47 ülkeden 157 gazetecinin ortak çalışmasıyla yayınlanan belgelere göre, hsbc bankası, dünyanın birçok ülkesinden binlerce zenginin vergi kaçırmasına aracılık etti. 

banka, zenginlere vergi kıyağı yapmakla kalmayıp, dünyanın en kirli savaşlarında kullanılan silahların satılmasına aracı oldu.

hsbc’nin vergi ve kaçakçılık işlerine aracı olduğu kişiler arasında dünya çapında aranan suçlular, yolsuzlukla suçlanan politikacı ve işadamları, afrika’da çocukları savaştıran savaş ağaları, siyasetçiler ve ünlüler bulunuyor.

uluslararası araştırmacı gazeteciler konsorsiyumu (icij) açıklamasında, “hsbc afrika’daki çocuk askerlere havan topu satan silah kaçakçıları, üçüncü dünya ülkelerini yöneten dikatörler ve kanlı elmas kaçakçılarıyla iş yaparak kâr sağlamış” dendi.

türkiye bağlantılı hesaplarda 3,5 milyar dolar

ICIJ'in duyurduğu HSBC belgelerindeki Türkiye bölümü.

[[Fotoğraf: icij.org]]

icij'in açıkladığı belgelere göre, hsbc'de toplam türkiye ile bağlantılı 3105 müşteriye ait 4584 banka hesabı bulunuyor. icij, bu müşterilerden yüzde 41'inin türkiye pasaportu bulunduğunu belirtiyor. türklere ait hesaplarda toplam 3,5 milyar dolar para, en büyük hesapta 263,7 milyon dolar bulunuyor. icij'in sitesindeki grafiğe göre, 1996-2000 yılları arasında hesaplardaki aktivitede bir durgunluk gözlenirken, 2000-2006 yılları arasında hesap aktivitesinin hızlı bir şekilde arttığı gözleniyor. 

hsbc: 2008'den sonra radikal dönüşümler yaptık

hsbc ise belgelerin sızması üzerine afp'ye eposta yoluyla bir açıklama yaptı. hsbc isviçre'nin başkanı franco morra, "bankamız 2008'dan sonra sunduğu hizmetlerin kara para aklama ve vergi kaçırmak için kullanılmasını engelleme adına radikal dönüşümler yaptı" dedi. 

çocuk askerlere silahın hesabı

HSBC'de Liberya'daki çocuk askerlere silah satanların da hesabı bulunuyor

[[Fotoğraf: AP - Arşiv]]

hsbc'de hesabı bulunan en tartışmalı isimlerden biri katex mines guinee (katex mayınları). 2003'teki bir bm raporuna göre katex mayınları şirketi, gine savunma bakanlığı'nın kontrolündeki bir silah şirketi. bm raporu, bu şirketin 2003'teki iç savaşta liberya'daki çocuk askerlere silah sattığını ortaya koymuştu. bm raporu 2003'te yayınlanıp, şirketin çocukları silahlandırdığı ifşa edilmişken sonraki üç yıl boyunca katex mines'ın hsbc'deki hesabında 7,14 milyon dolar biriktiği dikkat çekiyor.

ortaya dökülen belgelerde, ünlü fubolcu diego forlan, formula 1’in efsane pilotlarından michael schumacher, ürdün kralı 2. abdullah, fas kralı, suudi arabistan prensi bandar, ünlü model elle macpherson gibi isimler var. ayrıca çin’de 1989’daki tiananmen meydanı katliamının başsorumlularından çin başbakanı li pen’in kızı li şiaolin, hong kong yüksek mahkemesi’nden yargıç joseph fok, ingiltere kraliçesi ikinci elizabeth’in kuzeninin eşi de hsbc üzerinden vergi kaçırmış. 

ürdün kralı 2. abdullah

ürdün kralı ii. abdullah 2006’dan bu yana hsbc müşterisi. 2004’te sarayın kıdemli çalışanlarından birinin adına açılmış bir hesabın da kral abdullah’la bağlantısı var. bu hesaba bağlanmış üç farklı hesap daha bulunuyor. 2006-2007 döneminde hesaptaki para 41,8 milyon dolardı. sızan belgelerde kral abdullah’ın başkası adına açılmış bu hesapla ilişkisinin ne derece olduğu belirtilmemiş. 

suudi prens bandar

prens bandar, haziran 1999’da hsbc müşterisi oldu ve dört hesapla bağlantısı var. bunlardan 2005’te açılan “kafinvest işletme limitedi” hesabı bandar’a ait. diğer üç hesapta 2006-2007 yılları arasında bulunan para 15,6 milyon dolar. üç hesaptan ikisi 2000 yılında kapandı, birinde ise sıfır bakiye var. 

rami mahluf

suriye devlet başkanı beşar esed'in kuzeni mahluf’un hsbc’deki en az 18 hesapla bağlantısı var. bu hesapların da toplam değeri 27,5 milyon dolar olan 14 farklı hesapla bağlantısı bulunuyor. 2006-2007 yılları arasındaki 14 hesaptan üçü mahluf’a ait. bu hesaplardan, polter a.ş. ve  lorie limited şirketi 1999’da açıldı ve 2004’te kapandı. drex teknolojileri a.ş. lüksemburg’da kayıtlı. 2012 yılında abd, kanada ve ab tarafından yaptırım uygulanmış.

elle macpherson

avrustralyalı model elle macpherson’un hsbc’de açılmış yedi hesapla bağlantısı var. bunlardan beşi macpherson’a ait. diğer iki hesap “elle macpherson sermaye a/c” ve “elle macpherson gelir a/c” adlarıyla açılmış. ancak bu hesaplarla bağlantısının ayrıntıları net değil. 2006-2007 yıllarında yedi hesaptan dördünün toplam 12,2 milyon dolarlık 25 ayrı hesapla ilişkisi vardı. 25 hesaptan üçü macpherson’a ait ve 2000, 2001 ve 2004 yıllarında kapatılmış.  

diego forlan

Forlan, son Dünya Kupası'nda beş gol kaydetmişti.

[[Fotoğraf: Reuters]]

manchester united ve atletico madrid gibi büyük futbol kulüplerinde oynayan uruguaylı golcü diego forlan, hsbc’nin 2006 yılından bu yana müşterisi. ünlü futbolcunun iki banka hesabıyla bağlantısı var. bu hesaplar da 2006-2007 yılları arasında toplam değeri 1,4 milyon dolar olan dört farklı hesapla ilişkili. sızan belgelerde forlan’ın bu hesaplarla ne seviyede ilişkili olduğu belirtilmemiş.

interpol'ün aradığı suçlu da, interpol'ün başkanı da listede

listedeki dikkat çeken ayrıntılardan biri ise hsbc’nin hem interpol’ün aradığı bir kaçakçı hem de interpol’deki üst düzey yetkilinin kirli işlerine aracı olması. interpol'ün en çok arananlar listesinde bulunan elmas kaçakçısı mozes victor konig ve kenneth lee akselrod'un da hsbc'de banka hesabı bulunuyor. ayrıca interpol'e bağlı daha güvenli bir dünya vakfı başkanı elias murr'un da hsbc'de 42 milyon dolarlık hesabı var. 

kaynak: icij.org