türkiye’de geçtiğimiz hafta orta doğu teknik üniversitesi’nde (odtü) polisle öğrencilerin karşı karşıya geldiği protesto gösterileri gündemdeki yerini koruyor. odtü rektörlüğünün açıklama yaparak olaylar için polisi suçlaması ve eylemin hedefindeki türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan'ın akademik kadroyu hedef alan sert sözler söylemesinin ardından, ülke genelindeki birçok üniversite de açıklama yaparak odtü yönetimine tepki gösterdi. istanbul’un önde gelen bazı üniversitelerinin öğretim üyeleri ise ortak açıklamayla üniversite yönetimine destek verdi.

türk yapımı göktürk-2 uydusunun çin’den uzaya fırlatılması nedeniyle odtü’nün başkent ankara’daki kampüsünde 18 aralık tarihinde bir tören düzenlenmiş, öğrencilerin etkinliğe katılan erdoğan'ı protesto ettiği sırada çıkan olaylarda polis ile öğrenciler çatışmıştı. olaylar sonrası üniversite yönetiminin polisi suçlayan açıklamalar yapması, diğer üniversite yönetimlerinden tepki aldı.

istanbul’da yer alan marmara, istanbul teknik, yıldız teknik, galatasaray ve mimar sinan üniversitelerinin yönetimleri pazartesi günü toplu açıklama yaptı. açıklamada, "öğrencilerin tek protesto aracı, eleştirel fikirleri olmalı, taş, sopa ve molotofkokteyli öğrencilerle anılmamalıdır. kavga ve şiddet hiçbir fikre hizmet edemez ve hiçbir fikir hedeflerine bu yöntemlerle ulaşamaz" denildi.

türkiye çapında birçok üniversitenin yönetimi de benzer açıklamalarda bulundu. bu üniversiteler arasında istanbul’da yer alan hacettepe üniversitesi, afyon kocatepe üniversitesi, bingöl üniversitesi, uşak üniversitesi, adana bilim ve teknoloji üniversitesi, konya’da yer alan necmettin erbakan üniversitesi, sakarya üniversitesi, muş alparslan üniversitesi, istanbul üniversitesi, istanbul'daki bezmialem vakıf üniversitesi ve istanbul sabahattin zaim üniversitesi bulunuyor.

akademisyenler aksi görüşte

öte yandan, marmara, istanbul teknik, yıldız teknik, galatasaray ve mimar sinan üniversitelerinin öğretim üyeleri, yönetimlerin yaptıkları ortak açıklamaya katılmadıklarını duyuran bir bildiri yayımladılar.

görev yaptıkları üniversitelerin odtü'de yaşanan olaylarla ilgili yaptığı açıklamaları basından öğrendiklerini belirten öğretim üyelerinin yayımladığı metinde, şu ifadeler kullanıldı:

“odtü'de yaşanan olaylarda öğrencilerin maruz kaldığı polis şiddetini kınıyoruz… polis şiddeti karşısında tek vücut olarak tepki gösteren odtü'lü meslektaşlarımızın ve öğrencilerin yanında olduğumuzun bilinmesini istiyoruz.”

metin, üniversitedeki özgürlüğün sadece öğretim elemanlarının araştırma ve ifade özgürlüğünden ibaret olmadığını ifade ederek, şöyle devam etti:

“öğrencilerin düşünce, ifade ve protesto özgürlükleri de üniversite ortamının ayrılmaz bir parçasıdır. türkiye'de son yıllarda öğrenciler üzerinde artan baskılara sessiz kalan, akademik özgürlüklere yapılan müdahaleler karşısında susan üniversite yönetimlerinin, iktidarı elinde tutanlara hoş görünmek maksadıyla yaptıkları açıklama, akademi tarihine kara bir leke olarak düşmüştür.”

yök harekete geçti

diğer taraftan, ülkenin yarı resmi haber ağı anadolu ajansı (aa), yök adına yapılacak inceleme için görevlendirmeyi başkanı prof. dr. gökhan çetinsaya'nın 21 aralık günü yaptığını duyurdu.

pazartesi günü konuya ilişkin olarak bir açıklama yapan yök başkanı çetinsaya, "akademik özgürlük, hem öğrencilerin ve öğretim üyelerinin kendilerini özgürce ifade edebilmelerini, hem de kampüse gelen misafirlerin ifade özgürlüğünü gerektirir. bunu ihlal eden her davranış, akademik özgürlüğü ihlaldir ve kabul edilemez. şiddete başvurarak akademik özgürlükleri sınırlamak, eğitim ve öğretimi engellemek asla mazur görülemez" ifadesini kullanmıştı.

çetinsaya, özellikle yükseköğretim sisteminin yeniden yapılandırılmaya çalışıldığı ve üniversitelere daha fazla özerklik çabası içinde olunan bir dönemde, müzakere kültürü çerçevesi içerisinde her tür farklılığın kendisini ifade etmesine imkan tanınması gereğine dikkati çekti.

odtü'deki olaylardan sonra başlatılan soruşturmada terörle mücadele kanunu'na (tmk) dayandırılarak gözaltına alınan öğrenciler, daha sonra serbest bırakılmıştı. 

kaynak: ajanslar