milli savunma ordusu olarak bilinen şebbiha (hayalet) güçlerini rejiimin kontrolündeki her cadde ve sokakta görmek mümkün. 

70'li yıllarda beşşar esed'in memleketi lazkiye'de ortaya çıktılar. suriye’deki krizin başlangıcından beri meydanlarda boy göstermeye başlayan şebbihalar kriz öncesine kadar tam bir gizlilik içindeydiler. suriye rejimi bir çok kentte polisin rolünü kaybetmesinden sonra idari ve asayiş yetkilerini şebbiha'ya devretti.

ülkenin kuzeyindeki haseke’de şebbiha kontrol noktaları kurulmuş. bu noktalarda sadece şebbiha milisleri değil, onlarla kalan genç kadınlar da var. çoğu boyunlarında beşşar esed'in fotoğraflarının bulunduğu kolyeler taşıyor. 

halepli basın aktivisti ahmet’e göre, şebbihaların en belirgin özelliklerinden biri üst düzey yetkililere karşı dalkavuklukları; bu dalkavukluğu da devlet kademelerinde daha fazla imtiyaza sahip olmak ve terfi etmek için yapıyorlar.

al jazeera’ye konuşan aktivist, “maaşlarının azlığından dolayı şebbiha'da fazlasıyla bir bıkkınlık var. 100 doları aşmayacak kadar cüzi bir maaş karşılığında çalışan şebbiha rüşvet karşılığında devlet dairelerinde halkın işini kolaylaştırıyor” diyor. aktiviste göre şebbihalar, aldıkları para karşılığında halkın pasaport çıkarmasını kolaylaştırıyor, üniversite öğrencilerinin askerlik hizmetlerini tecil ettiriyor ya da halkın ihtiyacı olan bazı resmi evraklarının çıkarılmasını hızlandırıyor.

ahmet'in halep'te tanıştığı bir şebbiha üyesi milli savunma güçleri'ne askerlikten kurtulmak için katıldığını ancak daha sonra bunun askerlikten muafiyet sağlamadığını öğrendiğini anlatmış. şebbiha üyesi ayrılmak istiyor ancak 'hain' muamelesi görmekten korkuyormuş. 

üniversite şebbihaları

birkaç ay önce halep’teki üniversite öğrencileriyle ilgilenen baas partisi şubesi tarafından “baas tugayları” adlı bir şebbiha grubu daha kuruldu. bu grup üniversite kampüslerini korumakla görevli. 

halep üniversitesi hukuk fakültesi ikinci sınıf öğrencisi olan tarık, şebbiha güçlerinin güvenlik gerekçesiyle öğrencileri sık sık gözaltına aldığını söylüyor. tarık, üniversite kampüsünde düzenlenen gösterilerde şebbiha'nın fazlasıyla müdahalede bulunduğunu, dolayısıyla üniversite eğitimlerine devam eden öğrenci sayısının azaldığını aktarıyor. tarık’a göre, özellikle halep kırsalında yaşayan öğrenciler şebbiha kontrol noktalarını aşmakta yaşadıkları zorluklardan dolayı birçok sorunla karşılaşıyor ve eğitimlerini yarıda kesiyor.

Halep'e bağlı Kefer Zeyta yolu üzerinde, halkı şebbiha kontrol noktası olduğuna dair uyaran bir tabela.

[[Al Jazeera]]

tarık, şebbiha gözaltıları nedeniyle halep üniversitesi’nde okuyan öğrencilerden geriye çoğunlukla kızların kaldığını, onların da  üniversite girişlerinde şebbiha'nın tacizlerinden kurtulamadığını anlatıyor. 

üniversitelerin yanı sıra cadde ve sokaklarda her adım başı karşınıza çıkma ihtimali olan şebbihalar, rejimin kontrolündeki kentlerde halkta büyük bir endişe ve paniğe neden oluyor. buralarda yaşayanlar her an, sebepsizce gözaltına alınabilir ve üzerlerine atılan bir suçlamayla meydanlarda linç edilebilir.

şebbiha'ya bağlı gizli birçok gözaltı merkezinin de olduğunu söyleyen aktivistler, bu gözaltı merkezlerinde korkunç olayların yaşandığını iddia ediyorlar.

kaynak: al jazeera