yüksek seçim kurulunun (ysk) üzerinde sandık kurulu mührü bulunmayan oy pusulaları ve zarflarının geçerli sayılacağına ilişkin oybirliğiyle alınmış kararının gerekçesinde, "seçmene yüklenebilecek bir kusur olmamasına rağmen anayasal hakkını kendisinden beklenen yükümlülüklere uygun olarak kullanan seçmenin oyunun geçerli sayılmamasının, yönetime katılma hakkının özünü ortadan kaldıracak bir sonuç yaratacağı açıktır" değerlendirmesi yapıldı.

üzerinde sandık kurulu mührü bulunmayan oy pusulası ve zarflarının 16 nisan’daki referandumda geçerli sayılacağına ilişkin ysk kararının gerekçesi kurulun internet sitesinde 18 nisan’da yayımlandı.

kararda seçim güvenliğinin tek bir usul işlemine bağlanmadığı, aksine birden çok mekanizmayla bu güvenliğin temininin amaçlandığı vurgulandı. 16 nisan’da bazı sandıklarda, filigranlı teslim edilen oy zarfları ve pusulalarının sandık kurullarınca mühürlenmeden seçmenlere verildiği anlatıldı.

kararda, şu ifadelere yer verildi:

"münferit de olsa bazı sandık kurullarının 298 sayılı kanun'un 77. maddesinin dördüncü fıkrasındaki görevini yapmaması, netice itibarıyla usule uygun olarak sandık kurullarına ulaştırılan oy pusulası ve zarf kullanılmak suretiyle gerçekleşen oylamada, seçmene yüklenebilecek bir kusur olmamasına rağmen anayasal hakkını kendisinden beklenen yükümlülüklere uygun olarak kullanan seçmenin oyunun geçerli sayılmamasının, yönetime katılma hakkının özünü ortadan kaldıracak bir sonuç yaratacağı açıktır.

oy kullanma işleminin, oy güvenliğini sağlamaya yönelik ve sahte oy kullanılmasını engellemek amacıyla getirilen kontrol mekanizmalarına uygun olarak, ysk tarafından üretildiğinden kuşku bulunmayan oy pusulası ve zarf kullanılarak gerçekleşmesi halinde, sandık kurulunca mühürleme işleminin yapılmaması tek başına seçmenin oyunun geçersiz sayılması için yeterli değildir. aksine bir uygulama, bu hakkı korumak için getirilen ve araç niteliğinde olan usul kurallarından sadece birinin ihlalinin, hakkın özünü ortadan kaldıracak şekilde uygulanması sonucunu doğurur ki, bu sonuç, beklenilen amaca aykırıdır.

sandık seçmen listesinde yazılı herkesin oy kullanma hakkı bulunmaktadır. anayasa'nın 67 ve 90/5. maddesi ile avrupa insan hakları sözleşmesinin ek 1 no'lu protokolün 3. maddesi birlikte değerlendirildiğinde, sandık kurullarının hata veya ihmali sonucu mühürlenmeyen oy zarfı ve oy pusulası ile kullandırılan oyların geçerli kabul edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır."

bu gerekçelerle ysk tarafından gönderildiğinde şüphe bulunmayan hallerde, sandık kurullarının hata veya ihmali sonucu mühürlenmeyen oy zarfı ve oy pusulası ile kullandırılan oyların geçerli kabul edilmesi, hata veya ihmali tespit edilen sandık kurulu başkan ve üyeleri hakkında ilgili seçim kurullarınca yasal gereğinin takdir ve ifası için suç duyurusunda bulunulması gerektiğine karar verildiği ifade edildi.

kaynak: aa