Sağlık
İnsan eti ne kadar besleyici?
İnsan eti ne kadar besleyici? Kaç kalori enerji verir? İngiliz bilim insanları hesapladı.
insan vücudu kaç kaloridir? tüketilmesi ne kadar besleyicidir?
bu sıra dışı sorunun cevabını, tarih öncesi dönemlerde (ve günümüzde bazı izole kabileler ile sosyopatik eğilim gösteren insanlarda) insan eti yenmesini araştıran, ingiltere’nin brighton üniversitesi’nden arkeoloji bölümü profesörü james cole aradı. profesör cole, yamyamlık olarak bilinen pratiğin, beslenmeden ziyade kültürel ve dini ritüeller gereği yapıldığı sonucuna vardı.
insan vücudundaki her bir organın ve sistemin içeriğini ayrı ayrı araştırmalara dayanarak hesaplayan cole, kilo bazında dikkate alındığında, insan eti yemenin at, domuz veya ayı gibi vahşi hayvanlara kıyasla üç kat daha az besleyici olduğu sonucuna vardı. ilk insanların yağ ve protein bakımından az depoya sahip olduğuna dikkat çeken cole, en caydırıcı faktörlerden birinin de insanın diğer avlardan daha becerikli olması nedeniyle, riskli kabul edilmesi.
cole, “bu araştırmayı, hayvanlara kıyasla ne kadar besleyici olduğumuzu anlamak için yürüttüm. bu bilgiye, yamyamlığın gerçekten ihtiyaç mı yoksa sosyal ritüeller gereği mi olduğunu anlamak için ihtiyaç duydum” dedi.
sonuç
araştırma sonuçlarına göre, dönemin insanları (ortalama 55 kilogram) toplamda 126 bin kalori sağlıyordu. insanı yakalama ve mücadele edip öldürme için gereken çaba, diğer hayvanlara kıyaslandığında, besin getirisinin harcanan efora değmeyeceği, yamyamlığın açıkça bir sosyal ritüel olduğu sonucuna varılıyor.
‘ölen yakınlarına saygı göstergesi olabilir’
yakın zamandaki bulgular, günümüzden yaklaşık 200 bin yıl önce yaşamış neandertal insanının takı ve eşya kullandığını, kendi dilleri olduğu sonucunu işaret ediyor. cole, gelişmiş bir sosyal düzenin parçası olan neandertallerin bilhassa kemikten ilik emmek veya kalp yemek gibi ritüelleri ölen yakınlarına saygı göstermek için yapmış olabileceklerini düşünüyor.
cole, insanlar tarafından yenmiş insanlara dair kalıntıların çok nadir olduğuna dikkat çekerek, “küçük ölçekli bulgularımız olsa da, kemiklerin kesildiği noktalar ve kasların yerinden çıkarılış biçimleri bunun hayvanlar tarafından yapılamayacağını açıkça gösteriyor” diyor. yamyamlığa dair en eski bulgu, ispanya’da bir mağarada, yaklaşık 1 milyon yıl öncesine ait olarak ortaya çıktı.
kuru hastalığı
bir başka anahtar bulgu ise, kafatası açılıp beyni yenmiş insanlara dair. eski insanların tse (transmissible spongiform encephalopathies) hastalığına bağışıklık kazanmasının nedeninin, bu patojenlere yoğun miktarda maruz kalmaları olarak gösteriliyor.
papua yeni gine’de yaşayan ve fore insanları olarak bilinen yerliler, nesillerdir insan eti tüketiyor. sadece 1957 – 1960 arasında bu kabileden bin kişi, kuru isimli bulaşıcı hastalık nedeniyle öldü. tedavisi olmayan hastalığın, insan beyni yemekten kaynaklandığı ve kadınlara daha çok zarar verdiği saptandı. araştırma sonuçları, nature dergisinde yayımlandı.
kaynak: afp
Yorumlar