abd’nin türkiye büyükelçiliği'ne düzenlenen ve eylemci dahil iki kişinin ölümüyle sonuçlanan bombalı intihar saldırısının, sol eğilimli yasadışı örgüt devrimci halk kurtuluş partisi-cephesi'nin (dhkp-c) üyesi ecevit şanlı tarafından gerçekleştirildiği açıklandı.

başbakan recep tayyip erdoğan, ulusal yayın yapan habertürk televizyonuna yaptığı açıklamada, saldırganın kimliğinin 'kafatasındaki bir benden' anlaşıldığını söyledi. bu kişinin kimliğinin dna testleri sonucu sabah saatlerinde netleşeceğini söyleyen erdoğan, saldırganın dhkp-c'li olduğunun kesinlik kazandığını da sözlerine ekledi.

saldırıyı gerçekleştiren kişinin dhkp-c üyesi ecevit şanlı olduğu daha sonra resmi kaynaklar tarafından teyit edildi. ordu valiliği, ecevit şanlı’nın ordu’nun gürgentepe nüfusuna kayıtlı olduğunu duyurdu.

ankara valiliği ise ölen eylemcinin ailesi tarafından fotoğraflarından teşhis edildiğini, ancak şahsın kesin kimlik tespitinin dna örneğiyle yapılacağını kaydetti. valilik, patlamada yaklaşık altı kilo tnt türü patlayıcının kullanıldığını, elektronik düzeneğe bağlanan bu patlayıcının butona basılarak harekete geçirildiğini aktardı. 

istanbul'da bulunan içişleri bakanı muammer güler ise, atatürk havalimanı'nda gazetecilere yaptığı açıklamada, saldırganın sahte kimlik kullandığını ve ülkeye illegal giriş yaptığını kesin olarak teyit etti. 

abd’nin ankara büyükelçiliği'ne cuma günü düzenlenen saldırıda, şanlı'ya ek olarak elçilikte görev yapan koruma görevlisi mustafa akarsu hayatını kaybetmişti. büyükelçi francis j. ricciardone'yi ziyaret etmek için elçilikte bulunan gazeteci didem tuncay ise patlama nedeniyle yaralanmıştı. 

tuncay'ın ankara numune hastanesi'ndeki tedavisi sürüyor. hastane yöneticisi prof. dr. nurullah zengin, hayati tehlikesi olmadığını belirttiği tuncay'ın bilincinin, yapılan iki amelyatın ardından açık olduğunu bildirdi. tuncay, pazartesi gününe kadar yoğun bakımda tutulacak.

başka eylemlere de katılmıştı

ordu valiliği'nden saldırganın geçmişine ilişkin olarak yapılan açıklamaya göre, 40 yaşındaki şanlı, 16 temmuz 1997'de istanbul emniyet müdürlüğü'ne ve 14 temmuz 1997'de harbiye orduevi'ne düzenlenen saldırılara katıldı.

şanlı, 7 haziran 1997 tarihinde istanbul'un sarıyer ilçesindeki bir hücre evinde silah ve mühimmatla yakalanmasının ardından tutuklanarak cezaevine konuldu. cezaevinde olduğu süre içinde f tipi cezaevlerini protesto etmek amacıyla ölüm oruçlarına katıldı. sağlık sorunu nedeniyle cezalarının infazı altı ay ertelenen şanlı, tahliyesinin ardından cezaevine bir daha dönmedi.

'terör amaçlı örgüte üye olmak' suçundan istanbul 12. ağır ceza mahkemesi'nce 10 mayıs 2002'de müebbet hapse çarptırıldığı ifade edilen şanlı, polis tarafından aranıyordu.

abd’nin istanbul’daki konsolosluğu ise, amerikan vatandaşlarını, şu an için türkiye’deki konsolosluklar ile ankara'daki elçiliğe gitmemeleri konusunda uyardı.

dışişleri bakanlığı, türkiye’de ikamet eden ya da bu ülkeye seyahat eden abd vatandaşlarından, saldırı riski olan yerlerden uzak durmalarını, gösteriler ve büyük toplantılara katılmaktan kaçınmalarını istedi.

saldırıya tepkiler

abd başkan yardımcısı joe biden, saldırı haberini almanya ziyareti sırasında aldı. biden, saldırganın ‘yasadışı solcu terör organizasyonu mensubu olduğunun sanıldığını’ söyledi.

saldırının ardından beyaz saray’dan da açıklama geldi. beyaz saray sözcüsü jay carney, ''terörle mücadele noktasında türklerle omuz omuza çalışıyoruz ve bu (eylem), sadece bizim kararlılığımızı güçlendirecek. türkiye, genel anlamda ve terörle mücadele çabaları kapsamında çok önemli bir müttefik'' dedi.

abd dışişleri bakanlığı sözcüsü victoria nuland ise, ankara'daki büyükelçiliğin güvenlik düzeyi sayesinde daha fazla ölüm ve yaralanmanın önüne geçildiğini işaret etti. nuland, hasarın tespiti ve soruşturma için türk yetkililerle birlikte çalıştıklarını aktardı.

nato genel sekreteri anders fogh rasmussen ise, yaptığı yazılı açıklamada, bir müttefikin topraklarındaki başka bir müttefike ait diplomatik binada gerçekleşen alçakça saldırının 'insan hayatına ve diplomatik çalışanların masumiyetine cüretkar bir saygısızlık' olduğunu belirtti.

almanya başbakanı angela merkel, fransa dışişleri bakanı laurent fabius ve ingiltere dışişleri bakanı william hague da saldırıları kınadı.  

son saldırı 2008'deydi

türkiye'de abd temsilciliklerine geçmişte de çeşitli saldırılar düzenlenmişti.

1999 yılında yasadışı dhkp-c üyesi iki kişi istanbul'daki abd konsolosluğu'nu hedef almıştı. lav silahıyla saldırmaya hazırlanan ve konsolosluk karşısındaki altı katlı inşaatta gizlenen dhkp-c'liler, polisin kuşattığı binada gerçekleşen çatışmada öldürülmüştü.

9 temmuz 2008 tarihinde ise yine yine istanbul'daki abd konsolosluğu'nun girişindeki kontrol noktasına ateş açan saldırganlar, üç polisin ölümüne yol açmıştı. çıkan çatışmada, konsolosluk önüne otomobille gelen üç saldırgan da öldürülmüştü.

11 temmuz 2011 tarihinde de ankara'da eylem hazırlığında olan 15 el kaide üyesi, 700 kilogram amonyum nitratla yakalanmıştı. el kaide üyelerinin, abd başkonsolosluğu'na saldırmayı planladıkları açıklanmıştı.

kaynak: al jazeera ve ajanslar