Portre
Portre: Aysel Tuğluk
Tuğluk, bazı çevrelerde ılımlı, bazı çevrelerde ise şahin olarak değerlendiriliyor. Açıklamalarında diyalog çağrısı yanında keskin mesajlar da bulmak mümkün.
türkiye’deki kürt siyasi hareketinin önde gelen isimlerinden. 2011’den itibaren demokratik toplum kongresi eş başkanı olarak görev yapıyor.
kürt hareketinin gelişimine çocukluğundan itibaren tanıklık eden tuğluk, 1965 yılında elazığ’da doğdu. zaza kökenli olan tuğluk, pkk lideri abdullah öcalan ile tanıştığında henüz 9 yaşındaydı. ağabeyi aytekin tuğluk, abdullah öcalan'ın arkadaşı ve pkk’nın kurucularındandı. diğer ağabeyi alaattin tuğluk da, pkk üyesiydi. öcalan ve örgütün üst düzey isimleri, kuruluş çalışmaları sırasında evlerine gelip gidiyordu. 1979’da tutuklanan ağabeyi aytekin tuğluk, cezaevinde öldürüldü. cinayetin, cezaevine silah sokan bir ülkücü tarafından işlendiği iddia edildi.
öcalan’ın avukatı
tuğluk, istanbul üniversitesi hukuk fakültesi'ni bitirdikten sonra avukatlık yapmaya başladı. en önemli müvekkili, 1999'da yakalanıp cezaevine konan pkk'nın kurucusu ve lideri abdullah öcalan oldu. tuğluk, öcalan’ı savunmak için başvuran ilk isimler arasındaydı. imralı cezaevi’ndeki ilk görüşmeleri esnasında abdullah öcalan, küçük bir çocukken tanıdığı aysel tuğluk’a, “demek o küçük ve zayıf esmer kız sendin” demişti.
siyaset yılları
9 kasım 2005’te demokratik toplum partisi’nin (dtp) kurulmasıyla aktif olarak siyasete giren aysel tuğluk, ahmet türk ile birlikte eş başkanlık sıfatıyla partinin başına geçti. tuğluk ve türk, dtp’nin 2007’deki 2. olağan kongresi’nde, parti içinde ‘pasif ve uzlaşmacı’ olmakla eleştirildiler. ikili, bu kongrede genel başkanlık görevini nurettin demirtaş’a devrettiler.dtp’liler, temmuz 2007 genel seçimlerine, yüzde 10’luk seçim barajına takılmamak için, bağımsız aday olarak girdiler. tuğluk da, diyarbakır’dan bağımsız milletvekili seçildi.
dtp kökenli adaylar seçildikten sonra tbmm’de parti grubu kurdular.dtp, pkk’yı desteklediği gerekçesiyle aralık 2009’da anayasa mahkemesi tarafından kapatıldı. dtp eş başkanları tuğluk ve türk siyasi yasaklı hale geldiler. iki ismin de milletvekillikleri düşürüldü. haziran 2011 genel seçimlerinde tuğluk, van’dan bağımsız adaylığını koydu ve milletvekili seçildi. ama siyasi yasağı sebebiyle, dtp’nin devamı olarak kurulan barış ve demokrasi partisi’ne (bdp) üye olamadı.
'demokratik özerklik' çıkışı
aysel tuğluk, halen ahmet türk ile birlikte, demokratik toplum kongresi’nin (dtk) eş başkanlığını yürütüyor. kongre, kürt siyasi hareketinin meclis içinde ve dışındaki tüm oluşumlarını birleştiriyor. dtk, 14 temmuz 2011’de ‘demokratik özerklik’ ilan etti.
tuğluk tarafından okunan bildiride, "uluslararası insan hakları belgelerinin tanımladığı haklar ışığında ortak vatan anlayışı temelinde toprak bütünlüğüne ve demokratik ulus perspektifi temelinde türkiye halklarının ulusal bütünlüğüne bağlı kalarak, kürt halkı olarak demokratik özerkliğimizi ilan ediyoruz" deniyordu.
aynı gün diyarbakır’ın silvan ilçesinde çıkan ve 13 asker ile 4 pkk’lının öldüğü çatışma, özerklik ilanıyla ilgili tartışmaları tırmandırdı. tuğluk, daha sonra yaptığı açıklamada, “maalesef değerlendiremedik. eleştirileri haklı görüyorum. ve özeleştiri yapıyorum; evet yanlış oldu. keşke o açıklamayı, o gün yapmasaydık” dedi.
ilımlı mı, şahin mi?
tuğluk, bazı çevreler tarafından ılımlı, bazı çevreler tarafından ise şahin olarak değerlendiriliyor. açıklamalarında diyalog çağrısı ağır bassa da, kürt siyasi hareketinin keskin çizgilerinden mesajlar da bulmak mümkün.
2007’deki bir röportajında tuğluk, ‘kürt sorunu neden çözülmedi’ sorusuna “devletin içinde de, kürtlerin içinde de, çözümü istemeyenler var. iki tarafta da, şiddetten beslenenler var” yanıtını vermişti. pkk’nın çatı örgütü kck’ya yönelik 2011’deki operasyonlar sonrasındaki tepkisini ise “bu kadar bedel, başbakan erdoğan’a biat etmek için verilmedi. kürtlerin tahammülü sonsuz değildir. tahammül sınırları bu kadar zorlanmamalıdır” diyerek göstermişti.
ocak 2012’de dtk eş başkanı sıfatıyla başbakan recep tayyip erdoğan’a hitaben yazdığı açık mektupta tuğluk, erdoğan'ın kürt sorununa çözüm zemini hazırlaması durumunda cumhurbaşkanlığı için her türlü desteği vereceklerini ifade etti. tuğluk, mektubunda; "kürt'üyle türk'üyle herkesin cumhurbaşkanı olarak seçilmek gibi eşsiz bir fırsata sahiptir sayın başbakan erdoğan" derken, abdullah öcalan’ın muhatap alınması yönündeki talebini yineledi.
bu çağrı o zaman doğrudan bir yanıt bulmadı ama sonbaharda hükümet, öcalan ile kürt sorununa çözüm sürecini başlattı.
devletin hiçbir zaman çözümü altın tepside kürtlere sunmayacağını öne süren tuğluk, barış sürecinin sancılı olacağına dikkat çekiyor.
kaynak: al jazeera ve ajanslar
Yorumlar