yargıtay 9. ceza dairesi, 361 sanıklı davada kararını açıkladı. aralarında, emekli generaller çetin doğan, halil ibrahim fırtına, bilgin balanlı, engin alan, ergin saygun, nejat bek, süha tanyeri, şükrü sarıışık, özden örnek'in de bulunduğu 237 sanık hakkındaki mahkumiyet kararları onandı. 

yargıtay, 88 sanık hakkındaki mahkumiyet kararlarını ise bozdu. bunlardan 25 sanık hakkındaki bozma kararının gerekçesi, yeterli delil bulunmaması. yüksek mahkeme 63 sanığın cezasını ise "hüküm darbe değil örgütten verilmeliydi" diyerek bozdu. bu 88 sanıktan tutuklu olanlar tahliye edilecek. 

36 sanık hakkındaki beraat kararı da onandı. 

şimdi sanıkların önünde iki yol var. biri anayasa mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkını kullanmak diğeri avrupa insan hakları mahkemesi'ne gitmek. sanık avukatlarından celal ülgen, kararı veren yargıtay 9. dairesi üyeleri hakkında ağır tazminat davaları açacaklarını söyledi.
 

salonda gözyaşı, dışarıda slogan

duruşmayı izleyen al jazeera muhabiri gonca şenay, kararların belli olmasıyla birlikte mahkeme salonundaki birçok kişinin ağladığını aktardı.

yargıtay önünde ise, bir grup mahkumiyet kararlarını protesto etti. ellerinde bayraklar bulunan eylemciler, 'mustafa kemal'in askerleriyiz' şeklinde slogan attı.

yargıtay tarihinin en uzun duruşması

balyoz davası’nın temyiz duruşmaları 17 gün sürdü. avukatların yaptığı yaklaşık 120 saatlik savunma ile yargıtay tarihinin en uzun duruşması oldu.

yargıtay başsavcılığı, “hayata geçmemiş bir darbe planının hangi koşullarda suç sayılabileceği”ni aktardı. darbeyi asker-sivil, birbirini tanıyan  -  tanımayan herkesin yapabileceği, bu amaçla sivil toplum örgütleri ve medyanın kullanılabileceği iddia edildi. suçun oluşması için, son aşama olan hareket aşamasına geçilmesi gerekmediği, planlama aşamasının yeterli sayılması gerektiği belirtildi.

 sanıkların katılmadığı duruşmalarda, 117 avukattan  96’sı  savunma yaptı. savunmaların ortak noktası; “delillerin sahte ve üretilmiş” olduğu iddiasıydı. dijital verilerin delil kabul edilemeyeceği, yerel mahkemede savunma hakkının kısıtlandığı ve adil yargılanma hakkının ihlal edildiği üzerinde duruldu.

avukatlar son söz olarak;  “bu davada tsk’nın tarihi kişiliği söz ve olay parçaları üzerinden yargılama konusu yapılmıştır. kullanılan yöntem de 2 doğru ancak suç oluşturmayan belge veya bilginin, 12 yalan belge veya bilgiyle kurgulanmasıdır, ki buna gri propaganda denir ” dediler.

balyoz planı davası nedir?

dava adını, 2002 – 2003 yıllarında, birinci ordu komutanlığında yapılan  “balyoz planı” seminerinden aldı. 

plan ilk olarak taraf gazetesi’nin 20 ocak 2010 tarihli haberiyle ortaya çıktı.

iddiaya göre; darbe zemini hazırlamak için “oraj”, “suga”,”döküm”, “sakal” “tırpan”, “testere” adı verilen eylem planlarının uygulanması hedeflendi. camiilerin bombalanarak hükümetin sıkıyönetim ilan etmeye zorlanması, yunanistan hava sahasında bir türk jetinin düşürülerek halkın kışkırtılması planlananlardan bazılarıydı.

haberi yazan muhabir mehmet baransu’nun belgeleri bavul içinde savcılığa teslim etmesinden sonra, soruşturma başladı.

19 haziran 2010’da istanbul 10. ağır ceza mahkemesinde başlayan dava 21 ay sürdü.

dava aşamasında sanıklar, delillerin dijital ortamda, eski tarihlere dönük üretildiğini, isimsiz ihbar mektupları ve tanıkların dinlediği yönünde itirazlarda bulundu.

ancak mahkeme; 21 eylül 2012’de, askerlerin hükümeti ortadan kaldırmaya teşebbüs ettiğine karar verdi.

365 sanıktan 325’i “türkiye cumhuriyeti icra vekilleri heyetini cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmek” suçundan müebbet hapse mahkum edildi. ancak sanıkların cezaları “darbeye eksik teşebbüs” gerekçesiyle indirildi. çetin doğan, özden örnek ve ibrahim fırtına 20 yıl hapis cezası aldı.

kaynak: al jazeera ve ajanslar