filistin’in bm’deki statüsünün yükseltilmesiyle ilgili yapılacak oylamaya geri sayım başlarken, üye ülkelerin ortaya koyacağı tavır da netleşmeye başladı.

ingiltere perşembe günü bm genel kurulu’nda yapılacak ve filistin’in gözlemci statüsünün ‘üye olmayan devlet’ statüsüne yükseltilmesiyle ilgili oylamada, ‘mevcut şartlarda’ çekimser oy kullanacağını açıkladı. dışişleri bakanı william hague çarşamba günü yaptığı açıklamada, filistinlilerin israil ile acilen müzakere masasına oturması gerektiğini ve bu şartın karşılanmaması durumunda londra’nın çekimser kalacağını duyurdu.

almanya ise oylamada filistin’e destek vermeyeceğini açıkladı. hükümet sözcüsü steffen siebert, berlin’in avrupalı ortaklarıyla mümkün olduğunca yakın bir tavır ortaya koyma isteğinde olduğunu ancak böyle bir girişime ‘evet’ demeyeceklerinin kesin olduğunu ifade etti.

bm’deki oylamada filistin’e destek vereceğini açıklayan son avrupa ülkeleri ise isviçre ve danimarka oldu. fransa yönetimi salı günü, filistin’in statüsünün yükseltilmesine 'evet' diyeceğini açıklamıştı.

abd ve israil karşı

abd ve israil, söz konusu tasarının bm genel kurulu’ndan geçmesine kesinlikle karşı çıkıyor.

israil, böyle bir girişimin filistin devleti'ne yasal dayanak sağlayan 1993 oslo anlaşmaları'nın ihlali anlamına geleceğini öne sürüyor.

filistinliler, bm statülerinin yükseltilmesini, israil'le sorunlarına 'iki devletli çözüm' bulunması yolunda katkı sağlayacağını düşünüyor. 

filistin'in, vatikan'ınkine benzer şekilde bm’de ‘üye olmayan devlet‘ statüsü kazanması için genel kurul üyelerinin salt çoğunluğunu (yarıdan bir fazla oy) alması yetiyor. filistin'in bu desteği almasına neredeyse kesin gözüyle bakılıyor.

bm'de 'üye olmayan devlet' statüsü kazanmaları halinde, filistinliler uluslararası adalet divanı gibi örgütün bazı kuruluşlarına başvurma hakkı kazanacak.

'tam üyeliğe' veto

filistin devlet başkanı mahmut abbas daha önce eylül 2011'de bm güvenlik konseyi'ne 'tam üye devlet' statüsü için başvuruda bulunmuştu. konsey'in daimi üyelerinden abd'nin olası bir kararı veto edeceğini duyurması ve diplomatik baskıları sonucu, abbas'ın girişimi sonuçsuz kalmıştı.

israil ve filistin arasında yürütülen doğrudan barış görüşmeleri iki yıldır askıda. filistin yönetimi, israil batı şeria'da  (özellikle de doğu kudüs’te) yasa dışı yerleşimlerin inşaatını durdurmadan, 2010'da sonuçsuz kalan doğrudan görüşmeleri yeniden başlatmamakta kararlı. 

kaynak: ajanslar