rusya dışişleri bakanı sergey lavrov, cuma günü moskova’ya davet ettiği suriyeli muhaliflere astana süreciyle ilgili bilgi vereceğini söyledi; "cuma günü moskova’ya gelmek isteyen, suriye muhalefetinin siyasi kanadından tüm temsilcileri davet ettik. onlara astana’da olan bitenlerle ilgili bilgi vereceğiz" dedi.

rusya dışişleri bakanlığı sözcüsü hangi muhalif grupların davet edildiğiyle ilgili bilgi vermedi.

daha önce cenevre’de muhalifleri temsil eden yüksek müzakere heyeti, kendilerini "muhalif" olarak tanımlayan başka grupları eleştirmiş ve rejime yakın olduğu gerekçesiyle içlerine almayı reddetmişti.

astana görüşmelerine katılan silahlı muhalif grupların temsilcilerinden fares beyyuş ise, lavrov’un moskova’da yapacağı toplantıya davet edilmediklerini söyledi. ancak muhalif yetkili, kendilerinden istendiği takdirde oraya gidebileceklerini belirtti. afp’ye konuşan beyyuş bu konudaki duruşlarını şu sözlerle özetledi:

"sorun davetten ibaret değildir. mesele, görüşmenin konusudur. eğer ciddi olursa ve ulusal konular ele alınacaksa dünyanın sonuna kadar gideriz."

kimler davet edildi?

al jazeera'nin edindiği bilgilere göre, toplantı davetleri kişisel olarak gönderildi. buna göre, davetler belli muhalif figürlerin adına yapıldı. kahire ve moskova platformları olarak tanınan bloklardan isimler listenin başında yer aldı.

moskova platformu temsilcisi kadri cemil, eski smdk başkanı ve kahire platformu temsilcilerinden ahmet cerba, smdk’nın ilk başkanı muaz hatip, yüksek müzakere heyeti (ymh) genel koordinatörü riyad hicab da davet edilen isimlerin arasında yer aldı.

al jazeera’ye konuşan ymh sözcüsü riyad nasan, hicab’ın bir davet aldığını ancak katılım konusunda henüz net bir kararı olmadığını söyledi.

moskova, bir süredir cenevre’de düzenlenecek suriye görüşmeleri için birleşik bir muhalefet heyeti için çaba sarf ediyor.

ancak yüksek müzakere heyeti, diğer muhalif platformların gerçek muhalif olmadığı ve beşşar esed’e karşı bir tutumlarının bulunmadığı gerekçesiyle, daha önceki cenevre süreçlerinde muhalefet heyetinin içinde yer almasına karşı çıkmıştı.

moskova ise 2016’da cenevre’deki suriye görüşmelerinde diğer muhalif grupların da masada yer alması için baskı uygulamıştı.

rusya: muhaliflere yeni anayasa taslağını ilettik

sputnik haber ajansına göre milletvekillerine konuşan lavrov, rusya'nın astana'da taraflara rus uzmanlar tarafından hazırlanan bir anayasa taslağı ilettiğini teyit etti. habere göre lavrov, bu taslağın suriye rejiminin, muhaliflerin ve bölgesel aktörlerin görüşlerinin göz önünde bulundurularak hazırlandığını belirtti.

astana görüşmelerinde rusya’yı temsil eden alexander lavrentiev, salı günü görüşmelerin sonunda yaptığı basın açıklamasında muhaliflere yeni bir anayasa taslağını ilettiklerini söylemişti.

rus yetkili, anayasa taslağının rus uzmanlar tarafından hazırlandığını ve çözüm çabalarını hızlandırmayı amaçladığını belirterek, "şu an anayasa taslağı muhaliflerin elinde. onların cevaplarını bekliyoruz" demişti.

ancak muhalifler, bu taslağı görüşmeyi reddettiklerini duyurdu. muhalif bir yetkili durumu şu şekilde izah etti:

"ruslar taslağı masaya koydu. ancak biz elimizi bile sürmedik."

daha önce cenevre’de bm’nin rejimle muhalifler arasında düzenlediği çözüm girişimlerinin amaçlarından biri yeni bir anayasa ortaya koymaktı. ancak tarafların arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle müzakereler bu aşamaya hiç yaklaşamamıştı.

kazakistan’ın başkenti astana’da 23-24 ocak’ta düzenlenen suriye görüşmelerinin sonunda üç garantör ülke rusya, türkiye ve iran ortak bir açıklama yayınlamıştı.

bu açıklamaya göre, suriye savaşında etkili üç ülke, 30 aralık’ta suriye’de yürürlüğe giren ateşkese riayet edildiğini denetlemek için üçlü bir mekanizma kurmayı kararlaştırmıştı. ancak açıklamada bu mekanizmanın mahiyetiyle ilgili detaylı bilgi yer almamıştı.

ateşkes konusuna odaklanan astana görüşmelerinden sonra suriye krizine çözüm çabalarının bir sonraki durağının 8 şubat'ta cenevre olması bekleniyor. bm suriye özel temsilcisi staffan de mistura, rejimin ve muhaliflerin temsilcileri arasında yeni görüşmeler yapacağını söylemişti.

yaklaşık 6 yıldan beri devam eden suriye iç savaşında muhalifler, halep kentindeki bölgelerini rejime kaptırarak en büyük yenilgiyi yaşamıştı.

kaynak: afp, al jazeera