abd başkanı barack obama, afganistan cumhurbaşkanı hamid karzai'ye bir mektup göndererek, ülkedeki bir amerikan üssünde kur'an-ı kerim nüshaları da dahil bazı dini metinlerin yakılması nedeniyle özür diledi. beyaz saray'dan yapılan açıklamada, mektubun abd'nin kabil büyükelçisi ryan crocker tarafından teslim edildiği bildirildi.

obama mektupta, bagram hava üssü'nde yaşananlardan dolayı üzüntü duyduğunu belirtti. olayın bir hata olduğunu vurgulayan obama, amerikalı yetkililerin sorumlu tüm kişileri sorgulayacakları sözünü verdi.

karzai ise afganistan parlamentosu'nda yaptığı konuşmada, dini kitapların yakılmasından sadece bir amerikan askerinin sorumlu olduğunu ve olayın 'ihmalden' kaynaklandığını söyledi.

karzai’nin ofisinden yapılan açıklamada ise nato’dan  olaya karışanlarla ilgli yargı süreci başlatması istendi. açıklamada nato’nun dava açma konusunda uzlaştığını belirtti ancak bu bilgi henüz doğrulanmadı. 

afganistan'ın başkenti kabil'e yaklaşık 60 kilometre uzaklıktaki bagram üssü'nde yaşananlar, ülke çapında abd ve nato karşıtı protesto gösterilerine yol açmıştı. gösteriler üçüncü gününe girerken, çıkan çatışmalarda en az iki abd askeri ile beşi protestocu yedi afgan öldü.

taliban ise afgan halkına yabancı askerlerin hedef alınması çağrısı yapmıştı. örgütün sözcüsü zabihullah mücahid, “cesur halkımız, işgalci güçlerin üslerini konvoylarını ve tesislerini hedef almalıdır” ifadesi kullanmıştı. açıklamada, “bir daha kutsal kitaba el sürme cesaretini gösterememeleri için batılılara ders verilmesi gerektiği” kaydedilmişti.

daha önce abd savunma bakanı leon panetta da, bagram'da kur'an-ı kerim'e yönelik 'uygunsuz muamele' nedeniyle özür dilemişti. panetta, afganistan'da nato komutasındaki uluslararası güvenlik ve destek gücü'nün (isaf) komutanı john allen'ın olayın 'hızla ve kararlı bir şekilde soruşturulması' çağrısına da destek vermişti.

askerlere bilgi verilecek

allen'ın emri doğrultusunda, tüm isaf askerleri 3 mart'a kadar, kur'an-ı kerim'e nasıl davranılması gerektiği konusunda kapsamlı şekilde bilgilendirilecek. askerler ayrıca dini metinlerin anlamı, saklanması ve bu kitapların nasıl tanınacağı gibi konularda da eğitim alacak.

isaf komutanı, koalisyon güçlerinin olayı öğrenir öğrenmez imha işlemine müdahale ettiğini ve uygulamanın durdurulduğunu söylemişti. beyaz saray da olayı kınamıştı.

abd ve afganistan'da birliği bulunan diğer nato ülkeleri, 2014 yılı itibarıyla bu ülkedeki tüm askerlerini geri çekmeyi planlıyor. washington ek olarak, 2013 yılından itibaren bu ülkedeki güçlerinin muharip rolünü bitirerek, eğitimine odaklanacağı afgan güçlerine cephede havadan destek vermeyi hedefliyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar