kalıcı ateşkesin ardından ilk kez halkına seslenen israil başbakanı binyamin netanyahu, 7 temmuz’da başlattıkları saldırıların israil'e büyük bir politik ve askeri zafer kazandırdığını söyledi. filistin'de ise hamas, israil askerlerini bozguna uğrattıklarını ifade etti.

hamas’ın isteklerinin hiçbirini elde edemediğini savunan israil başbakanı netanyahu şöyle konuştu:

“hamas liman, havalimanı, mahkûmların serbest bırakılması ve filistinli memurların maaşlarının ödenmesi yönündeki isteklerinin hiçbirini elde edemedi. buna karşılık askeri ve diplomatik olarak büyük zarar gördü. israil, hamas’ın işid ve el kaide ile aynı ailenin üyesi olduğuna dünyayı ikna etti.”

hamas sözcüsü sami ebu zuhri ise yaptığı yazılı açıklamada, ''netanyahu'nun, direnişin isteklerini elde edemediği yönündeki açıklaması, saçma ve anlaşmanın maddeleriyle çelişiyor. netanyahu'nun açıklamaları, uğradıkları hezimeti, direnişin kahramanlığı ve israillilerin hayatını felç eden gücünü örtbas etme adına yapılan umutsuz bir girişim'' ifadelerini kullandı.

'israil sadece direniş dilini anlıyor'

filistinli gruplara bağlı 13 askeri birlik ise israil saldırılarında neredeyse yok olan şecaiyye mahallesi'nde ortak basın toplantısı düzenledi. hamas'ın askeri kanadı izzeddin kassam tugayları sözcüsü ebu ubeyde gruplar adına bir basın bildirisi okudu.

ebu ubeyde, “elde edilen zafer, işgal uçaklarının on binlerce ton patlayıcıyı üzerlerine boşalttığı, evleri başlarına yıkılan tüm filistinli çocukların, yaşlıların, kadınların zaferidir. düşman hiçbir stratejik ve taktiksel başarı elde edemedi. israil işgalcisi, gazze'de kendisine karşı kullanılan direniş dilinden başka bir şeyden anlamıyor. gazze kazandı çünkü düşman askerlerini bozguna uğrattı, binlerce yerleşimciyi göçe zorladı, 6 milyondan fazlasını sığınaklara soktu” ifadelerini kullandı.

gazze'nin batısındaki meclis binasının bulunduğu meydanda toplanan binlerce kişiye hitap eden hamas siyasi büro başkan yardımcısı ismail heniyye de "siyonistlere karşı verilen bu savaş, filistin davasına yeniden itibar kazandırdı ve ona yönelik duyguları canlandırdı" dedi.

heniyye, israil'e karşı verilen son mücadelenin, filistin direnişinin son sekiz senedeki gelişimini ortaya çıkardığını söyledi.

israil'in 7 temmuz'da başlattığı ve 51 gün süren saldırılarında 2 bin 145 filistinli hayatını kaybetti, 11 bin 100 kişi de yaralandı. 51 gün içinde ölen israilli sayısı ise 69.

iki aşamalı plan

ateşkes müzakerelerini yürüten filistinli ve israilli heyetler, mısır'ın taraflara sunduğu iki aşamalı planı kabul etti.

mısır'ın önerdiği ilk ateşkes planında ambargonun kaldırılması ve tüm saldırıların durdurulması vardı. o plan kabul edilmedi.

filistin tarafının kabul ettiği detaylı planda ise gazze'den ambargonun kaldırılması ile ilgili şu maddeler yer alıyor.

acilen yapılacaklar:

- hamas ve diğer tüm filistinli grupların israil'e roket ve havan topu atışını hemen durdurması,

- israil'in her türlü saldırılarının tamamen durdurulması ve israil'in gazze'deki müdahalesinin sonlandırılması,

- tüm sınır kapılarının açılması,

- gazze'ye insani yardımların girmesine izin verilmesi,

- gazze'nin sınırlarının kontrolü hamas'tan alınıp, mahmud abbas'ın başında olduğu filistin uzlaşı hükümetine verilmesi,

- filistin uzlaşı hükümetinin gözetiminde gazze'yi yeniden inşa etmek için yardım ve para girişine izin verilmesi,

- balıkçılık yapabilmek için israil'in gazze karasularında uyguladığı ablukanın 6 milden başlayarak daha sonra yavaş yavaş genişletilmesi (filistinliler bu sınırın uluslararası kanunlara uygun şekilde 12 mile çıkmasını istiyor) ,

- elektrik sorununun çözülmesi,

ayrıca ikili anlaşmayla mısır da gazze'yle 14 kilometrelik sınırı paylaştığı refah kapısını açmayı kabul etti.

uzun vadeli adımlar:

filistin tarafının mısır'ın güvencesiyle, ateşkesin yürürlüğe girmesinden bir ay sonra müzakere edilmesini kabul ettiği maddeler ise şunlar:

- israilli üç gencin öldürülmesinin ardından israil tarafından tutuklanan hamas üyelerinin serbest bırakılması isteniyor. hamas daha önce bu olaya müdahil olmadığını açıklamıştı ancak üst düzey bir hamas yetkilisi daha sonra olayın hamas tarafından yapıldığını kabul etti.

- mahmud abbas da israil ile barış görüşmelerinin sonlanmasıyla özgürlük umutları kaybolan filistinli mahkumlar hakkında yeniden görüşülmesini istiyor.

- gazze havaalanı'nın yeniden inşa edilmesi ve aktif hale getirilmesi isteniyor.

- gazze'de ticaret için bir liman kurulması isteniyor.

- hamas, bir yıldır maaş alamayan 40 bin filistinli polis ve hükümet çalışanının ücretlerinin ödenebilmesi için, dondurulan hesapların yeniden aktif hale getirilmesini istiyor.

kaynak: al jazeera ve aa