mısır’da önde gelen muhalif güçler, başbakan yardımcısı ali es silmi’nin hazırladığı anayasa ilkeleri belgesine itiraz ettiler ve belgenin çekilmesini istediler. muhalifler ayrıca halka bu belgeye karşı çıkması, iktidardaki askeri konsey'e de pozisyonunu belirleyip belgeyi reddetmesi çağrısında bulundular.

itiraz, müslüman kardeşler hareketinin siyasi kolu özgürlük ve adalet partisi'nin 15 parti, üç muhtemel cumhurbaşkanı adayı (muhammed selimn el ava, abdullah el eşal ve eymen nur) ve bir diğer muhtemel aday amr musa’nın temsilcisinin katılımıyla çarşamba günü gerçekleştirdiği toplantı sonrası geldi.

muhalifler düzenledikleri basın toplantısında, anayasa ilkeleri belgesine itiraz etmek için 18 kasım cuma günü başkent kahire'deki tahrir meydanı'nda gösteri yapacaklarını belirttiler. özgürlük ve adalet partisi başkanı muhammed mersa belgenin tamamıyla kabul edilemez olduğunu belirterek ‘devrimin ilk unsurlarının hala var olduğunu ve ikinci devrim yapabilecekleri’ tehdidinde bulundu.

mersa, anayasa ilkeleri belgesinin ‘seçim ve kartların düzenlenmesi gibi hiç uygun olmayan bir zamanda geldiğini’ ifade ederek, "halk şu ana adar devriminin gerçekleştiğini görmediği için seçimler yapılmalıdır" dedi ve askeri konsey'den, iktidarı en geç nisan ayında bırakması talebinde bulundu.

el vasat partisi başkanı ebul-ala madi ise belgeyi ‘halk uzlaşmasına darbe’ olarak niteledi. belgedeki maddeler askeri konsey’e kontrol ve hegemonya hakkı veriyor. aynı parti geçtiğimiz salı günü parlamentonun hiç kimsenin vesayeti olmadan anayasayı belirleme hakkı bulunan tek merci olduğunu belirtmişti.

sınırsız yetki veriyor

salı günlü toplantıda açıklanan ‘modern mısır devletinin anayasasının temel ilkelerinin ilanı’ belgesi, askeri konsey’e silahlı güçlerle ilgili konularda sınırsız yetkiler veren maddeler de içeriyor.

vefd, tecemmü ve demokratik mısır partileri tarafından onaylanan belge ayrıca 100 kişilik bir anayasa komisyonu kurulmasını öngörüyor. bu rakamın sadece yirmisi parlamento üyesi olacak ve diğer seksen kişi hükümet kurumları, aydınlar ve bütün halk kesimlerini temsil eden siyasetçiler tarafından seçilecek.

belgeye göre askeri konsey’in, komisyonun belirleyeceği anayasa taslağına itiraz etme hakkı var. konsey, devletin ve mısır toplumunun temel dinamikleriyle çelişen bir veya birden fazla metin gördüğü takdirde yüksek anayasa mahkemesi'ne itiraz edebilecek. anayasa komisyonu'nun altı ay zarfında başarısız olması halinde askeri konsey’in yeni bir komisyon seçme hakkı olacak.

cumhurbaşkanlığı adaylarından abdullah el eşal bu belgenin halk iradesine zulüm olduğunu belirtirken, bir diğer cumhurbaşkanı adayı eymen nur ise bazı partilerin bu belgenin onayına katılmalarının kamuoyunu yanılttığını ifade ederek, bu partilerin geçmişte mübarek rejimini destekledikleri gibi askeri konsey’i desteklediklerini belirtti.

mübarek rejiminin şubat ayında düşmesinden haftalar sonra yapılan anayasa referandumu, parlamento ve şura meclisi'ndeki seçilmiş üyelerin yeni anayasayı belirleyecek kurucu heyeti seçmelerini içeriyordu. 

kaynak: al jazeera