türk silahlı kuvvetleri'ne bağlı savaş uçaklarının irak sınırı üzerinde 28 aralık 2011'de uludereli 34 köylüyü vurmasını araştıran tbmm insan hakları inceleme komisyonu, saldırının yer aldığı heron görüntülerini izledi.

 

milletvekillerinin genelkurmay başkanlığı'ndan gelen kayıtları izlemesi için özel bir sistem kurulurken, komisyona üye olmayan vekillerin görüntüleri seyretme talebi kabul edilmedi.

 

tamamı dokuz saati bulan insansız hava aracı (iha) görüntülerini atlayarak yaklaşık dört saatte izleyen milletvekilleri, çıkışta salona alınmayan gazetecilere açıklamalar yaptı.

 

insan haklarını inceleme komisyonu başkanı ayhan sefer üstün büyük resmi vermeyen görüntülerdeki kişilerin net seçilemediğini söylerken, diğer milletvekillerinden farklı açıklamalar geldi.

 

chp'li levent gök, dokuz saatlik görüntülerde görünenlerin köylüler olduğunun anlaşıldığını belirterek, "izlediğimiz görüntüler ciddi ihmalin olduğunu gösteriyor. görüntüler çok net. çıplak gözle türkiye hududundan binek hayvanı ve insan hareketi olduğunu tespit ettik. arkadaşlarımızın pisi pisine öldüklerini ifade edebilirim. gerçekten tüylerimiz ürperdi. çok ciddi bir yanlışlık olduğu ortada. sonuna kadar da gideceğiz. bu görüntüler batman’a da genelkurmay’a da gidiyor. ciddi ihmalin olduğu ortada. pisi pisine öldüğünü rahatça söyleyebilirim. çıplak gözle ayırt ettiğimiz bu görüntülerin askeri yönlerden de tespiti gerekirdi" diye konuştu.

 

görüntülerin bu kadar net olmasının kendilerini şaşırttığını aktaran gök, iki ayrı grup halinde ilerleyen köylülerden önce yerleşim yerlerine yakın olan grubun hedef seçildiğini dile getirdi.

'köylülerin anlattıklarının aynısını gördük'
 

heron görüntülerini 'dehşete düşerek' izlediklerini belirten chp milletvekili malik ejder özdemir, olayın başından sonuna kadar her karesinde bombalanan insanların 'kaçakçı' olduğunun net olarak görüldüğünü söyledi. özdemir, "türkiye’ye dönüşte bir dereden geçiyorlar. katırlar ve insanlar tek tek geçmek zorunda olduğu için katırları, insanları saymak mümkün. birinci bomba ile son yani dördüncü bomba arasında 45 dakika var. ilk bombalamanın ardından 5-6 kişi kaçıyor. onlar da bombalanıyor. yangın çıkıyor. uzmanların söylediği yanıcı bir madde var. orada yaşanan bir vahşet. vahşeti izledik. hiçbir siyasi irade bilerek orayı bombalamaz. burada devlet tuzağa düşürülmüş, kandırılmış. kimse bunlar kaçakçı değil diyemez. akp’liler de kaçakçı olduklarının belli olduğunu söylüyor. köylülerin anlattıklarının aynılarını gördük" açıklamasını yaptı.

 

izledikleriyle köylülerin anlattıklarının tamamen örtüştüğünü belirten bdp'li ertuğrul kürkçü ise, "görüntüler karşısında donduk kaldık" dedi.

dakika dakika saldırı
 

vatan gazetesinin sayfalarına taşıdığı habere göre, uludere olayı saat saat şöyle gelişti:

 

18.55: diğer bir kalabalık grup geliyor. araçların yanında birikiyorlar. mallar yüklenmeye başlıyor. malların ne olduğu anlaşılmıyor.
19.16: malı katırlara yükleyen ilk grup geldikleri güzergahtan yeniden türkiye sınırına doğru dönüyor.
19.40: türkiye’ye doğru gelen gruplar bir alanda toplanmaya başlıyorlar.
21.24: grup bu saate kadar sınıra 80 metre uzaklıkta irak tarafında yürüyor.
21.39: heron bu grubun üzerine lazer ışığı ile aydınlatma yapıyor. bu aydınlatma köylüler tarafından anlaşılamıyor. heron, uçaklara nokta tarifi veriyor.
21.39: tariften 10 saniye sonra ilk bomba atılıyor. en kalablık ölüm bu bombalamada yaşanıyor. 5-6 kişi kurtuluyor, kaçıyor.
21.43: kaçanlara ikinci bomba atılıyor.
22.04: üçüncü bomba atılıyor.
22.24: bu gruplardan 400-500 metre geride, arkadan gelen bir başka grup da ayrıca bombalanıyor. 14 kişi de yapılan bu son 4’üncü bombalamada ölüyor.
22.45: heron türkiye sınırına yöneliyor. köyden onlarca insan telaş içinde bombalama olayınyaşandığı yere yöneliyor.
23.05: köylüler olay yerine ulaşıyor.
 

uludere'de f-16'ların sivilleri bombaladığı 29 aralık sabahı ortaya çıkmış, vurulan köylüler katırlara yüklenerek ortasu köyü'ne taşınmıştı. saldırının ardından türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan genelkurmay başkanı orgeneral necdet özel'le görüşmüş, açılan soruşturmada bir albay görevden alınmıştı. diyarbakır cumhuriyet başsavcılığı saldırıyla ilgili soruşturma başlatırken, hükümet saldırıda hayatını kaybedenlerin ailelerine 123'er bin lira tazminat ödemeye karar vermişti.

 

tbmm'de oluşturulan uludere komisyonu ise, geçtiğimiz haftalarda gülyazı köyü'ne giderek bombalara hedef olanların yakınlarını dinlemişti. 

kaynak: al jazeera ve ajanslar