ürdün kralı abdullah başkent amman’da abd dışişleri bakanı john kerry, filistin yönetimi başkanı mahmut abbas ile iki ayrı görüşme yaptıktan sonra kerry ve israil başbakanı netanyahu ile üçlü görüşme gerçekleştirdi. kerry ise abbas ile bir araya geldikten sonra netanyahu ile başbaşa görüştü. amman'daki al jazeera muhabirinin ulaştığı bilgilere göre, ürdün, bu görüşmelerde endişelerini ve israil’in ihlâllerini kınadığını dile getirdi.

kraliyet sarayı'ndan yapılan açıklamaaya göre başkent amman'da bir araya gelen kral abdullah ve netanyahu'nun kudüs'teki olayların yatıştırılması ile filistin-israil barış görüşmelerine dönülmesi konularını ele aldı. açıklamada, kral abdullah'ın mescid-i aksa ve kudüs'teki diğer dînî mabetlerin korunmasına vurgu yaptığı, kudüs'ün korunması için bölgesel ve uluslararası aktörlerle görüştüğünü söylediği ifade edildi.

kerry ve kral abdullah'ın görüşmesinde de aynı konular ele alındı. kral abdullah ve kerry, ortadoğu'daki gelişmeleri, filistin’deki şiddet olaylarını ve israil'in mescid-i aksa'ya yönelik ihlâllerini ele aldı. filistin-israil barış görüşmelerinin devamında abd'nin rolünün önemine vurgu yapan kral abdullah, "bölgedeki çatışmaların temeli olan filistin meselesinin âdil ve kapsamlı çözüm" ile sona ereceğini ifade etti.

'mescid-i aksa ihlâlleri bitmeli'

kral abdullah'ın, filistin- israil barış görüşmelerinin yeniden başlaması ve israil'in mescid-i aksa'ya yönelik ihlâllerinin sona ermesi için bölgesel ve uluslararası taraflarla görüştüğü ifade edildi.

açıklamada, kral abdullah'ın israil'in mescid-i aksa'ya yönelik ihlâllerinin, "ürdün haşimi krallığı'nın kudüs'teki himayesini hedef aldığını" ve sorunun ancak 1967 sınırlarında bağımsız filistin devleti’nin tanınmasıyla olacağı söylendi.

abd dışişleri bakanı john kerry'nin filistin-israil barış görüşmeleri ve terörizme karşı savaşta abd'nin rolünü hatırlattığı aktarıldı.

görüşmenin ardından ürdün dışişleri bakanı naser cude, kerry ile ortak basın toplantısı düzenledi. cude, toplantının başlıca konusunun kudüs’te gerginlik ve israil ile filistin arasında barış müzakerelerine geri dönüşün olduğunu söyledi.

cude, “kudüs’teki kutsal mekanların statüsünün şimdiki biçimini koruyacağına dair anlaştık. ürdün’ün bu konudaki tavrı sabittir. bu tavır, ürdün’ün haremi şerif üzerinde tarihi rolünden kaynaklanıyor.” dedi.

kerry ise, abbas ile gerçekleştirdiği görüşmede, kendisinin batı şeria’da şiddetin tırmanmaması için elinden geldiğince tedbir almaya devam edeceğini ifade ettiğini söyledi.

ürdün'ün israil ile birlikte haremi şerif’in statüsünün korunması üzerinde anlaştıklarını söyleyen kerry, “bu adımlar yavaş yavaş atılacak. fakat bir gecede olacak bir şey değil. konuşmalardan gördüğüm kadarıyla herkes söylenen şeyler üzerinde çalışacak ve bu gerginliği azaltmak için üzerinde anlaştığımız şeyleri yapacak.” dedi.

kerry ve cude, görüşme sırasında mısır cumhurbaşkanı abdulfettah sisi ile telefonla konuştuğunu söyledi.

mısır’ın filistin ile israil’in arasında barış müzakerelerine geri dönmek için önemli rolü olduğunu savunan kerry, “barış müzakerelerine dönmek için mısır’ın çabaları ve rolünü önemsiyoruz. herkes biliyor ki bu konu çok zor. yıllarca sıkıntılı bir şekilde ilerletmeye çalıştık. barış müzakerelere dönmekle her şeyin çözüleceğine inanıyoruz. abbas ve netanyahu’nun bu konuda tavırlarından hoşnutluk duyuyorum. onlar barış müzakerelerine geri dönmek istediklerini söylediler.” dedi.

kral abdullah, abbas ile görüştü        

kral abdullah, başkent amman'da abbas ile görüşmesinde, filistin'deki son gelişmeleri ele aldı.

filistin-israil arasındaki barış sürecinin önemsenmediği uyarısında bulunan kral abdullah, müzakerelerin, 1967 sınırlarında başkenti doğu kudüs olan filistin devletinin kurulabilmesi için gerekli olduğunu vurguladı.

kral ayrıca israil'in mescid-i aksa'ya yönelik ihlallerini kınadı, ihlaller ve israil'in "yerleşimci" politikasının barış müzakereleri sürecini baltaladığını ifade etti.

abbas da kudüs'teki himayesinden ötürü ürdün'ün filistin meselesi için önemli bir müttefik olduğuna değinerek, "kral abdullah ile olayların başlangıcından bu yana israil dahil bölgesel ve uluslararası taraflarla israil'in kudüs'teki müslüman ve hristiyan mabetlerine yönelik ihlallerini durdurmak için görüşüyoruz." dedi.

öte yandan abbas, başkent amman'da abd dışişleri bakanı john kerry ile bir araya geldi.

ürdün, 1924 yılından itibaren kudüs'te bulunan müslüman ve hristiyanlara ait mabetlerin "yönetimi ve muhafızlığı" görevini yürütüyor. bu çerçevede mescid-i aksa'nın imamı, ürdün tarafından atanıyor.israil askerlerinin çeşitli ihlallerinin yanı sıra geçen hafta filistinlilere müdahalesinde mescid-i aksa külliyesinin ana mihrabının bulunduğu kubbenin altına kadar ilerleyerek, kıble mescidi'nin içinde mihrap ve minberin yer aldığı bölgeye postallarıyla girmesi, filistinliler nezdinde infiale neden olmuştu.

kaynak: al jazeera, aa