başkent tahran'da öğrencilerin, ingiltere büyükelçiliği ve büyükelçisi rezidansının bulunduğu yerleşkedeki protestoları sona erdi.

öğrenciler elçilikten ayrılırken okudukları bildiride, direnişlerinin devam edeceğini ve diplomatik ilişkilerin düşürülmesini yeterli görmediğini ifade ederek, ilişkilerin tamamen sona erdirilmesini istedi.

yaklaşık altı saat süren eylemde polis göstericileri elçilik binasından çıkarmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. elçilik binasının bulunduğu alanda geniş çaplı güvenlik önlemi alındı. tahran valisi murteza temeddün de elçiliğin bulunduğu alana gelerek inceleme yaptı.

elçilik baskını salı günü öğle saaterinde başlamıştı. ingiltere'nin ülkelerine uyguladığı son yaptırımlara öfkeli çok sayıda iranlı genç, başkent ingiliz büyükelçiliğine girerek çevreye taşlar ve molotofkokteylleri attı. eylemciler ayrıca yağmaladıkları elçilik ofislerindeki bazı dokümanları yaktı.

iran'ın yarı resmi fars haber ajansı, güvenlik güçlerinin protestocuları dışarı çıkarmaya çalıştığını bildirdi. elçiliğe giren göstericiler, bölgede ingiltere karşıtı gösteri düzenleyen grubun bir kısmını oluşturuyor. protestocu öğrenciler, "amerika'ya ölüm", "ingiltere'ye ölüm", "israil'e ölüm" gibi sloganlar attı.

iran televizyonu'nda yayınlanan görüntülerde de, bazı kişilerin elçilik binasının giriş kapısı üzerine çıkıp iran bayrakları astıkları gözlendi. reuters haber ajansı da, elçilik çalışanlarının yan kapıyı kullanarak binadan ayrıldığını ve iran polisinin çevrede düzeni sağlamaya çalıştığını bildirdi.

tahran’da bulunan al jazeera muhabiri dorsa jabbari, güvenlik güçleri ve bazı bakanlıkların protestoyla ilgili bilgi sahibi olduklarını ifade etti.

jabbari, bu büyüklükte bir protestonun asla hükümetten habersiz gerçekleşemeyeceğini ve söz konusu girişimin üst düzey yetkililerce onaylandığını ifade etti. 

jabbari ayrıca, bazı elçilik çalışanolarını rehin alındığına dair teyid edilmemiş bazı bilgilerin ellerine ulaştığını söyledi.

tahran'a çağrı

ingiltere’nin bm temsilciği konuyla ilgili bir açıklama yayımladı. saldırıyla ilgili detayların öğrenilmeye çalışıldığı belirtilen açıklamada, olayın kınandığı ve kabul edilemez olduğu kaydedildi.

açıklamada, iran hükümetinin, viyana konvansiyonu da dahil olmak üzere bazı uluslararası sözleşmeler uyarınca diplomatları korumakla yükümlü olduğu hatırlatıldı, tahran’dan durumu kontrol altına alması istendi.

ingiltere ile iran arasındaki ilişkileri gerginleştiren son olay, londra'nın geçen hafta nükleer programı nedeniyle tahran'a yeni yaptırımlar uygulanmasını kararlaştırmasıydı. batılı bazı ülkelerin ortaklaşa kararlaştırdıkları yaptırımlar kapsamında, ingiliz şirketlerinin iran şirketleriyle her tür ticareti yasaklanmıştı.

mali işlemler yapılması yasaklananlar arasında iran merkez bankası da vardı. iran anayasayı koruyucular konseyi pazartesi günü ülkenin iran'la diplomatik ilişkilerini azaltma kararı almıştı. bu karar uyarınca ingiltere'nin ülkedeki büyükelçisi sınırdışı edilecek.

konu, iran parlamentosu'nda pazar günü tartışılmıştı. meclis oturumunda söz alan iranlı milletvekillerinden biri, ingiltere'nin yaptırımlarına öfkeli iranlıların, tıpkı 1979'da tahran'daki amerika birleşik devletleri (abd) büyükeçiliğini bastıkları gibi ingiltere büyükelçiliğini de basabileceklerini söylemişlerdi.

'ciddi sonuçları olacak'

ingiltere dışişleri bakanı william hague, iran'da ingiltere'nin diplomatik misyonlarına saldırı düzenlenmesinin ''ciddi sonuçları olacağını'' söyledi. hague, yaptığı açıklamada, ''ingiltere bu sorumsuz eylemi çok ciddiye almaktadır. bunun başka ve ciddi sonuçlarının olacağı açıktır'' dedi.

olayların, diplomatların ve büyükelçiliklerin korunmasını güvence altına alan viyana konvansiyonunun ihlali anlamına geldiğini belirten hague, ''büyükelçiliğimizin yeterli önlemler alınarak korunması gerekirdi. bunun yapılmaması hatasından iran hükümetini sorumlu tutuyoruz'' ifadesini kullandı.