kürdistan yurtseverler birliği'nin (kyb), cumhurbaşkanı adaylığı için iki aday belirlemesi üzerine irak parlamentosu'ndaki kürt vekiller, başkent bağdat'ta olağanüstü toplanarak, fuad mahsum ile berham salih arasında bir tercih yaptı. 55 milletvekilinin katıldığı oylamada fuad mahsum 30, berham salih 23 oy aldı. iki vekil de kararsız oy kullandı.

böylelikle kürtler, kyb politbüro üyesi mahsum'u cumhurbaşkanı adayı olarak belirledi. 

mahsum'un seçilmesi, kyb'nin resmi sitesi pukmedia'da da duyuruldu. 

kyb irak parlamentosu milletvekili mela kadir, aa muhabirine yaptığı açıklamada, oylama sonucu mahsum'un, kürtlerin irak cumhurbaşkanı adayı olduğunu söyledi. kadir, oylamanın ardından salih'in, mahsum'u centilmence tebrik ettiğini aktardı. kerkük valisi necmettin kerim'in bugün gün içinde adaylığını çekmesini beklediklerini dile getiren kadir, "partimizin ve kürtlerin cumhurbaşkanı adayı fuad mahsum'dur" dedi.  

irak parlamentosu'nda bugün saat 11.00'de başlayacak oturumda yeni cumhurbaşkanının seçilmesi bekleniyor. 

1938’de süleymaniye'nin koye ilçesinde doğan fuad mahsum, 1992’de kurulan ilk kürdistan parlamentosu'nda kabine başkanlığı görevinde bulundu. mahsum 2005 yılında kyb’den milletvekili olarak irak parlamentosu’na seçildi.

cumhurbaşkanı kürtlerden seçiliyor

irak'ta siyasi taraflar arasında yazılı olmayan bir anlaşma çerçevesinde meclis başkanı sünnilerden, başbakan şiilerden, cumhurbaşkanı ise kürtlerden seçiliyor.

seçilen cumhurbaşkanı 15 gün içerisinde bir kişiyi hükümet kurmakla görevlendirmek, görevlendirilen kişiyse 45 gün içinde hükümeti kurmak zorunda.

kürt islami birlik partisi (yekgirtu) irak parlamentosu milletvekili adil nuri, "irak'ta 2003'te siyasi taraflar arasında yapılan gayriresmi anlaşmaya göre cumhurbaşkanlığı makamı kürtlerindir. kürtler de bu makamı kürdistan yurtseverler birliği'ne (kyb) verdiler" dedi.

meclisten konuyla ilgili yapılan açıklamada, "adaylığa başvuracak kişi ve babası iraklı olmalı. 40 yaşını doldurmalı. iyi bir siyasi tecrübeye sahip olmalı. üniversite mezunu ve herhangi bir suçtan hüküm giymemiş olmalı" ifadeleri yer aldı.

maliki'nin kürtlere mesajı

irak başbakanı nuri maliki çarşamba günü yaptığı haftalık konuşmasında, kürtlerin cumhurbaşkanlığı koltuğu için 'uygun bir aday' belirlemesi gerektiğini söyledi, "seçilecek cumhurbaşkanı irak'ın parçalanmasını ve bölünmesini engellemelidir" dedi.

maliki, konuşmasında "irak cumhurbaşkanlığı makamı kürtlerin hakkıdır. kürtler bu makam için uygun bir aday belirlemelidir. cumhurbaşkanı en kısa sürede seçilmelidir. seçilecek cumhurbaşkanı irak'ın parçalanmasını ve bölünmesini engellemelidir. cumhurbaşkanının en önemli görevlerinden biri devletin onurunu, saygınlığını korumaktır" ifadelerini kullandı.

irak'taki siyasi krizin aşılmasına katkı sağlayacak ilk adım salı günü atıldı ve irak parlamentosu'ndaki oylama sonucunda yeni meclis başkanı sünni selim abdullah cuburi oldu.

iç karışıklığın arttığı irak'ta mezhepçi politikalarla ülkeyi bölmekle suçlanan başbakan nuri maliki ise üçüncü dönem başbakanlık iddiasından asla vazgeçmeyeceğini söylemişti.

irak'ta kriz sürüyor

irak’ta uzun süredir devam eden kaos, irak-şam islam devleti’nin (işid) 10 haziran günü ülkenin ikinci büyük kenti musul’u ele geçirmesi ve diğer bölgelere ilerlemesi sonrasında daha da şiddetlendi.

işid’in bölgeye düzenlediği saldırının ardından irak ordusunun askerleri bölgeden çekilmişti.

örgüt güçlü bir direnişle karşılaşmadan kısa süre içinde ülkenin kuzeyinde geniş bir bölgeyi ele geçirmeyi başarmıştı.

işid 10 haziran’da musul’u ele geçirdikten sonra fırat ve dicle nehirleri çevresinde de etkinliğini büyük ölçüde artırdı ve suriye ile irak arasındaki sınırı fiilen ortadan kaldırdı.

kaynak: al jazeera ve anadolu ajansı