istanbul ticaret odasınca (ito) istanbul için hazırlanan 1995 bazlı ücretliler geçinme indeksine göre, geçen ay, perakende fiyatlar yüzde 0,72, toptan eşya fiyatları indeksine göre toptan fiyatlar, yüzde 1,59 oranında artış gösterdi.

ito tarafından hazırlanan fiyat indekslerinin, 2011 yılı ağustos ayının bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırmasında, perakende fiyatlar yüzde 6,67, toptan fiyatlar yüzde 15,26 oranında yükseldi.

perakende fiyat hareketlerinin göstergesi olan ve temmuz 2011'de yüzde 1,57 gerileyen 1995 bazlı istanbul ücretliler geçinme indeksi, ağustos ayında yüzde 0,72 arttı.

toplu taşıma ücretleri ile bazı akaryakıt ürünlerine yapılan yukarı yönlü fiyat ayarlamalarının yanı sıra ramazan ayı nedeniyle dini harcamalar ile bazı gıda maddelerinde yaşanan maliyet kaynaklı fiyat artışları, ağustos ayı genel enflasyon artışında etken oldu.

diğer harcamalarda yüzde 4,52, ulaştırma ve haberleşmede yüzde 2, gıdada yüzde 0,85, konutta yüzde 0,76, sağlık ve kişisel bakımda yüzde 0,13, ev eşyası harcamaları grubunda yüzde 0,08 oranında artış kaydedilirken, giyim harcamaları grubunda yüzde 1,58 oranında azalış izlendi.

ağustos 2010'da yüzde 8,44 olan yıllık perakende fiyat artış oranı, 2011 yılının aynı ayında bir önceki yıla göre yüzde 6,67 oldu. yıllık ortalama artış oranı, aralık 2010'dan itibaren girdiği azalış eğilimini devam ettirerek, yüzde 6,86 olarak gerçekleşti.

toptan fiyatlar

toptan fiyat hareketlerini yansıtan ve temmuz 2011'de yüzde 0,65 oranında artan toptan eşya fiyatları indeksi, geçen ay yüzde 1,59 oranında artış gösterdi.

madenler grubunda yer alan yurt içi ve yurt dışı piyasalarda işlem gören maddelerdeki yukarı yönlü fiyat hareketleri, gıda maddelerinde bazı ürünlerde yaşanan arz eksikliğinin yanı sıra, inşaat malzemeleri ile kimyevi maddeler gruplarında kaydedilen maliyet kaynaklı fiyat artışları, yakacak ve enerji maddeleri grubundaki bazı maddelere kamu tarafından yapılan fiyat ayarlamaları bu ayki artışın ana nedenlerini oluşturdu.

ağustos ayında, gıda maddeleri grubunda yüzde 2,56, kimyevi maddelerde yüzde 1,60, madenler grubunda yüzde 1,50, yakacak ve enerji maddelerinde yüzde 1,17, inşaat malzemelerinde yüzde 0,83 ve işlenmemiş maddelerde yüzde 0,58 oranında artış kaydedilirken, mensucat grubunda 0,66 oranında azalış görüldü.

ağustos 2010'da yüzde 9,51 olan yıllık toptan fiyat artış oranı, bu yılın aynı ayında bir önceki yıla göre artarak, yüzde 12,26'ye, yıllık ortalama değişim oranı, 2010 yılında başladığı yükselme eğilimine devam ederek yüzde 12,87'ye ulaştı.

değerlendirme

ito'nun değerlendirmesine göre, ağustos 2011 hem dünya hem de türkiye ekonomisi açısından hızlı değişimlerin yaşandığı ay olurken, bu dönemde küresel ekonomiye ilişkin kaygılar uzun süre sonra panik boyutuna ulaştı. bu gelişmelerde dünya ekonomisine ilişkin büyüme tahminlerinin aşağı yönlü güncellenmesi, abd tarafından açıklanan makro ekonomik göstergelerdeki olumsuz gelişmeler, avrupa bankacılık sektörüne ilişkin artan kaygılar etken oldu.

euro bölgesi ve abd'deki ekonomik sorunların ciddiyeti ve kısa vadede çözüm ihtimalinin olmaması nedeniyle yurt dışı kaynaklı gelişmeler, türkiye ekonomisinde tl'de değer kaybı ile sanayi üretiminde azalış olarak kendini gösterdi.

bu gelişmeler ışığında, ekonomik büyümede güçlü iç talep baskısının devam etmesi, yabancı sermaye girişlerinin artışı, kredi genişlemesinin sürmesi, döviz kuru ve ithalat fiyatlarındaki artış, yurt dışı enerji ve maden piyasalarında oluşabilecek yukarı yönlü fiyat hareketlerinin, orta vadede enflasyonun hedeflenen seviyelere ulaşmasında başlıca risk faktörleri olabileceği öngörülüyor.