ukrayna’da 25 mayıs 2014'te yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini yaklaşık yüzde 55 oyla ilk turda kazanan petro poroşenko, ülkenin en zengin yedinci işadamı. malvarlığının 1,7 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. ukrayna’nın 'çikolata kralı' olarak biliniyor. poroşenko, ayrıca lutsk motorlu araç fabrikası ve ukrayna’nın önde gelen televizyonlarından 5. kanal'ın sahibi. 

petro poroşenko, 1965 yılında güneydeki odessa ilinde doğdu. kiev devlet üniversitesi uluslararası ilişkiler bölümü’nden mezun olduktan sonra, 1990’lı yıllarda çeşitli işletmelerde genel müdürlük yaptı daha sonra kendi işini kurdu.

hem yanukoviç hem de yuşçenko ile çalıştı

poroşenko, siyasi yaşamını, birbirinden farklı siyasi oluşumlarda sürdürdü. ukrayna’nın ikinci cumhurbaşkanı leonid kuçma’ya (1994-2004) yakın bir siyasi parti olan ukrayna birleşik sosyal demokrat partisi’nden milletvekili olarak, 1998 yılında parlamentoya girdi. 2001 yılında yine kuçma’ya yakın çizgide olan, eski cumhurbaşkanı viktor yanukoviç’in kurucusu olduğu, rusya yanlısı bölgeler partisi’nde etkin görev üstlendi. fakat aynı yıl bu partiden ayrılarak batı yanlısı ve ukrayna milliyetçisi çizgideki viktor yuşçenko’nun bizim ukrayna partisi’ne geçti. partinin 2002 parlamento seçimlerinden zaferle çıkmasında önemli rol oynadı.

turuncu devrim ve poroşenko

petro poroşenko, 2004 yılında ukrayna’da batı yanlısı aday viktor yuşçenko’nun iktidara geldiği turuncu devrim sırasında da etkili isimler arasındaydı. ülkenin tüm ulusal televizyon kanalları, cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında rusya’ya yakın çizgideki aday viktor yanukoviç’i desteklerken, poroşenko’nun sahibi olduğu 5. kanal seçim usulsüzlükleri ve protesto gösterilerini ekrana taşıdı. böylelikle, poroşenko’nun 5. kanal’ı, ülkede geniş çaplı protesto gösterilerinin düzenlenmesinde dolayısıyla turuncu devrim sürecinde kilit rol oynadı.

poroşenko, iktidar değişiminin hemen ardından rusya yanlısı doğu ukraynalı siyasetçi ve işadamlarının federal devlet tartışmasını başlattıkları dönemde de, rusya ve batı yanlısı kesimlerin uzlaşmasında ve siyasi krizden çıkılmasında önemli bir uzlaştırıcı görev üstlendi.

bakanlık yılları

poroşenko, turuncu devrimin hemen ardından şubat 2005’te, ukrayna ulusal güvenlik ve savunma konseyi sekreteri olarak atandı. fakat aynı yılın eylül ayında, turuncu kesim içindeki rakibi başbakan yuliya timoşenko’yla birlikte görevinden alındı. buna rağmen 2007 yılında merkez bankası kurulu başkanlığı’na, 2009 yılındaysa dışişleri bakanlığı görevlerine atandı. poroşenko’nun bu görevi, rusya’ya yakın çizgideki aday viktor yanukoviç’in 2010 cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanmasına kadar sürdü.

poroşenko, yanukoviç’in iktidara gelmesinden sonra, eski çalışma arkadaşıyla yeniden yakınlaşarak, 2012 yılında ekonomik kalkınma ve ticaret bakanı oldu. ancak aynı yıl bu görevinden ayrıldı, bağımsız oldu.

kiev’deki gösterilerde ön plandaydı

petro poroşenko, ukrayna cumhurbaşkanı viktor yanukoviç’e karşı geçen yıl kasım ayında başlayan gösterilere maddi destek sağladı. poroşenko, bu gösterilerin ana sponsoru olduğu söylentilerini reddetmedi. yanukoviç’e karşı üç ay boyunca devam eden protesto gösterileri sırasında bağımsızlık meydanı’nın en öne çıkan isimlerden biri olan poroşenko, geçici hükümette yer almayı ise kabul etmedi.

kaynak: al jazeera