körfez işbirliği konseyi (kik) genel sekreteri abdullatif zeyani, aden kentinde hadi ile yaptığı görüşmenin ardından kik ülkelerinin, ‘cumhurbaşkanı hadi'nin yönettiği siyasi süreci’ desteklediğini söyledi.

görüşmenin ardından basın açıklaması yapan zeyani, "yemen'in güvenliğinin, körfez'in güvenliğinin bir parçası. kik ülkeleri, hadi'nin cumhurbaşkanlığını yaptığı meşru yönetimi desteklemeye devam edecek" dedi.

tüm siyasi taraflara siyasi sürece dönüş çağrısı yapan ve yemen'in güvenlik ve istikrarını korumak için kik ülkelerinin ‘bütün imkanlarını kullanacağını’ ifade eden zeyani, hadi'nin aden'e gidişinden kik ülkelerinin duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

zeyani, temaslarını tamamlamasının ardından ülkeden ayrıldı.

6 körfez ülkesinin büyükelçileri de görüşmedeydi

diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye göre de bu sabah ülkenin güneyindeki aden kentine gelen zeyani ile hadi görüşmesinde 6 körfez ülkesinin büyükelçileri de hazır bulundu.

husilerin, bir süre başkent sana'daki evinde gözetim altında tuttuğu hadi, geçen cumartesi günü aden'e gitmişti. hadi, "cumhurbaşkanı" sıfatını kullanarak yaptığı yazılı açıklamada, "husilerin sana'da kontrolü ele geçirdiği 21 eylül'den itibaren alınan kararların geçerli olmadığını" ifade etmişti.

hadi, pazartesi günü parlamentoya mektup göndererek daha önce sunduğu istifasını geri çekmek istediğini belirtmişti.

husiler: ‘hadi adaletten kaçıyor’

21 eylül tarihinden beri sana’yı kontrol altına tutan husiler, ev hapsindeyken aden'e kaçan, istifasını geri çeken ve farklı siyasi partilerin temsilcileriyle görüşmeler yürüten devlet başkanı abd rabbuh mansur hadi’nin ‘meşruiyeti kaybettiğini’ ileri sürmüştü.

husiler, hadi'nin aden’de ‘firari’ olarak bulunduğunu ve hareketin arananlar listesinde olduğunu duyurmuştu.

hadi, ocak ayında husilerin ülkeyi silah baskısını protesto ederek istifa ettiğini açıklamıştı. ancak, hadi’nin istifası parlamentoda oylanamamıştı. husiler parlamentonun toplanmasını engellemişti.

husiler, kendi kontrolündeki yemen resmi haber ajansında yayınlanan yazılı açıklamada, hadi’nin ev hapsinden aden’e gitmesine ve istifasını geri çekmesine tepki gösterdi.

açıklamada, "örgüte bağlı yüksek devrim komitesi, yemen cumhurbaşkanı olarak meşruiyetini kaybeden abd rabbu mansur hadi'nin her şüpheli hareketini izliyor. hadi, sorumsuz ve acemice hareketleriyle yemen halkına, güvenlik ve istikrarına, ekonomisine zarar verdi" denildi.

husiler hadi ile görüşenleri de uyarmıştı. açıklamada, "hadi ile cumhurbaşkanı sıfatıyla iletişime geçen ve talimatlarını yerine getiren devlet görevlileri, yetkililer ile diplomatik heyetlerin, kanuni yükümlülüğe tabi tutulacak. yemen halkının dostu olan kardeş ülkeler hadi ile iletişime geçmemeli ve halkın iradesine saygı duymalı" denildi.

‘başkenti terk edin’

hadi, al jazeera aracılığıyla huşilere "sana'yı terk edin" çağrısında bulunmuştu.

hadi'nin açıklaması, husiler tarafından evi basılmak suretiyle, zorla görevi bıraktığını açıklaması ve istifasının resmiyeti olmaması dolayısıyla cumhurbaşkanı sıfatıyla yayınlanmıştı.

açıklamasında yaşananları 'darbe' olarak tanımlayan hadi, husileri daha kapsayıcı bir anayasa oluşturmak için masaya oturmaya davet etmişti.

hadi ayrıca milislerin kontrolünde olmadı gerekçesiyle toplantının yerinin aden veya taiz şehirleri olabileceğini ifade etti.

uzlaşmaya rağmen çatışmalar durmadı

yemen’de, cuma günü bm aracılığıyla gerçekleşen görüşmeler sonucunda taraflar halkların geçiş konseyi’ni oluşturma konusunda uzlaşmıştı.

bm adına arabuluculuk faaliyetleri yürüten cemal benomar, “bu nihai bir anlaşma değil ancak daha kapsamlı bir anlaşmanın yolunu açan önemli bir gelişme” dedi.

varılan anlaşmaya göre, halkların geçiş konseyi oluşturulacak, yemen’deki iki ayrı yasama organı geçiş sürecini idare etmek için birlikte çalışacaktı.

anlaşmaya rağmen ülkenin farklı bölgelerinde çatışmalar sona ermedi. aden ve dali bölgelerindeki çatışmalarda 3 kişi hayatını kaybetti.

4 aydır başkentteler

yemen'de iran destekli şii husiler, 4 aydan beri başkent sana'yı elinde bulunduruyor. hükümet ile başkente giren husiler arasında 21 eylül 2014'te "barış ve ulusal ortaklık anlaşması" imzalanmıştı.

yemen ordusu ile husiler arasındaki çatışmalar ülkede karışıklık çıkarırken, diyalog görüşmelerinin kilit ismi cumhurbaşkanı hadi'nin özel kalem müdürü ahmed avad bin mübarek'in 17 ocak'ta kaçırılmasıyla gerilim iyice tırmandı.

husiler bunun ardından cumhurbaşkanlığı sarayı ile hadi'nin sittin caddesi'ndeki konutuna saldırdı. çatışmalarda 9 kişi öldü, 80 kişi yaralandı.

cumhurbaşkanı abdrabbu mansur hadi ve başbakan halit bahhah’ın hükümeti, husilerin ülkeyi silah baskısıyla otorite altında tutmasını protesto ederek eş zamanlı istifa ettiğini açıklamıştı.

parlamento feshedildi

husiler, cuma günü parlamentoyu feshedip yerine 551 üyeden oluşan, ülkeyi yönetecek geçici ulusal konsey'i kurduğunu ilan etmişti. buna göre konsey, 5 kişiden oluşan başkanlık konseyi'ni seçecek. başkanlık konseyi ise yeni cumhurbaşkanını belirleyecek.

yemen’de eski devlet başkanı ali abdullah salih’in görevini bırakmak zorunda kaldığı 2011'deki ayaklanmanın ardından ülkede istikrar ve güvenlik sorunu sürüyor. güneyde ayrılıkçı güney hareketi, yemen ordusuyla çatışıyor. kuzeyde ise iran'ın desteğini alan şii husiler ile sünni aşiretler sık sık orduyla çatışıyor.

el kaide ise güçlü olduğu birçok bölgede üslerini yemen ordusuna kaptırıyor, buna karşın petrol ve doğalgaz borularına saldırarak orduyu operasyondan vazgeçirmeye çalışıyor. hasar gören boruların tamiri güvenlik nedeniyle uzun süre alıyor; bu nedenle ülkede sık sık doğalgaz ve petrol arzında sorunlar yaşanıyor. yemen'de açlık sınırında yaşayan insan sayısı ise 10 milyona yaklaşmış durumda.

kaynak: al jazeera ve aa