al jazeera'ye konuşan kaynaklara göre savunma bakanı mahmud subeyhi, başkent sana'da husilerin kuşatma altında tuttuğu evinden kaçmayı başararak husi kaarşıtlarının yoğun olduğu ve toplantılar gerçekleştirdikleri güney kenti aden'e ulaştı.

kaynaklara göre, subeyhi'ye eşlik eden altı kişi sana ile aden arasında bulunan ve sık sık çatışmaların yaşandığı taiz kentinde öldürüldü. 6 kişinin kimler tarafından öldürüldüğü bilinmezken savunma bakanı subeyhi ise herhangi bir yara almadan aden'e ulaştı.

daha önce yemen'in istifa eden ancak daha sonra istifasını geri çeken cumhurbaşkanı mansur hadi de aynı şekilde husilerin kuşattığı evinden çıkmayı başararak aden'e gitmiş burada farklı kentlerin yöneticileri ve ileri gelenleriyle toplantılar gerçekleştirmişti.

yemen'in güneyindeki aden kentinde 15 şubat'ta düzenlenen 'genişletilmiş ulusal buluşma' toplantısında taraflar "sana'dan başka bir kentin başkent yapılması" çağrısı yapmıştı. açıklamada uluslararası toplumun bu karara destek vermesi istenmişti. ancak hadi'nin başkentin değiştirilmesi önerisi anayasada kesin bir değişiklik gerektiriyor ve darbeden sonra yemen'de parlamento henüz toplanabilmiş değil. buna rağmen başta körfez ülkeleri olmak üzere birçok ülke sana'daki elçiliklerini aden'e taşımaya karar verdi.

bmgk ise, 16 şubat'ta yemen'in başkenti sana'da, hükümet ve güvenlik kurumlarını ele geçiren şii husilere, bu kurumlardan silahlı güçlerini çekmeleri ve siyasi liderleri koşulsuz serbest bırakmaları çağrısı yapmıştı.

4 aydır başkentteler

yemen'de iran destekli şii husiler, 4 aydan uzun bir süredir başkent sana'yı elinde bulunduruyor. hükümet ile başkente giren husiler arasında 21 eylül 2014'te "barış ve ulusal ortaklık anlaşması" imzalanmıştı.

yemen ordusu ile husiler arasındaki çatışmalar ülkede karışıklık çıkarırken, diyalog görüşmelerinin kilit ismi cumhurbaşkanı hadi'nin özel kalem müdürü ahmed avad bin mübarek'in 17 ocak'ta kaçırılmasıyla gerilim iyice tırmandı.

husiler bunun ardından cumhurbaşkanlığı sarayı ile hadi'nin sittin caddesi'ndeki konutuna saldırdı. çatışmalarda 9 kişi öldü, 80 kişi yaralandı.

cumhurbaşkanı abdrabbu mansur hadi ve başbakan halit bahhah’ın hükümeti, husilerin ülkeyi silah baskısıyla otorite altında tutmasını protesto ederek eş zamanlı istifa ettiğini açıklamıştı. ancak parlamento toplanamadığı için istifalar hiçbir zaman resmileşmedi.

parlamento feshedildi

husiler, geçtiğimiz ay parlamentoyu feshedip yerine 551 üyeden oluşan, ülkeyi yönetecek geçici ulusal konsey'i kurduğunu ilan etmişti. buna göre konsey, 5 kişiden oluşan başkanlık konseyi'ni seçecek. başkanlık konseyi ise yeni cumhurbaşkanını belirleyecek.

yemen’de eski devlet başkanı ali abdullah salih’in görevini bırakmak zorunda kaldığı 2011'deki ayaklanmanın ardından ülkede istikrar ve güvenlik sorunu sürüyor. güneyde ayrılıkçı güney hareketi, yemen ordusuyla çatışıyor. kuzeyde ise iran'ın desteğini alan şii husiler ile sünni aşiretler sık sık orduyla çatışıyor.

el kaide ise güçlü olduğu birçok bölgede üslerini yemen ordusuna kaptırıyor, buna karşın petrol ve doğalgaz borularına saldırarak orduyu operasyondan vazgeçirmeye çalışıyor. hasar gören boruların tamiri güvenlik nedeniyle uzun süre alıyor; bu nedenle ülkede sık sık doğalgaz ve petrol arzında sorunlar yaşanıyor. yemen'de açlık sınırında yaşayan insan sayısı ise 10 milyona yaklaşmış durumda.

kaynak: al jazeera ve ajanslar