İran: Batı'nın korktuğu güç
İran'a övgü ve uyarı
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK), İran'ın nükleer faaliyetleriyle ilgili şu ana kadar görevini yerine getirdiğini ancak daha yapılacak çok iş olduğunu belirtti.

uaek başkanı yukiya amano, 1 mart’a kadar verilen takvim içerisinde tahran’ın zenginleştirilmiş uranyum stokunu azaltma konusunda verdiği sözü tuttuğunu kaydetti.
amano, uaek’in avusturya’nın başkenti viyana’da yaptığı toplantıdaki konuşmasında, “iran’ın şu ana kadar yükümlülüklerini yerine getirmesi ve ilerisi için verdiği taahhütler olumlu adımlar ancak tüm tartışmalı meselelerin çözülmesi için yapılması gereken işler var,” ifadelerini kullandı.
uaek başkanı, iran'ın nükleer faaliyetlerinin askeri hedefler taşıdığına dair şüphelerin giderilmesinin de şart olduğunu belirtti.
amano ayrıca, gözle görülür ilerleme karşılığında iran’ın alacağı ve daha önce serbest bırakılan 4.2 milyar doların 450 milyon dolarlık ikinci taksidinin tahran’a verileceğini de duyurdu. 550 milyon dolarlık ilk taksit 1 şubat’ta iran’a verilmişti.
tüm fonların tahran’a sekiz taksitte ödenmesi planlanıyor.
uaek’nin geçen ay açıkladığı raporda da, iran’ın geçici anlaşmaya sadık kaldığı belirtilmişti.
iki hafta önce iran'ın nükleer programı ile ilgili kalıcı anlaşma sağlamak amacıyla viyana'da toplanan iran ve batılı diplomatlar müzakerelerin yol haritasında anlaşmıştı.
taraflar müzakerelerin devamı için mart'ta yeniden viyana'da buluşacak.
geçici anlaşma
taraflar arasında 24 kasım’da varılan ve 20 ocak’ta yürürlüğe giren geçici anlaşmaya göre, tahran yönetimi altı ay boyunca yüzde 5'in üzerinde uranyum zenginleştirme faaliyetine son verecek.
anlaşmanın diğer koşulları arasında, yüzde 20'ye yakın zenginleştirilmiş uranyum stokunun seyreltilerek yüzde 5 seviyesine düşürülmesi veya 'etkisiz kılınması' da var.
yaptırımlar hafifledi
p5+1 grubu ise bunun karşılığında aynı sürede iran'a yönelik yaptırımları gevşetme ve yeni yaptırım uygulamama kararı almıştı.
anlaşmanın ardından ilk adım iran’dan gelmişti. birleşmiş milletler (bm) gözlemcileri iran'ın natanz ve fordo nükleer tesislerindeki yüzde 20 uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin durdurulduğunu doğrulamıştı.
avrupa birliği (ab) de söz verdiği şekilde, halen yürürlükte olan bazı yaptırımları geçici olarak da olsa askıya aldığını ilan etmiş ve bunun karşılığında 4.2 milyar dolar serbest bırakılmıştı.
amerika birleşik devletleri (abd) başkanı barack obama da, kongre’de kabul edilecek, iran’a ilave bir yaptırım öngören herhangi bir tasarıyı veto edeceğini açıklamıştı.
obama, iran’ın nükleer programı nedeniyle başlayan uluslararası müzakerelerde diplomasiye şans verilmesi gerektiğini belirtmişti.
kaynak: al jazeera ve afp
Yorumlar