rusya devlet başkanı vladimir putin, ülkenin doğu ve güneyinde yaşanan olaylarla bölünme yolunda ilerleyen ukrayna konusunda tavır değişikliği sinyali verdi. putin, rus yanlısı grupların yoğun olduğu bölgelerde pazar günü yapılması planlanan "bağımsızlık ya da daha fazla özerklik" referandumunun ertelenmesini istedi. rus lider ukrayna sınırındaki birliklerin de geri çekildiğini söyledi.

agit'in (avrupa güvenlik ve işbirliği teşkilatı) genel sekreterliğini yürüten isviçre devlet başkanı didier burkhalter ile moskova'da yaptığı görüşmenin ardından açıklama yapan vladimir putin, "ukrayna sınırındaki birliklerimizin hep endişe verici olduğu söylendi. geri çektik. bugün ukrayna sınırında değiller, rutin işlerini yaptıkları eğitim alanlarındalar" dedi.

batı ikna olmadı

nato putin'in açıklamasını doğrulamadı.

nato askeri sözcüsü birliklerin sınır boyundaki pozisyonlarını değiştirdiğine dair bir işaret olmadığını söyledi.

genel sekreter anders rasmussen de siyasi çözüm bulunabilmesi için rusya'ya ayrılıkçı grupları desteklemeye son vermesi ve vaadettiği üzere sınırdaki askeri varlığını azaltması çağrısı yaptı.

nato'nun açıklamasını abd savunma bakanlığı da destekledi.

washington'da basın toplantısı düzenleyen bakanlık sözcüsü "rus güçlerinin durumunda bir değişiklik görmedik" dedi.

beyaz saray da "şu ana kadar geri çekilmenin yaşandığına dair bir delil yok" açıklaması yaptı.

'referandumu erteleyin'

burkhalter ile görüşmesinin ardından ukrayna'nın güney ve doğusundaki rus yanlısı gruplara da seslenen putin, bu bölgelerde pazar günü yapılacağı açıklanan referandumların ertelenmesi çağrısını yaptı.

putin, "diyalog koşullarının oluşturulması için güneydoğudaki temsilcilere 11 mayıs için planlanan referandumu ertelemesi çağrısı yapıyoruz" dedi.

bu, putin'in referandumu desteklemeyebileceği yönünde verdiği ilk işaret oldu. 

rus liderin çağrısından hemen sonra donetsk'teki rus yanlısı gruplar öneriyi perşembe günü değerlendireceklerini duyurdu.

donetsk'teki ayrılıkçı grubun liderlerinden denis pushilin, putin'e sonsuz saygı duyduklarını söyledi, "böyle gerekli görüyorsa değerlendiririz" dedi.

abd putin'in referandum çıkışını da yeterli bulmadı.

beyaz saray sözcüsü referandumun ertelenmesini değil iptalini istedi.

ukrayna başbakanı arseniy yatsenyuk da putin'in sözlerini "palavra" olarak niteledi.

seçime koşullu destek

putin'in tavır değişikliği yönündeki tek işareti referandum konusunda değil.

kolay kolay u-dönüşü yapmayan rus lider ukrayna'da 25 mayıs'ta yapılacak devlet başkanlığı seçimlerine, koşullu da olsa, ilk kez destek verdi.

putin seçimi "doğru yönde bir adım" olarak niteledi, buna karşın "tüm vatandaşların" haklarını korumaması halinde oylamanın hiçbir anlam ifade etmeyeceğini söyledi. putin'in "tüm vatandaşlar" vurgusu ülkede rusça konuşan nüfusa yönelik.

tartışmalı referandum

pazar günü yapılması planlanan referandum ukrayna'nın doğu ve güneyindeki bölgelerde bağımsızlık oylaması niteliğinde.

bu bölgelerde rusya yanlısı gruplar kırım'dakine benzer şekilde kiev'den ayrılmanın yollarını arıyor.

eğer kırım senaryosu gerçekleşirse ukrayna bölünebilir.

kırım'da 16 mart'ta yapılan tartışmalı referandumun ardından moskova bölgeyi ilhak etmişti.

referandumu boykot eden tatarlar kırım'ı anavatan olarak görüyor.

yüzbinlerce kırım tatarı 1944 yılında sovyet lideri stalin tarafından yurtlarından sürgün edilmiş, yerlerine ukraynalı ve rus nüfus yerleştirilmişti.

kaynak: reuters, afp