insan hakları izleme örgütü (hrw), yayınladığı bildiride esed rejiminin idlib'de düzenlediği altı varil bombalı saldırı hakkında inceleme yaptıklarını ifade ederek, bu saldırılardan üçünde kimyasal madde kullanıldığını vurguladı. üç saldırı hakkındaki inceleme ise devam ediyor.

örgüt, incelemelerinde görgü şahitleri, resimler ve video görüntülerini esas aldığını belirtti.

insan hakları izleme örgütü, incelediği saldırıların birinde üçü çocuk altı kişinin öldüğünü ve 206 kişinin ise kimyasal gazdan çeşitli derecelerde etkilendiğini aktardı.

örgüt, açıklamasında saldırılarda kullanılan gazın türünün henüz tam olarak belirlenemediğini ama birçok görgü şahidinin klor gazı kokusu aldıklarını söylediklerini ifade etti.

örgüte göre, "bu tür ihlaller kimyasal silahların yasaklanması anlaşması ve bm güvenlik konseyi’nin daha önce aldığı suriye’de kimyasal silah kullanımını kınayan kararına aykırı."

örgütün ortadoğu birimi başkan yardımcısı nedim hori, bm güvenlik konseyi’ne suriye rejiminin defalarca yaptığı kimyasal saldırılar karşısında harekete geçme çağrısı yaptı.

abd, esed rejimini birçok kere kimyasal silah kullanmak ve kimyasal silahların yasaklanması anlaşması’nı ihlâl etmekle suçlamıştı.

‘katliamın hesabı sorulmadı’

21 ağustos 2013 tarihinde şam'ın doğu guta bölgesinde zehirli gaz saldırısı düzenlenmiş ve 1400'den fazla kişi katledilmişti. birleşmiş milletler (bm) heyeti suriye’de kimyasal silah kullanıldığı tespitinde bulunmuştu.

suriye muhalif ve devrimci güçler koalisyonu (smdk), guta saldırısının yıldönümünde yaptığı açıklamada, suriye halkının, katliamın boyutuna uygun bir uluslararası tavır görememenin hüznü ve şaşkınlığı içerisinde olduğunu ifade etmişti.

saldırının ardından abd yönetimi ve uluslararası kamuoyu büyük ölçüde esed rejimini sorumlu tutmuş, abd başkanı barack obama ‘kırmızı çizgilerin’ ihlâl edildiği gerekçesiyle suriye rejimine yönelik askeri müdahalede bulunacağını açıklamıştı.

kimyasal anlaşma

abd’nin askeri müdahale tehdidi üzerine washington ile moskova arasında bir anlaşma imzalanmıştı. esed rejimi, bu anlaşmayla elindeki kimyasal silah stoklarını teslim etmeyi kabul etmişti.

lahey merkezli ve nobel barış ödülü sahibi kimyasal silahların yasaklanması örgütü (ksyö), suriye’nin varılan anlaşmadan sonra bildirdiği ve daha sonra aşamalı olarak teslim ettiği 1300 ton kimyasal silah stokunun teslim alınıp sonra da imha edilmesi sürecini bizzat denetledi.

abd ve ingiltere, suriye’nin ksyö’ye sunduğu kimyasal silah stoklarına ait ilk listenin tutarlı olmadığını iddia etmişti.

uluslararası toplumun suriye’de işid gibi örgütlerin güç kazanmasından sonra kimyasal silah tesislerinin akıbetiyle ilgili endişeleri artmıştı.

suriye sarin gazı veya kimyasal füzelere sahip olduğunu hiçbir zaman kabul etmedi, bin 400 kişinin ölümünden de muhalifleri sorumlu tuttu.

suriye, kimyasal silahlar sözleşmesi'ni 1997 yılında imazalamıştı. anlaşmaya göre, suriye'nin kimyasal silah bulundurması veya kullanması yasak.

'suriye rejimi hâlâ kimyasal silahı kullanıyor'

28 ağustos 2014'te bm suriye bağımsız araştırma komisyonu, şam yönetimini nisan ve mayıs aylarında sekiz ayrı olayda kimyasal silah kullanmakla suçlamıştı.

raporda 'rejim büyük olasılıkla klorin gazı kullandı' denilmişti.

suriye'de mart 2011'den bu yana devam eden iç savaşta 220 binden fazla insan hayatını kaybetti.

kaynak: al jazeera