bm'nin eski yugoslavya için kurulan savaş suçları mahkemesinde, soykırım, savaş suçları ve insanlığa karşı suç işlemekten yargılanan bosnalı sırp lider radovan karaciç suçlamaları reddetti.

"yaptığım güzel şeylerden dolayı ödüllendirilmeliydim" diyen karaciç, "çok sayıda tek taraflı ateşkes ilan ettim ve ordumuzu zafere yakın oldukları çoğu zaman durdurdum. savaşı ve insanların acı çekmesini önlemek için elimden geleni yaptım" diye konuştu.

karaciç, "ben başkalarını anlama kapasitesine sahip, mülayim ve hoşgörülü biriyim. ben de dahil hiç kimse bosna’da sırp olmayanlara yönelik soykırım olacağını düşünmedi” ifadelerini kullandı.

“müslümanlara ya da hırvatlara karşı bir şeyim yok” diyen karaciç, savaştan önce berberinin bile müslüman olduğunu söyledi. ancak karaciç, 1991’de yugoslavya’nın dağılmasının ardından bosnalı sırpların, müslüman ve hırvatların silahlanarak kendilerine soykırım planladıklarına inandığını aktardı. karaciç, “bu sır değildi, bunu görebiliyorduk. köşeye sıkıştırılmıştık” diye konuştu. 

karaciç, kasım 2009’daki duruşmada olduğu gibi srebrenitsa ile ilgili bosnalı sırplara yöneltilen suçlamaların “yalan, propaganda ve dedikodu” olduğunu öne sürdü. saraybosna kuşatmasıyla ilgili olarak ise "orası benim şehrim ve orayı bombaladığımız hikayesi hiçbir sebeple doğru olamaz" dedi.  

yaklaşık 100 bin kişinin hayatına mal olan çatışmalardan sorumlu olmadığını kanıtlamaya çalışan karaciç, kendisine tanınan 300 saatlik savunma süresine dört saatlik bir metinle başladı.

karaciç’in savunmasından önce rus albay andrei demurenko’nun tanıklığı dinlenmişti. demurenko, ocak-aralık 1995 arasında bm saraybosna genelkurmay başkanı'ydı.

300 tanık çağıracak

savunması için 300 saat zaman tanınan karaciç, 300 tanığın kendisi lehinde tanıklık yapacağını bildirmişti. bunlar arasında bosna savaşı sırasında dışişleri bakanlığı görevini yürüten yunan cumhurbaşkanı carolos papoulias da var.

karaciç, papoulias’ın tanıklığının kendisini saraybosna’da 5 şubat 1994’te 67 kişinin ölümüyle sonuçlanan ve tarihe markale katliamı adıyla geçen olaydan aklayabileceğini belirtti.

28 haziran’da hakkındaki soykırım suçlamalarından biri düşen karaciç, 10 ayrı savaş ve soykırım suçuyla daha yargılanıyor.  

srebrenitsa'yı anlatacak 

2008’de belgrad’da yakalanmasının ardından mahkemeye çıkarılan 67 yaşındaki karaciç, bosna’nın doğusundaki srebrenitsa’da temmuz 1995’te yaklaşık 8 bin müslüman erkeğin ve genci kendine bağlı birlikler aracılığıyla öldürtmekle suçlanıyor. 

ratko mladiç komutasındaki sırp birliklerinin gerçekleştirdiği katliam, ikinci dünya savaşı’ndan sonra avrupa topraklarında gerçekleştirilen en kanlı katliam olarak biliniyor. srebrenitsa'da birkaç gün içinde binlerce kişi sistematik olarak öldürüldü ve toplu mezarlara gömüldü. 

srebrenitsa etrafında günümüze kadar açılan 36 toplu mezardan yaklaşık altı bin kişinin kemikleri çıkarılmıştı. yaklaşık iki bin kişinin hala kayıp sayıldığı srebrenitsa'da kurban kemiklerin aranması ve kimlik tespitleri hala devam ediyor.

katliamın boyutunu sorgulayacak

karaciç’in hukuk danışmanı peter robinson’a göre, müvekkili srebrenitsa katliamı sırasında herhangi bir politika izlemediğini ve savaş tutuklularının öldürüleceğini bilmediğini söyleyecek.

suçlu bulunması halinde ömrü boyu hapis yatacak olan karaciç, savunması sırasında srebrenitsa’da insanların öldüğünü inkar etmeyecek, ancak katliamın boyutunun sorgulanmasını sağlayacak.

savcılar, karaciç’in yugoslavya’nın 1991’de dağılmasının ardından eski yugoslavya lideri slobodan miloseviç ile birlikte hareket ederek bosnalı müslümanları ve hırvatları, sırpların hak iddia ettiği bosna topraklarından silmeye çalıştığını söylüyor. miloseviç, soykırım ve savaş suçlarıyla yargılandığı  kendi davasının ortasında mart 2006’da hayatını kaybetmişti.

saraybosna kuşatmasıyla da suçlanıyor

siyasetçi kimliğinin yanında psikiyatrist ve şair olan karaciç, mayıs 1992 ve kasım 1995 arasında, yaklaşık 10 bin kişinin keskin nişancılar ve top atışlarıyla öldüğü  saraybosna kuşatmasında da rol oynamakla da suçlanıyor. 

mladiç gibi karaciç de mayıs ve haziran 1995’te bm gözlemcilerinin rehin alınarak nato’nun bosna’daki sırp hedeflere yönelik bombardımanı sırasında bu kişileri canlı kalkan olarak kullanmakla suçlanıyor.

savcılar, eski lider hakkındaki suçlamaları nisan 2010 ile mayıs 2012’de yapmıştı. 

kaynak: al jazeera ve ajanslar