abd başkanı barack obama, p5+1 ülkeleriyle varılan anlaşma sonucu iran'ın nükleer bombaya sahip olmasının önünün kesilmesi ile iran’da uzun süredir tutuklu bulunan abd vatandaşlarının serbest bırakılmasını, yürüttükleri “akıllı diplomasinin” meyvelerini vermesi olarak nitelendirdi.

"abd’nin düşmanlarıyla aralarındaki sorunları gidermek için diplomasiyi kullanmaktan hiçbir zaman korkmadığını" savunan obama, yürüttükleri güçlü diplomasinin meyvelerini verdiğini bir kez daha gördüklerini söyledi.

obama, “nükleer anlaşmayla iran, nükleer bir bombaya sahip olamayacak. bölge, abd ve dünya daha güvenli olacak. iran’ın nükleer bomba elde etmesinde kullanabileceği tüm yolların önünü tıkadık” dedi.

anlaşmada uygulama safhasına geçilmesinden sonra “uyanık” olmayı sürdüreceklerini belirten obama, “eğer iran aldatmaya kalkışırsa, eğer onlar gizlice nükleer bombaya sahip olamaya çalışırsa, yakalarız” ifadesini kullandı.

obama, nükleer anlaşmanın iran’la aralarındaki farklılıkların tümünü çözmeyeceğini, ancak bunun önemli diğer meselelerin de çözüme kavuşturulması için kendilerine fırsat sunduğunu dile getirdi.

bu doğrultuda, iran’ın nükleer bombaya sahip olmasını önlemek için dün önemli bir adım atıldığını hatırlatan obama, geçtiğimiz günlerde de basra körfezi’nde iran tarafından alıkonulan abd botları meselesinin çok kısa sürede çözüldüğünü anımsattı.

iki ülke arasındaki mahkum değişimi

obama, ayrıca iran’da uzun süredir tutuklu bulunan abd vatandaşlarının da ailelerine kavuşmak üzere olduğunu aktardı.

nükleer müzakereler devam ederken abd dışişleri bakanı john kerry’nin de aralarında bulunduğu üst düzey diplomatların iran tarafını tutuklu amerikan vatandaşlarının serbest bırakılması noktasında sıkıştırdığına vurgu yapan obama, iran cumhurbaşkanı hasan ruhani ile telefon görüşmesinde konuyu gündeme getirdiğini kaydetti.

“iran’da adaletsizce tutuklu bulunan bazı amerikalılar artık evlerine dönüyor” diyen obama, bugünün kendileri için güzel bir gün olduğunu söyledi.

obama, “amerikalılar serbest bırakıldıklarında ve ailelerine kavuştuklarında, bu hepimizin kutlayabileceği bir şey” diye konuştu.

washington post muhabiri jason rızaiyan, eski deniz piyade eri emir mirza hikmeti, papaz said abidini, rusterullah husrevi ve öğrenci olduğu belirtilen matthew trevithick’in ülkelerine dönmek için iran’dan ayrıldığını ifade eden obama, ayrıca iran’da kaybolan ve cia için çalıştığı kaydedilen ajan robert levinson’ın da bulunması için iran tarafıyla diyaloglarını sürdüreceklerini bildirdi.

obama, iran’ın serbest bıraktığı amerikalılara karşılık kendilerinin de abd hapishanelerinde tutuklu bulunan 6’sı hem abd hem de iran vatandaşı olan 7 kişiyi serbest bırakacaklarını duyurdu.

obama, bunu iran’a bir kereliğine yapılmış “jest” olarak tanımladı.

iran’ın insan haklarını ihlal eden eylemlerinden, terörizme verdiği destekten ve balistik füze programından dolayı bu ülkeye yönelik yaptırımlarının süreceğinin de altını çizen obama, sözlerini şöyle sürdürdü:

“bu yaptırımları güçlü bir şekilde uygulamayı sürdüreceğiz. örneğin iran’ın son dönemdeki balistik füze denemesi uluslararası yükümlülüklerinin bir ihlaliydi. bunun sonucu olarak da abd, iran’ın balistik füze programına katkı sundukları için bazı birey ve şirketlere yaptırım getiriyor. bu konuda uyanık olmayı sürdüreceğiz.” 

kaynak: aa