hakimler ve savcılar yüksek kurulu (hsyk) hükümetin geçen hafta yolsuzluk ve rüşvet operasyonu sonrası çıkarttığı "adli kolluk yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik"e tepki gösterdi. hsyk, 13 üyesinin imzası ile yaptığı açıklamada, yönetmeliğin 2. ve 3. maddelerinin kuvvetler ayrılığı ilkesine aykırı olduğunu vurguladı. oy çokluğu ile alınan kararda bu maddelerin yargı bağımsızlığı ile anayasa'nın ve ceza muhakemesi kanunu'nun (cmk) ilgili hükümlerine açıkça aykırı olduğu savunuldu.

hsyk'dan perşembe akşamı yapılan açıklamada, 'özveri ve titizlikle görev yapan yargı mensuplarını zan altında bırakan beyan ve yazıların da hukukun üstünlüğü ve çağdaş demokrasinin unsuru olan bağımsız yargıya zarar vereceği hususunun gözden ırak tutulmaması' çağrısı yapıldı.

açıklamada, "yasama ve yürütme organlarına karşı bağımsızlığı korunan yargı, yönetenlere karşı yönetilenlerin güvencesidir. hukuka aykırı eylem ve işlemlerde bulunulması halinde yönetenlerin de herkes gibi yargı tarafından denetlenmesi demokratik hukuk devletinin bir gereğidir" denildi. 

'savcı her araştırmayı yapabilir' 

hsyk, cmk'nın 157, 160, 161 ve 164. maddeleri uyarınca ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiğini öğrenen cumhuriyet savcısının emrindeki adli kolluk görevlileri marifetiyle doğrudan doğruya her türlü araştırmayı yapabileceğine dikkat çekti.

kurulun açıklamasında şu ifadeler de yer aldı: 

"adli kolluk görevlilerinin el koydukları olayları, yakalanan kişiler ile uygulanan tedbirleri emrinde çalıştıkları cumhuriyet savcısına derhal bildirmek ve bu cumhuriyet savcısının adliyeye ilişkin bütün emirlerini gecikmeksizin yerine getirmekle yükümlüdür".

akp: korsan bildiri

hsyk'nın açıklamasına iktidardaki adalet ve kalkınma partisi'nden (akp) ise tepki geldi. 

kurulun 22 üyesi olduğunu hatırlatan akp genel başkan yardımcısı mustafa şentop, "sadece 13 üye korsan bildiri yayınladı. eskiden asker adına bildiri yayınlanırdı, şimdi hsyk yayınlıyor. siyasi sonuç almak için savcılığın ve hakimliğin gücünü istismar etmeyelim" dedi.

beş üyeden şerh

13 üyenin imza attığı hsyk açıklamasına beş üye muhalefet şerhi koydu. bu üyelerden adalet bakanlığı müsteşarı ve hsyk 1. daire üyesi birol erdem, yapılan değişikliğin anayasa'ya ve kanunlara açıkça aykırı olduğu görüşüne katılmadı. erdem, düzenlemenin yargı bağımsızlığına müdahale olarak değerlendirilemeyeceğini ve kuvvetler ayrılığı ilkesini zedeleyici bir yönünün de olmadığını söyledi. 

birol erdem, yönetmelik değişikliğinin cumhuriyet savcılığı'nın adli görevlerine ilişkin yeni bir düzenleme içermediğini, cumhuriyet başsavcısı'nın yürütülen soruşturma dosyaları hakkında bilgi sahibi olmasının yasal düzenlemelerin zorunlu bir sonucu olduğunu, bu konunun soruşturmanın gizliliğini ihlal sayılmayacağını belirtti. 

erdem ayrıca şunları kaydetti:

"adli kolluğun en üst dereceli kolluk amirine, onun da mülki idare amirine bilgi vermesinin mevzuatın zorunlu bir sonucu olduğu, aksinin kabulü durumunda, alt dereceli adli kolluk görevlisinin vakıf olduğu bilgiyi, en üst dereceli kolluk amirinin veya mülki idare amirinin öğrenemeyeceği şekilde bir sonuç ortaya çıkmaktadır."

erdem yönetmelikte yapılan değişiklikle adli kolluğa, en üst dereceli kolluk amirine, onun tarafından da mülki idare amirine adli olaylar hakkında bilgi verme yükümlülüğü getirildiğini vurguladı. 

hsyk açıklamasına muhalefet şerhi koyan diğer üyeler ise hsyk'nın 3. daire üyesi ahmet karayiğit, 1. daire üyesi ismail aydın, 2. daire üyesi halil koç ve 3. daire üyesi rasim aytin oldu. 

kaynak: ajanslar