suriye muhalif ve devrimci güçler ulusal koalisyonu (smdk) başkanı hadi bahra, brüksel ziyaretindeki açıklamasında, "suriye krizinde arabuluculuk yapmak isteyenler gerçekten tarafsız ve kendi halkını katleden rejimle müttefik ya da ortak olmamalılar" dedi.

hadi bahra, "iran askeri danışmanlar ve gönüllü savaşçılar sağlayarak rejimin gerçek ortağıdır. rejimle birlikte hareket ederek suriye halkına karşı suç işlemektedir" ifadesini kullandı.

bahra, birleşmiş milletler'in suriye'de çatışmaları "dondurma" planının "kapsamlı ve nihai siyasi çözümün parçası olarak uygulanması halinde doğru yönde atılmış bir adım olacağını" fakat bir sonraki adımın ve nihai hedefin belirlenmediği bir durumda böyle bir anlaşmadan olumlu sonuç beklenmemesi gerektiğini söyledi.

smdk tarafından yapılan yazılı açıklamaya göre, bahra'nın açıkladığı kapsamlı mutabakatta esed rejiminin cenevre görüşmelerinde öngörüldüğü gibi siyasi bir süreçle görevini geçiş hükümetine devretmesi hayati önem taşıyor. bahra brüksel'de ayrıca, şam rejimine uygulanan yaptırımların baskı unsuru olarak esed'in müzakere masasına oturtulması rolüne vurgu yaptı.

de mistura'nın 'dondurulmuş bölgeleri' içeren ateşkes planının kesin parametreleri olması gerektiğini ifade eden bahra, esed'ın suriye'nin geleceğinde hiçbir rolü olmadığının anlaşılması gerektiğini söyledi.

bahra ayrıca avrupa birliği ülkelerine suriye'ye yaptıkları insani yardımdan ve krize siyasi bir çözüm bulunması için yaptığı katkılardan dolayı teşekkür etti.

şam-moskova-tahran trafiği

şam- moskova- tahran üçgeninde dikkat çeken trafik, smdk’nın ilk başkanı ahmed muaz hatip’in moskova’yı ziyaret etmesi ve sonrasında esed rejimi ile masaya oturulabileceği yönünde mesajlar vermesiyle yaklaşık iki ay önce başlamıştı.

daha sonra bm suriye özel temsilcisi staffan de mistura, suriye’de halep’ten başlayarak bazı bölgelerde çatışmaların dondurulması (freeze zones) planını açıklamış ve kısa bir süre sonra bu planı şam’da beşşar esed ile paylaşmıştı.

esed bu görüşmeden saatler sonra planın ‘üzerinde çalışılmaya değer’ olduğunu açıklamıştı.

bu temastan sonra suriye dışişleri bakanı velid muallim bu kez rusya’ya giderek putin ve rusya dışişleri bakanı sergey lavrov ile görüşmüştü.

suriye rejimine yakın el vatan gazetesi, bu görüşmede suriye’de siyasi bir çözümün yol haritasının masaya yatırıldığını ve ahmed muaz hatip gibi ‘bağımsız muhaliflerin’ de dahil edildiği bir çözüm planının görüşüldüğünü yazmıştı.

bu hafta içinde dikkat çeken iki önemli gelişme ise, bm temsilcisi de mistura’nın gaziantep’te bu yeni planı muhalif gruplarla görüşmesi ve suriye dışişleri bakanı velid muallim’in tahran ziyareti oldu.

'muhalefeti bitirme planı'

suriyeli muhalifler, de mistura’nın planını muhalefeti bitirme planı olarak görüyor ve kendilerine ‘esed’i bırak, işid ile savaş’ baskısının yapıldığını iddia ediyor.

suriye krizinde esed’i rahatlatan bir diğer gelişme ise, en büyük destekçisi iran ile abd’nin, irak’ta işid’e karşı mücadele adı altında adı konulmamış bir ortaklığa gitme ihtimalinin doğmuş olması oldu.

sahadaki etkisini 'koz' olarak kullanmaya çalışan iran, bu noktada esed’in koltuğunu korumasını sağlayacak bir ‘siyasi çözümü’ hayata geçirmek için uğraşıyor. de mistura’nın planına iran’ın yanı sıra rusya ve abd de destek veriyor.

kaynak: al jazeera ve aa