Türkiye
'Vicdani ret' için ilk adım
Türkiye ilk kez askerlik yapmak istemeyenler için çözüm düşünüyor. Hükümetin incelediği Avrupa ülkelerindeki uygulamalar alternatif hizmet şeklinde.
Haberin Öne Çıkanları
Örnekler inceleniyor
Hizmet süreleri farklı
Sızan bilgi yok

ankara, vicdani retçiler yani askerlik yapmak istemeyenler için yasal düzenleme arayışında. türkiye ilk defa politik, ahlaki veya dinsel gerekçelerle askerlik yapmak istemeyenler için adalet bakanı aracılığıyla vicdani ret konusunda düzenleme yapılacağını duyurdu.
avrupa birliği (ab) üyesi ülkelerin tümü vicdani reddi tanıyor ancak hizmet süreleri konusunda farklılıklar var.
avrupa konseyi bakanlar komitesi’nin, vicdani retçi osman murat ülke ile ilgili avrupa insan hakları mahkemesi (aihm) kararını uygulamayan ankara hükümetini,
“aralık ayına kadar düzenleme yap” diyerek uyarması bu konuda bir beklenti yaratmıştı.
milli savunma bakanı ismet yılmaz, adalet bakanı ile aynı gün yaptığı açıklamada askere gitmeyi reddedenler için alternatif hizmet arayışı formülleri üzerinde çalıştıklarını, vicdani ret konusunda yurt dışındaki uygulamalara bakacaklarını söyledi. ancak şu ana kadar düzenlemenin ayrıntıları konusunda ankara’dan sızan bir bilgi yok. türkiye’nin düzenleme konusunda avrupa birliği üyesi ülkelerinin mevzuatlarını incelediği gelen haberler arasında.
alternatif sistem
avrupa’da danimarka, norveç, yunanistan, avusturya gibi ülkelerde zorunlu askerlik hizmeti var. ancak düşünce, vicdan ve din özgürlüğü kapsamında bir insan hakkı olarak görülen vicdani ret, zorunlu askerlik hizmetinin bulunduğu hemen her avrupa konseyi üyesi ülkede uygulanıyor ve alternatif hizmet sistemi bulunuyor.
avusturya’da askerlik süresi 8 ay içişleri bakanlığında yapılan alternatif hizmetin süresiyse 12 ay.
finlandiya’da askerlik yapmak istemeyenler çalışma bakanlığı bünyesinde 13 ay çalışıyor. askerlikte süre ise altı ay.
yunanistan'da ise savunma akanlığı vicdani retçilere 23 ay zorunlu hizmet yaptırıyor. askerlik süresi ise 12 ay.
kıbrıs'ta ise askerlik süresi 26 ay iken, vicdani redçilerle 42 ay alternatif hizmet yapmak zorunda.
uygulamalar ülkeden ülkeye farklılık gösterirken, alternatif yöntemlerin yeni bir insan hakkı ihlali yaratmaması, ‘caydırıcı ve cezalandırıcı’ nitelikte olmaması gerekiyor.
avrupa konseyi üyesi ülkelerden sadece türkiye ve azerbaycan vicdani reddi hak olarak kabul etmiyor. ermenistan da bir süre önce hazırladığı yasa tasarısıyla, vicdani reddi hak olarak kabul etmeyeceği yönünde taahhütte bulunmuştu.
kaynak: al jazeera ve ajanslar
Yorumlar