kabe islamiyet’ten önce arap zenginleri, kralları ve halkları tarafından örtülürken, islamiyet’in gelmesiyle birlikte bu görevi halifeler üstlendi. halifeler örtünün tasarımında, işlemenin ustalığında ve kullanılan malzemenin kalitesinde adeta bir yarış içine girdi.

abbasi döneminden bugüne kadar kutsal yapının dış örtüsünün rengi hep siyah oldu. halife mehdi, örtünün bir yıl içinde paramparça olması sebebiyle üzerine tek bir kat elbise dışında bir şey konmamasını emretti.

o dönemden itibaren kabe, her kurban bayramı sabahı, altın ve gümüş işlemeli, siyah ipekten yapılma yeni lüks örtüsüyle hacıları karşılar oldu.

örtü atölyesinin tarihi

suudi arabistan hükümeti, mekke’de bir atölye inşa etmeden önce, örtü genellikle mısır’da, bazen de yemen’de veya hindistan’da dokunuyordu.

bugün yıl boyunca tek bir örtü yapımı için çalışan atölyede üretim aşaması 10 ay içinde tamamlanıyor ve hemen arkasından bir sonraki yılın örtüsünün üretimi için hazırlıklar başlıyor.

örtü her yıl zilhicce ayının başlarında teslim ediliyor, harem’e taşınıyor ve kurban bayramı’nın ilk günü kabe, tavaf için gelenleri bu örtüye sarılmış şekilde karşılıyor.

kumaşı saf ipekten

atölye yönetimi temsilcisi kemaleddin bin feyruz sevadi da, yüz ölçümü 678 metre küp olan kabe örtüsü için 700 kg ipek, 120 kg altının yanı sıra 25 kg gümüş ve 120 kg’dan fazla boya ve katkı malzemesi harcandığını söyledi.

atölyenin genel ilişkiler koordinatörü ahmed baanter’in kabe örtüsü 5a denen en lüks italyan ve alman ipek türlerinden yapıldığını ve almanya’dan temin edilen saf altın kaplamayla işlendiğini belirtti.

kabe örtüsünün harcamaları geçmiş yıllarda 20 milyon suudi arabistan riyaline varsa da bu yılki harcamaların altın ve gümüş fiyatlarının yükselmesi sebebiyle artacağı belirtiliyor.

el emeği göz nuru

örtünün dikiminde, işlemesinde ve denetiminde yaklaşık 300 işçi tam gün mesai veriyor. işçiler daha çok dini bir vecibeyi yerine getirme bilinciyle çalışıyor.

bugün atölye bilgisayar sistemine dayalı otomatik bir yapı halini alsa da, bazı işler hala elle dikim atölyesinde yürütülüyor.

atölyede, ipeğin koruyucu maddelerden temizlenmesinden örtünün dışının siyah ve içinin yeşil renklerle boyanmasına kadar birçok aşama gerçekleşiyor.

en titiz çalışma gerektiren kısım 69 işçinin çalıştığı işleme aşaması. işçiler pamukla ipek üzerine basılmış hatları işliyorlar ve ardından pamuğu altın ipliklerle sabır ve titizlikle kapatıyorlar. böylece kabe’nin ayetlerle süslenmiş kemeri ortaya çıkıyor.

kabe’nin kapısının perdesinin dikimi ve işlemesi kemerden daha kolay değil. zira perdenin uzunluğu 7,5 metreye varıyor, perde yüksekliği 14 metre olan bir duvardan yine yüksekliği 3 metreyi geçmeyen kapının üzerine sarkıtılıyor.

perdenin en altında, örtünün yapımına başlandığı tarih ile örtünün yapılmasını ve kabe’ye hediye edilmesini emreden kralın adı yazıyor.

haremeyn müzesi

haremeyn’in (mekke ve medine’ye verilen ortak isim) mimarisindeki gelişimi gözler önüne seren eski kumaş parçaları, nakışlar ve eserler de bir müzede sergileniyor.

müzede sunulan tarihi değerler arasında hz. osman mushafı, kabe’nin hicri 65 yılında abdullah bin zübeyr döneminde içeriden inşasında kullanılan sütun ve temel taşı yer alıyor.

müzede ayrıca 1825 yılına ait eski bir merdiven, bir kısmı o tarihe ait kapılar, 1956 yılına ait bir oluğun yanı sıra hz. ibrahim makamını kapatan bir bölme bulunuyor.

kaynak: al jazeera