türkiye dışişleri bakanı ahmet davutoğlu, suriye'nin cuma günü vurduğu f-4 tipi türk jetinin silahsız bir şekilde eğitim uçuşu yaptığını söyledi.
ankara'nın şam'a diplomatik nota verdiği olayla ilgili olarak iki gündür ankara'da yapılan yoğun toplantıların ardından trt'de bir programa katılan davutoğlu, türk uçağının görevinin ulusal radar sistemini test etmek olduğunu söyledi. davutoğlu, "uçağımız, silahsız, kimliği açık, kendini gizlememiştir; böyle bir uçuştan tehdit algılamak art niyettir. uçağımız 13 mil açıkta, yani uluslararası hava sahasında vuruldu" dedi.
türk jetinin eğitim uçuşu sırasından suriye hava sahasına yanlışlıkla girdiğini açıklayan davutoğlu, durumun anlaşılmasının ardından bu alanı terk ettiğini söyledi.
davutoğlu, daha önce suriye'nin hava sahasını ihlal eden ülkelere karşı aynı eylemde bulunmadığını hatırlatarak, "kimse türkiye’nin kapasitesini test etmeye cüret edemez" diye konuştu.
türkiye'nin fevri bir davranışta bulunmayacağını belirten davutoğlu, olaylar ilgili ortaya çıkan tabloyu bölge ülkeleri, nato ve bm güvenlik konseyi ile pazar günkü temaslarında paylaşacaklarını, atılacak adımların bu süreçte belirleneceğini kaydetti.
dışişleri bakanı ayrıca, pazartesi günkü bakanlar kurulu toplantısında konunun ele alınacağını ve salı günkü ak parti grup toplantısında da, başbakan recep tayyip erdoğan'ın kamuoyuna gerekli açıklamaları yapacağını belirtti.
'enkazın yeri tespit edildi'
öte yandan türkiye dışişleri bakanlığı yetkilileri, düşürülen uçağın enkazının bulunduğu koordinatların belirlendiğini söyledi. ingiliz reuters haber ajansının verdiği bilgiye göre, yetkililer uçağın 1.300 metre derinlikte ve deniz tabanında olduğunu belirtti.
dışişleri bakanlığı sözcüsü selçuk ünal, pilotların uçağın içerisinde olup olmadıklarının henüz bilinmediğini, arama çalışmalarının devam ettiğini açıkladı.
nato salı günü toplanacak
bu arada türkiye'nin çağrısı üzerine nato üyesi ülkeler de salı günü daimi temsilciler nezdinde toplanacak. nato sözcüsü oana lungescu ankara'nın, nato'nun dördüncü maddesi çerçevesinde birliğe üye ülkeleri iştişareye çağırdığını belirtti.
nato'da görev yapan bir diplomat ise ingiliz reuters haber ajansına yaptığ açıklamada, türkiye'nin olayla ilgili bir sunum yapacağını belirterek, sürecin bundan sonra nasıl ilerleyeceğinin ankara'ya ve müttefiklerine bağlı olduğunu söyledi.
ittifakın kurucu anlaşmasının dördüncü maddesi çerçevesinde bir üye ülke; ulusal güvenliği, sınır bütünlüğü ya da bağımsızlığı tehlike altında ise istişareler için diğer üye ülkeleri toplantıya çağırabiliyor. türkiye daha önce şubat 2003'te irak'ın işgaline gidilen süreçte bu maddenin işletilmesini talep etmişti. ancak nato üyesi ülkeler türkiye'ye herhangi bir koruma sağlanamayacağını bildirmişti.
söz konusu madde aynı zamanda, nato'nun kurucu anlaşmasının beşinci maddesi için bir ön şart olarak da görülüyor. beşinci madde ise bir üye ülkeye yapılan saldırının tüm ülkelere yapılmış bir saldırı olarak kabul edilmesi anlamına geliyor. suriye askerlerinin türkiye'ye doğru ateş açarak kilis kampında bir kişiyi öldürmesi üzerine beşinci maddenin işletilebileceği gündeme gelmiş ancak daha sonra bu konuda herhangi bir gelişme olmamıştı.
telefon trafiği
ahmet davutoğlu ise cumartesi gecesi geç saatlere kadar mevkidaşlarıyla telefon görüşmeleri yaptı. davutoğlu, abd dışişleri bakanı hillary clinton, ingiltere dışişleri bakanı william hague, fransa dışişleri bakanı laurent fabius, rusya dışişleri bakanı sergey lavrov, iran dışişleri bakanı ali ekber salihi, suudi arabistan dışişleri bakanı suud el faysal, arap birliği genel sekreteri nebil arabi ve ab dış politika yüksek temsilcisi catherine ashton görüştü.
davutoğlu'nun görüşmelerde düşürülen uçaktaki iki pilota yönelik arama kurtarma çalışmalarının devam ettiğini belirtip, türkiye'nin değerlendirmelerini paylaştığı ve başka ülke yetkilileriyle de görüşmelerini sürdüreceği öğrenildi.
iran dışişleri bakanı salihi ankara'ya ve şam'a gerilimi azaltma çağrısı yaptı. salihi, telefon görüşmesinde davutoğlu'na, olayın barışçıl bir şekilde çözülmesini ve bölgenin istikrarını korumasını umut ettiğini belirtti.
ingiltere dışişleri bakanı william hague de sosyal paylaşım sitesi twitter'daki resmi hesabında, ''desteğimi iletmek ve türk askeri uçağının düşürülmesiyle ilgili endişemi ifade etmek için türk dışişleri bakanı ile konuştum'' diye yazdı.
'olay kaza'
pilotlara yönelik arama ve kurtarma çalışmalarından henüz sonuç alınamazken, suriye 'olayın bir saldırı değil, kaza olduğunu' bildirdi.
suriye dışişleri bakanlığı sözcüsü cihad makdisi, yaptığı açıklamada, olayın suriye hava sahasında gerçekleştiğini hatırlattı. yapılacak detaylı incelemenin ardından resmi bir açıklama yapacaklarını belirten makdisi, "türkiye'ye karşı herhangi bir düşmanlık yoktu. sadece egemenliğimiz için savunmada bulunuldu. dolayısıyla, kamuoyunuza belirtmek isterim ki bu olay hiçbir şekilde bir saldırı değildi" dedi.
düşürülmesi sonrası uçağın türkiye'ye ait olduğunun anlaşıldığını dile getiren makdisi, suriye ve türkiye'den ekiplerin arama çalışmalarını koordineli bir şekilde sürdürdüğünü ifade etti.
muhalefetle suriye toplantısı
başbakan recep tayyip
erdoğan ise pazar gününü tbmm'de grubu bulunan partilerin liderlerini son gelişmelerle ilgili olarak bilgilendirmeye ayırdı.
başbakan önce saat 14.00'te chp lideri
kemal kılıçdaroğlu ile görüştü. dışişleri bakanı davutoğlu ile genelkurmay başkanı ikinci başkanı hulusi akar'ın da katıldığı görüşme 1 saat sürdü.
parti merkezinde basın toplantısı düzeneyen kılıçdaroğlu, görüşmede suriye tarafından düşürülen uçağın teknik özellikleri ve seyriyle ilgiyi ayrıntıların sunulduğunu belirterek, ''bu brifingin düzenlenmesini anlamlı buluyoruz. ancak kamuoyuna yansıyanlar dışında yeni bir bilgi veya yol haritası bizimle paylaşılmış değil'' dedi.
Yorumlar