Enerji jeopolitiği
Irak bütçesinde petrol krizi
Petrol gelirlerini paylaşma konusunda anlaşamayan Maliki hükümetiyle özerk Kürdistan yönetimi arasında kriz büyüyor. Merkezi hükümette yer alan Kürt bakanlar 2014 bütçesinin görüşüldüğü toplantıyı terketti.
Konular:
Irak, Kuzey Irak
irak'ta başbakan nuri maliki’in hükümeti tarafından hazırlanan 150 milyar dolarlık 2014 yılı bütçe taslağı, kürtlere günde 400 bin varil petrol ihraç etmelerini şart koşuyor. kürtler bu miktarın kürdistan topraklarından ihraç kapasitesini aştığını belirterek bütçe taslağına itiraz etti.
maliki hükümeti oylanması için parlamentoya gönderilmeden önce bütçede değişiklik yapılabileceğini söylerken, kürt yönetimi bu şekilde giderse görüşmelerde uzlaşma şansının düşük olduğunu söyledi.
kürt vekillerden ravaz hoşnav, maliki hükümetinin kürdistan’la anlaşmadan bütçeyi parlamentodan geçirmeye çalıştığını belirterek, “irak hükümeti görüşmeler ve pazarlıklar için daha fazla süre tanımalı” diye konuştu.
bütçe görüşmelerinden önce kürdistan özerk yönetimi başbakanı neçirvan barzani liderliğindeki bir heyet te bağdat’ı ziyaret edip, pertol bölüşümü konusundaki ihtilafları gidermeye çalışsa da taraflar uzlaşma konusunda ilerleme kaydedemedi.
erbil yönetimi, şimdiye kadar bağdat’ın kontrolündeki boru hattı üzerinden petrol ihraç ediyordu. ancak petrol şirketlerine yapılması gereken ödemelerde sorun çıkınca bu hat üzerinden ihraç yapılamaz hale geldi.
ocak sonunda ilk ihracat
kürtler, kamyon ve tırlarla türkiye toprakları üzerinden petrol satmaya başlayıp, bağdat’ı baypas etti. türkiye’nin akdeniz’deki liman kenti ceyhan’a uzanan yeni petrol hattının inşaatı tamamlandıktan sonra bu ay başında test amaçlı ilk petrolü pompaladı.
barzani yönetimi, ocak sonunda bağdat’tan bağımsız ilk petrol ihracatını yapmaya başlayacağını açıkladı. müşterilerin yeni kurulan kürdistan petrol pazarlama kurumu’na ödeme yapacağını belirtti.
bu hamleye tepki gösteren maliki, kürdistan’ın kendi başına petrol satmasının anayasaya aykırı olduğunu savundu. şii başbakan, kürt bölgesine verilecek yüzde 17’lik petrol gelir ödeneğini kesme tehdidinde bulundu.
petrol kendi topraklarındaki boru hattı üzerinden taşıyan türkiye ise gelirlerin türkiye’de birikmesini önermiş, bağdat ve erbil anlaşınca biriken petrol parasının taraflar tarafından paylaşılmasını teklif etmişti. kürdistan bu öneriye sıcak bakarken bağdat bu konuda son kararını vermiş değil.
kaynak: ajanslar
Yorumlar