şiirleri 50 farklı dile çevrilen tomas tranströmer, 2011 nobel edebiyat ödülü’nü kazanan isim oldu. 

isveç kraliyet bilimler akademisi'nden yapılan açıklamada 80 yaşındaki şairin"yoğun ve şeffaf imgeleri aracılığıyla gerçekliğe yepyeni bir yol açtığı için" bu ödüle layık görüldüğü belirtildi.

nobel edebiyat ödülü son 37 yılda ilk kez, iskandinav ülkelerinden bir ismin oldu.

tranströmer 1931 yılında stockholm'de dünyaya geldi. yazmaya 13 yaşında başladı ve ilk şiirleri 1954 yılında henüz öğrenciyken yayımlandı.

isveç üniversitesi'nde psikoloji eğitimi alan tranströmer’in insanın içsel dünyası ile dış dünya arasındaki ilişkisini inceleyen çalışmaları bulunuyor.

insan aklının gizemleriyle ilgili sürrealist eserleri, tranströmer'e ii. dünya savaşı'ndan bu yana dünyanın en önemli iskandinav şairlerinden biri olarak uluslararası ün kazandırdı.

şiirlerinin büyük bir kısmı, yakın arkadaşı amerikalı şair robery bly tarafından ingilizceye tercüme edilen şairin eserleri şimdiye kadar 50 farklı dilde yayınlandı. 

tranströmer'in, ‘ateş karalamaları’, 'hüzün gondolu' ve 'izmir saat üç' isimli kitapları türkçe'ye çevrilmişti.

yaklaşık 1.45 milyon dolarlık edebiyat ödülü 2011 nobel ödüllerinde dördüncü kategoriydi. cuma günü oslo'da barış ödülünün, pazartesi günü de stockholm'de ekonomi ödülünün sahibi belli olacak.

tıp, fizik, kimya, edebiyat ve ekonomi ödülleri 10 aralık'ta stockholm'de düzenlenecek törende, isveç kralı 16. carl gustav tarafından sahiplerine verilecek.

nobel barış ödülü ise aynı gün norveç'in başkenti oslo'da düzenlenen törenle sahibini bulacak.

izmir saat üç

hemen hemen bomboş sokakta az ileride
iki dilenci, birisi tek bacaklı
ötekinin sırtında taşınıyor

durdular - geceyarısı far ışığında
donup kalan bir hayvan gibi -
sonra yürümeye devam ettiler
ve okul bahçesindeki çocuklar gibi çabucak
geçtiler caddeyi öğlen sıcağında
sayısız saatler tıkırdarken uzayda.

mavi parıldayarak kaydı geçti dubaların önünden,
kara süründü ve büzüldü, taştan dışarı bakarak,
beyaz bir fırtına olup esti gözlere.

nalların altında ezilince saat üç
ve karanlık ışık duvarını çalınca
uzandı şehir denizin kapısının ayaklarına
ve parıldayarak akbabanın keskin gözlerinde.

_{çeviri: gürhan uçkan}

son 20 yılda nobel edebiyat ödülleri

2010: mario vargas llosa, peru
2009: herta müller, alman
2008: jean-marie gustave le clezio, fransız
2007: doris lessing, ingiliz
2006: orhan pamuk, türk
2005: harold pinter, ingiliz
2004: elfriede jelinek, avusturyalı
2003: j.m. coetzee, güney afrikalı
2002: imre kertesz, macar
2001: v.s. naipaul, trinidad asıllı ingiliz
2000: gao şingcien, çin doğumlu fransız
1999: günter grass, alman
1998: jose saramago, portekizli
1997: dario fo, italyan
1996: wislawa szymborska, polonyalı
1995: seamus heaney, irlandalı
1994: kenzaburo oe, japon
1993: toni morrison, amerikalı
1992: derek walcott, st. lucia
1991: nadine gordimer, güney afrikalı

kaynak: ajanslar