Irak Şam İslam Devleti

• 2004 yılında tevhid ve cihad adıyla irak’ta kuruldu.
• kurucusu ebu musab zerkavi 
• mezopotamya el kaidesi olarak adını değiştirdi.
• zarkavi 2006’da abd tarafından öldürüldü
• el kaide’ye yakın ebu ömer el bağdadi ve ebu hamza el muhacirin irak islam devleti adı altında yeni bir oluşum kurdu.
• her ikisi de 2010 yılında abd tarafından öldürüldü.
• yerlerine ebu bekir el bağdadi geçti
• suriye’de ismini irak-şam islam devleti olarak değiştirdi.

beyaz saray ulusal güvenlik danışmanı yardımcısı ben rhodes, abd'nin irak'tan sonra suriye'de de irak şam islam devleti (işid) hedeflerine hava saldırıları düzenleme olasılığına ilişkin olarak, "amerikalıların korunması ve abd'ye terör planlarının engellenmesi söz konusu olduğunda hiçbir seçeneği dışlamayız" dedi.

abd ulusal kamu radyosu'nda (npr) katıldığı bir programda konuşan rhodes, abd'nin suriye'de işid'e karşı hava saldırıları düzenlemeyi düşünüp düşünmediğine dair soru üzerine, " amerikan dış politikasının ana misyonu olan halkımızın korunması söz konusu olduğunda kendimizi coğrafi sınırlarla kısıtlamayız. şu anda ilave adımlara dair karar almadık, ama elbette ki gerektiği takdirde işid'e karşı ilave adımlara başvurma seçeneğini dışlamıyoruz" diye konuştu.

program sunucusunun, "irak'ta devam eden hava saldırıları, suriye'de askeri bir eylem seçeneğinin dışlanmaması, tüm bunlar yönetimin başından beri endişelendiği şeyler değil miydi? kendimizi ortadoğu'da yeni bir savaşa mı sürüklüyoruz?" sorusunu yöneltmesi üzerine rhodes, "işid gibi bir terör örgütünün oluşturduğu çok ciddi ve odaklanmış bir meydan okumayla uğraşıyoruz. bence insanların anlaması gereken şu; bu meydan okumayla nasıl başa çıkacağımız konusunda bir dereceye kadar sınırlar koyuyoruz" diye konuştu.

‘esed ile ortak değiliz, o sorunun bir parçası’

abd'nin işid'e karşı mücadelede suriye devlet başkanı beşşar esed'le birlikte çalışmasının söz konusu olmadığını belirten rhodes, işid'in esed'in politikaları yüzünden suriye'nin belli kesimlerinde barınma imkanı bulabildiğini söyledi. rhodes, "esed'in kendi halkına karşı barbarlığı, büyük bir boşluk yarattı. esed, sorunun parçası" dedi.

abd genelkurmay başkanı martin dempsey abd savunma bakanlığı pentagon’da yaptığı açıklamada işid'in kontrol altına alınabileceğini ancak örgütün suriye'de yerleşik kısmının da üzerine gidilmeden yenilgiye uğratılamayacağını söyledi.

dempsey, "bu, hava saldırıları gerektirir mi" sorusuna, "bu, çok çeşitli araçları gerektirir, hava saldırıları bunun sadece küçük bir parçası" diye cevap verdi.

işid'in yenilgiye uğratılmasının, bölgede bunu kendisine hedef edinmiş bir koalisyonun varlığı olduğu takdirde mümkün olacağını dile getiren dempsey, "işid sadece, şam ile bağdat arasında yaşayan, haklarından mahrum olmuş 20 milyon sünni tarafından reddedildiği takdirde gerçek anlamda mağlup edilebilir" diye konuştu.

iran'dan yaptırım şartı

bu arada iran yönetimi, işid’e karşı verilecek bir uluslararası mücadeleye ancak nükleer programı yüzünden tahran’a uygulanan yaptırımların kaldırılması karşılığında destek vereceklerini söyledi.

iran’ın resmi haber ajansı irna’ya konuşan dışişleri bakanı cevad zarif, “eğer irak’ta harekete geçme konusunda anlaşmaya varırsak, bunun karşılığında bizim için bir şeyler yapılmalı” ifadelerini kullandı. zarif, “bunun için nükleer programıyla ilgili olarak iran’a uygulanan tüm yaptırımların kaldırılması gerekir” şeklinde konuştu. zarif işid’e karşı işbirliği için batı ülkeleriyle temasların sürdüğünü ancak ne yapılacağı ve karşılığında iran’a ne verileceğiyle ilgili netleşmiş bir konunun olmadığını söyledi.

irak’taki kaos ortamı işid’in peşmerge kontrolündeki sincar, mahmur ve musul barajı çevresini ele geçirmesinin ardından iyice tırmanmıştı.

peşmerge kuvvetleri mahmur’u ve musul barajı’nı işid’den geri aldı.

yüzlerce ezidinin öldürüldüğü ve binlercesinin kaçmaya zorlandığı sincar bölgesi ise işid’in elinde.

irak ordusu ise tikrit’i işid’den geri almak için yoğun saldırılar gerçekleştirmesine rağmen henüz örgüte karşı başarı sağlayabilmiş değil.

abd ordusu, işid’e karşı savaşan peşmerge kuvvetlerine hava operasyonlarıyla destek veriyor.

kaynak: al jazeera ve aa