afganistan’da yalnıza kadınlara hizmet veren internet kafe ülkede türünün ilk örneği. erkeklerin alınmadığı mekan, kadınlara istenmeyen bakışlar, sözlü saldırılar ya da cinsel taciz olmadan dünyaya bağlanma imkanı sunuyor.

kabil’in merkezinde, sessiz bir sokakta yer alan kafeye genç kadınlar daha çok rağbet ediyor.

kefenin kurucusu, youngwomen4change (değişim için genç kadınlar) adlı aktivist grubun üyesi, 25 yaşında bir tıp öğrencisi; aqlima moradi.

moradi, “kadınların korkmadan güvenli bir şekilde internete girebileceği bir yer yaratmak istedik” diyor.

seher gül'ün anısına

duvarları facebook ve yahoo logoları ile süslü bu mütevazı kafeye, geçen yıl üvey akrabaları tarafından hayat kadını olmayı reddettiği için 15 yaşında öldürülen seher gül’ün adı verilmiş.

internet kafenin açılma sürecine katkıda bulunan, grubun erkekler kanadından 29 yaşındaki muhammed cevat alizade, “afganistan’da seher gül’ler çok. her gün şiddetle karşı karşıya olan birçok kadın var” diyor.

aynı zamanda abd’li şirketinde, analist olarak çalışan alizade, “ben kendimi bildim bileli afgan kadınlar hiçbir hakka sahip değil. o (gül) kendisi için mücadele eden cesur bir kızdı. burada onun yürekliliğini ve cesaretini onurlandırmak istedik” diyor.

taliban rejiminin 2001’de devrilmesinin ardından kadınlar eğitim, oy kullanma ve çalışma gibi temel bir takım haklara kavuşsa da, gelecekleri  abd’nin ülkeden çekileceği 2014 yılının sonuna kadar belirsizliğini koruyor. afgan yetkililerin taliban bünyesindeki çevrelerle müzakere süreci devam ediyor.

kafenin açılışına katılan lise öğrencisi sana seerat kadına gerekli önemin verilmemesinden şikayet ediyor: “sadece kadınlara ait hiçbir şey yok burada. afganistan’da her şey erkekler için. hâlbuki hepimiz eşitiz”

projenin müdürü zainab paiman da ekibini tebrik ederken, cinsiyetler arası ayrım yapmanın kadınlar için daha büyük baskı unsuru olabileceğini de hatırlatıyor. paiman, “kadınlara yapılan kötü muamele ile birlikte mücadele etmeliyiz. eğer her şeyi ayrı ayrı yaparsak, bu gelecekte de böyle devam eder” diyor.

taliban tehdidi

organizasyon ekibi ingiltere merkezli bir hayır kurumunun kafeye 15 adet kullanılmış diz üstü bilgisayar bağışladığını anlatıyor.

etrafı minderlerle çevrili, alçak tahta masalar dizilen bilgisayarlardan saati için yaklaşık bir dolar ödeyerek faydalanabiliyor. bu ücret diğer internet kafelere oranla oldukça düşük.

kafenin yürütülebilmesi için ilk etapta ayda, yurt içinden ve yurtdışından toplanacak yaklaşık bin dolarlık bağışa ihtiyaç duyuluyor. kızların gittiği bir lisenin hemen yakınında bulunan kafenin ileride kendi kendini çevirecek kadar para getirmesi umuluyor.

afganistan’da kadına yardım amacıyla yürütülen her projede olduğu gibi, bu proje çalışanlarının da taliba’nın tehditleri ve şiddet eylemleri ile karşı karşıya kalma korkusu var.

kafenin duvarlarını ve camlarını kendi elleriyle boyayarak dışarıdan kamufle olmasını sağlayan alizade, “tehditler her zaman olacak. endişe etmediğimizi söyleyemeyiz ama bu nedenle de vazgeçemeyiz” diyor.

bazı aktivistler ve afgan kadın hukukçular, ülkedeki kadın haklarının afgan hükümeti ve taliban arasında yapılacak bir anlaşmayla belirlenmesinden endişe ediyor.

son olarak bu hafta içinde afganistan devlet başkanı hamid karzai’nin din adamlarından oluşan ulema konseyi’nin sunduğu önerileri desteklemesi bu gruplar arasında oldukça tepkiyle karşılandı.

öneriler arasında ‘kadın’ın yaradılışın yan ürünü olduğu’ tanımlaması, erkeklerin kadınları belirli durumlarda dövebileceği, çok eşlilik hakkına saygı duyulması gerektiği gibi, taliban dönemini hatırlatan maddeler yer alıyor.

kaynak: reuters