kuzey irak petrolünün türkiye üzerinden uluslararası piyasalarla buluşturulması için ilk girişim geçen hafta başlarken bağdat'tan sürece yönelik tepkiler yükseliyor. irak, itirazlarına rağmen boru hattından türkiye’ye petrol gönderilmesinin ardından petrolü satın alacak müşterilere uluslararası dava açma tehdidi savurdu. 
bağdat, kürdistan özerk bölgesi de dahil bütün ülkedeki petrolün pazarlamasının devlet petrol pazarlama organizasyonu (dppo)’nun yetkisinde olduğunu söylüyor.
dppo genel müdürü macid hılfi, ‘devlet petrol pazarlama organizasyonu, irak federal petrol bakanlığı adına tüm kişi, şirket ve yapıları, irak ham petrolünü satın almama konusunda uyarıyoruz’ dedi.
hılfi sözlerini, "irak federal petrol bakanlığı ve dppo, söz konusu petrolü satın alan ya da almayı kişi, şirket ve yapılar hakkında her türlü legal adımı atma hakkını saklı tutacaktır." diyerek devam ettirdi.

şehristani: türkiye açgözlü davranıyor

irak’ın enerjiden sorumlu başbakan yardımcısı hüseyin şehristani de türkiye’ye yönelik eleştirilerini sürdürdü.
şehristani bakanlık ofisinde yaptığı açıklamada, “türkiye ucuz irak petrolüne el koymak için açgözlü bir şekilde hareket ediyor” dedi.

kuzey irak’ın türkiye üzerinden petrol satmasını eleştiren şehristani, “kaçakçılığı kolaylaştırdılar ve bu ilişkileri baltalıyor” dedi.

tanker geri döndü

türkiye enerji ve tabii kaynaklar bakanı taner yıldız 23 mayıs’ta irak kürdistan özerk bölgesi’nden türkiye’ye petrol taşıyan hattın fiili olarak çalışmaya başladığını açıklamıştı. yıldız satılan petrol gelirlerinin halkbankası'nda tıoplanacağı bilgisini vermişti. 

ardından united leadersip adlı deniz nakliye şirketine ait bir petrol tankeri taşıdığı kuzey irak petrolüyle ceyhan limanından ayrılıp abd yönünde yola çıktı. ancak cuma günkü gemi hareketlerini gösteren veriler tankerin rotasını geri çevirdiğini gösterdi. 

iki taraf da irak anayasası'nı farklı okuyor

irak anayasası'ndaki çelişkili maddeler yüzünden bağdat ve erbil arasında kuzey irak petrollerinin kaderi konusunda anlaşmazlık yaşanıyor.
erbil, anayasada özerk bölgelere tanınan hakka atfen kendi petrolünü bağdat'tan bağımsız işleyip satmak istiyor.
ancak maliki hükümeti, anaysadaki 'irak petrolleri tüm irak halkına aittir' maddesini gerekçe gösterip bunu reddediyor.
henüz meclisten onay almayan 2007 yılında hazırlanan hidrokabon yasasıysa bağdat'ın tüm petrol gelirlerinden erbil'e yüzde 17 pay vermesini öngörüyor.
maliki hükümeti kendilerinden bağımsız petrol satması halinde kürt bölgesini ödediği bu payı da kesmekle tehdit ediyor.
türkiye bu sorunun çözümü için üçlü mekanizma önerdi.
iki taraf anlaşana dek kuzey irak petrollerinin türkiye'deki bir banka hesabında tutulmasını teklif etti.
ancak bağdat buna yanaşmadı. 

kaynak: al jazeera, reuters, afp