batı afrika ülkesi mali'de hükümete bağlı ordu birliklerinin fransa'nın hava operasyonu desteğini alarak yürüttüğü harekatta, ülkenin kuzeyinde isyancıların mevzileri bombalanıyor. ancak, fransız ve mali birliklerinin operasyonu isyancıları durdurmak için henüz yeterli olmadı. islamcı gruplar, ülkenin merkezinde başkent bamako’nun 400 kilometre kuzeyindeki diabali kasabasını almayı başardı. 

diabali'nin kaybedildiğini, fransa savunma bakanı jean-yves le drian açıkladı. le drian, bölgede çatışmaların sürdüğünü, fransız ve mali birliklerinin isyancıları bölgeden çıkarmak için uğraştığını aktardı.

mali güvenlik yetkilileri ise, fransız birliklerinin moritanya sınırında bombaladığı isyancıların buradan kaçarak diabali’ye gittiklerini aktardı.

fransız ordusu son olarak moritanya sınırında yer alan lere’yi, kuzeydeki gao kentindeki üsleri ve ensaruddin örgütünün kalelelerinden kidal yakınındaki isyancılara ait cephanelik ve petrol kaynaklarını vurmuştu.

operasyon kısa sürecek

paris yönetimi, mali'nin kuzeyinde kontrol sahibi olan isyancıların güneye ilerlemesi nedeniyle cuma günü mali hükümetinin çağrısına yanıt vermiş ve operasyona başlamıştı. fransız birliklerinin ülkenin kuzeyindeki ücra bölgelerde yer alan üsleri vurduğunu söyleyen dışişleri bakanı fabius, operasyonun uzun süreli olmayacağını söyledi.

fabius, ülkesinin operasyonlarda lider rolü üstlenmesinin ne kadar süreceğinin sorulması üzerine, 'yalnızca birkaç hafta' yanıtını verdi.

cezayir destek verdi

fabius, cezayir’in paris’e operasyon sırasında hava sahasını kullanma izni verdiğini de aktardı. mali gibi fransa’nın eski sömürgelerinden biri olan cezayir, batı afrika ülkesine yönelik yabancı müdahale fikrine daha önce karşı çıkıyordu. 

ingiltere ve kanada'da da, fransa'ya mali operasyonunda lojistik destek sözü verdi. batı afrika ülkeleri topluluğu (ecowas) ise, fildişi sahili’nde olağanüstü zirve yapılması çağrısında bulundu.

batı afrika ülkesindeki operasyonun dördüncü güne girdiği pazartesi günü, fransa cumhurbaşkanı françois hollande krizle ilgili olarak kabinesini toplayacak. hollande’ın yardımcıları, mali’deki isyancıların beklediklerinden daha çok silahlanmış ve daha eğitimli olduklarını söylüyor.

operasyonun üçüncü gününde, fransız savaş uçakları ülkenin kuzey kesimlerinde ilerlemiş ve islamcı grupların sığınaklarını imha etmişti.

bm güvenlik konseyi de, paris’in talebiyle pazartesi günü toplanacak.

öte yandan afrika ülkelerinin birlikleri de operasyona dahil olmak için başkentte hazırlık yapıyor.

ilk kayıplar 

fransa’nın mali’deki operasyonu hayalkırıklığıyla başladı. paris yönetimi, mali'de ilk kaybını ülkeye asker gönderdiği cuma günü yaşadı. bir fransız helikopterinin militanlar tarafından vurulması sonucu pilot, mapti kasabası yakınında hayatını kaybetti.

fransa, somali’de de el kaide ile bağlantılı eş şebab örgütü tarafından esir alınan bir vatandaşını kurtarmak için de operasyon düzenledi. ancak baskın planlandığı gibi seyretmedi, operasyonda iki fransız askeri hayatını kaybetti. esir alınan fransız vatandaşının da militanlar tarafından öldürüldüğü sanılıyor.

fransa’dan güvenlik alarmı

mali’deki operasyonun  fransa’ya olumsuz yansımasını önlemek için cumhurbaşkanı hollande, güvenlik seviyesini üst düzeye çıkardı. başkent paris ve ülkenin önde gelen kentlerinde toplu taşıma ve kamu alanlarında önlemler artırıldı. 

mali’de istikrarsızlık

mali’de ilk olarak ocak 2012’de milliyetçi tuaregler kuzeydeki azavad bölgesi'ni ele geçirmiş, bu durum mali ordusunun bölünmesine yol açmıştı. askerlerin bir kısmı, hükümetin tuaregleri durdurmada yetersiz kaldığını gerekçe göstererek iki ay sonra darbe yapmıştı.

mali'deki istikrarsızlık böylece daha da artmış, darbe sonrası geçiş hükümeti kurulmuştu. bu kez iktidar boşluğundan yararlanan el kaide ile bağlantılı şeriat yanlısı ensaruddin örgütü gücünü artırmıştı.

uranyum üretimine tehdit

el kaide bağlantılı ensaruddin'in eski sömürgesinde ilerleyişi fransa'yı endişelendiriyor. zira fransa, nükleer santralleri için ihtiyaç duyduğu uranyumun önemli bir kısmını kuzeydeki kidal eyaletinden ve komşu nijer'den karşılıyor.

fransa'nın tükettiği elektriğin yüzde 78'i nükleer santrallerde üretiliyor. 

kaynak: al jazeera ve ajanslar