bm libya özel temsilcisi bernardino leon, arabuluculuk ettiği ve fas’ta düzenlenen libya müzakerelerinde taraflar arasında ‘ön anlaşma’ sağlandığını açıkladı. tarafların son istişareler için libya’ya geri döndüğünü belirten leon, anlaşmanın perşembe günü imzalanacağını duyurdu.

süresinin dolmasına rağmen hâlâ çalışmalarını yürütmeye devam eden trablus merkezli milli genel kongre’nin (mgk) temsilci heyetinin başdanışmanı eşref şuh ise bm’nin sunduğu, 'revize edilmiş anlaşma tasarısı'nda üç maddenin değiştirilmesi nedeniyle imza atmadan önce yeniden istişare yapmaya ihtiyaç duyduklarını belirtti.

mgk ikinci başkan yardımcısı salih mahzum da temsilcilerinin fas görüşmelerinden çekildiği yönündeki haberleri yalanlayarak, heyetin libya’ya istişare yapmak için döneceğini belirtmişti.

mahzum, mgk heyetinin perşembe günü fas’a geri dönerek ön anlaşmaya imza atacağını ya da siyasi çözümle ilgili ortak bir bildirge açıklayacağını ifade etti.

libya anayasa mahkemesi kararıyla feshedilen tobruk temsilciler meclisi (tm) başkanı muhammed şueyb ise revize edilmiş anlaşma tasarısının ‘nitelikli bir adım’ olduğunu söyledi. şueyb, temsilci heyetinin ön anlaşmayı imzalamadan önce libya’ya istişareler için geri döneceğini açıklamıştı.

taraflar pazar günü ilk kez aynı masada toplanmıştı. daha önce yürütülen müzakerelerde taraflar bm temsilcisi leon’la ayrı ayrı görüşmüştü.

bölünmüşlük iki ordu ile başladı

kaddafi’nin devrilmesinden sonra libya’da ordu standartlarında askeri bir yapı kalmamıştı. sahada farklı siyasi yapılara hizmet eden birbirinden bağımsız silahlı milisler hâkimdi. mayıs 2014'te emekli general hafter, libya’daki 'islami referanslı' milislere karşı kerame (haysiyet) adında bir operasyon başlattı. saldırdığı milisler birleşerek fecr-i libya (libya’nın şafağı) adında karşıt bir operasyona başlattı ve libya’da iki karşıt silahlı yapı çatışmalarını sürdürdü.

iki parlamento

haziran 2014'te düzenlenen parlamento seçiminden liberal akım galip çıktı. yeni seçilen parlamentonun, libya temsilciler meclisi (ltm) adını almasına karar verilmişti.

süresini dolduran eski parlamento (mgk), resmi bir devir teslim töreni düzenlenmeden ve anlaşmanın aksine bingazi’de değil tobruk kentinde göreve başlayan ltm’nin meşruiyeti ile ilgili başvurduğu anayasa mahkemesi karar verene kadar trablus’ta görevini sürdürmeye karar vermişti. mahkeme ltm'nin seçildiği seçimin yasal olmadığına karar vererek, onun feshedilmesine karar vermişti.

iki hükümet

mgk, ömer hasi’yi, ltm ise istifa eden başbakan abdullah sini’yi yeni hükümeti oluşturmakla görevlendirmişti ve daha sonra oluşturulan her iki hükümet parlamentodan güvenoyu alarak biri trablus’ta biri de tobruk’ta göreve başlamıştı.

kaynak: al jazeera, ajanslar