fransa’da 2007 yılında yapılan seçimlerin ikinci turunda oyların yüzde 53’ünü alarak sosyalist rakibi segolene royal’i geride bırakan 57 yaşındaki nicolas sarkozy, ikinci turu 6 mayıs'ta yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci dönem için yarıştı ancak seçimi kaybetti. 

charles de gaulle’ün ardından bir dönem ülkenin en popüler cumhurbaşkanı olan sarkozy, 22 nisan'da yapılan ilk tur seçim öncesi beşinci cumhuriyet boyunca ikinci dönem için yarışan cumhurbaşkanlarından en az destek alan isim oldu. 

sarkozy, ikinci dönem için seçim kampanyasını açıkladığında le point dergisi için anket hazırlayan ipsos sa şirketi, destek oranını yüzde 36 olarak göstermişti. 22 nisan'daki seçim sonucuna göre sarkozy, sosyalist rakibi françois hollande'ın gerisinde kalarak yüzde 27 oy alabildi. ikinci turda, yüzde 48 oy alabildi ve rakibi hollande'a geçildi. 

28 yaşında belediye başkanı

macar asıllı bir göçmenin oğlu olan ve hukuk fakültesinde eğitim gören sarkozy, 28 yaşında paris’in banliyösü neuilly-sur-seine’in belediye başkanı seçildi. 1983-2002 yılları arasında bu görevi yürüten sarkozy, kariyerinin en önemli hamlesini yaptı.

belediye başkanı olduğu sırada başbakan edouard balladur’un kabinesinde 1993-1995 yılları arasında bütçeden sorumlu bakan olarak da görev aldı. 

sarkozy, jacques chirac’ın cumhurbaşkanlığı sırasında ise 2002 ve 2005 yılları arasında iki dönem içişleri bakanlığı, aradaki kısa bir dönemde de maliye bakanlığı görevlerini yürüttü.

2012 yılına gelindiğinde ise, seçim kampanyası boyunca ‘fransa’nın ihtiyaç duyduğu kaptan’ rolüne sarıldı. ‘daha güçlü bir fransa’ için söz veren sarkozy, fransa ekonomisini ayağa kaldırmayı vaat etti.

diğer vaatleri arasında, iş kanununu gevşeterek fransa’nın geleneksel haftada 35 saat çalışma politikasına karşı mücadele etmek, ülke sınırları dışında çalışan şirketlere koyulan vergileri artırmak da vardı. 

seçim kampanyası sırasında marine le pen liderliğindeki aşırı sağcı ulusal cephe’nin oylarını çalmaya çalışmakla eleştirilen sarkozy, yasal göç oranını yılda 190 binden 100 bine indirmeyi ve sınır kontrollerinin sıkılaştırılmaması halinde schengen (şengen) antlaşması'nı askıya alma sözü de verdi.

ancak, 6 mayıs 2012 pazar günü sandıklar açıldığında sarkozy dönemi de kapanmış oldu. 

ekonomi politikaları

sarkozy’nin desteğini kaybetmesinin en önemli nedeni ekonomi. sarkozy, 2007 yılında seçilmeden önce refah seviyesinin artacağı ve daha fazla istihdam yaratacağı sözünü vermişti, ancak iktidarı döneminde işsizlik son 12 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.

2008 ekonomik krizi ve halihazırdaki euro bölgesi borç kriziyle mücadele eden sarkozy döneminde fransa’nın aaa olan kredi notu 2012’nin ocak ayında kredi derecelendirme kuruluşu standard and poor’s tarafından aşağı çekildi.

eleştirildiği noktalar

sarkozy, fransa basını ile kimi zaman hükümet içindeki bakanlar ve kendi partisi içindeki isimler tarafından bakanlara az sorumluluk bıraktığı gerekçesiyle ‘yüksek başkan’ (hyper president) olarak adlandırıldı.

sarkozy, lüks düşkünlüğü nedeniyle de medyada sık sık argo bir terim olan ‘yanar dönerli’ benzetmesiyle anıldı. rolex saat düşkünlüğü, pahalı restoranlarda zengin arkadaşlarla yaptığı partiler, lüks yat tatilleri onun bu şekilde adlandırılmasına neden oldu.

sarkozy, önceki cumhurbaşkanlarına göre fransa medyasında çok sık yer aldı. iktidardaki ilk yılında karısı cecilia’dan boşanması ve carla bruni ile medyanın gözü önünde evliliğe giden romantizm dolu bir ilişki yaşaması da eleştirilere yol açmıştı. sarkozy’nin tutumu, iktidara gelmesinden bu yana fransız siyasetçilerin özel hayatlarını medyanın gözü önünde yaşamamaları geleneğine aykırı nitelik taşıdı. 

sarkozy’nin medya tarafından tepki gören uygulamaları arasında 2010 yılında kaçak romanları sınırdışı etmesi, emeklilik yaşını 60’dan 62’ye çıkaran emeklilik reformu var. 

gazetecilere ‘pedofili’ benzetmesi yapması, elini sıkmayı reddeden bir vatandaşa ‘kaybol zavallı aptal’ demesi ve 2005 yılında paris banliyölerindeki olayların ardından bölgede yaşayan gençlere ‘ayaktakımı’ diye hitap etmesi sarkozy’nin büyük tepki görmesine neden olmuştu.

sarkozy’nin, nisan ayında toulouse’da meydana gelen silahlı saldırının ardından kampanyasına ara vermesi anketlerde yeniden yükselmesine neden oldu.

euro bölgesi krizi sırasında reformları kabul ettirmek konusunda yakın işbirliği içine girdiği almanya başbakanı angela merkel’den büyük destek alıyor. dış politikada çok etkin ve kararlı bir lider profili çizen sarkozy, özellikle libya’ya operasyon konusunda öne çıkmıştı. sarkozy’yi eleştiren çevreler bile onun önemli bir siyasi güç olduğunu ve hafife alınmaması gerektiği konusunda hemfikir. 

kaynak: al jazeera ve ajanslar