nin ekonomik başarısı, suriyeli mültecilere yapılan yardımlar ve türkiye’de ordunun siyasetten uzaklaştırılmasından övgüyle söz etti. cumhurbaşkanı, kürt ve ermeni meselelerinde türkiye'nin takdir edilmesi gereken hamleler yaptığını söyledi:

" kürtlerle olan diyalog sürecinin başlamasıyla birlikte şiddet içeren çatışma sayısı azaldı. örneğin, ermeniler veya kürtlere karşı yapılan haksızlıklara ilişkin tabular kalkmaya başladı. son olarak başbakan erdoğan ermeni kurbanların yakınlarına yönelik acılarını paylaştığını ifade etti. bunlar tabii ki türkiye'de olumlu olan gelişmelerden sadece bazılarıdır.

cumhurbaşkanı, odtü'deki konuşmasının ardından ankara temaslarına ana muhalefet partisi chp'nin genel başkanı kemal kılıçdaroğlu ve kurmayları görüşerek devam etti.

kaynak: aa