Bakü Avrupa Oyunları
7 insan 7 hikâye
Spor dünyada birçok farklı insanı bir araya getirebilen büyük bir güç. Avrupa Oyunları'nın düzenlendiği Bakü'de 7 farklı insanla konuştuk. Hem Bakü'yü dinledik hem de hikâyelerini.

adını vermek istemedi. 72 yaşında. doğduğundan beri burada, içeri şehir'de yaşıyor. içeri şehir bakü'nün tarihi merkezi, unesco'nun dünya mirasları listesinde. yaklaşık 1600 aile burada yaşıyor. torunları sokakta top oynuyor. o, evinin sokağının köşesinde işlek bir yola bakan yerinde yumurta satıyor. buradan gelen geçen içeri şehirliler mutlaka onunla konuşup gidiyor. yıllardan beri burada evini geçindirmeye çalışıyor. yağmurlu havalarda çıkmıyor. avrupa oyunları için gelen turistler mutlaka içeri şehir'e uğruyor. o da turistlerin arttığının farkında ama bunlar kendisini etkilemiyormuş. 'ben yumurta satıyorum. turist bunu almaz ki? ben yine parayı komşularımdan kazanıyorum' diyor. bakü'de hayat pahalılığından şikâyetçi. devalüasyonun vatandaşları kötü etkilediği düşüncesinde.

mine kasapoğlu işine aşık bir spor fotoğrafçısı. uluslararası olimpiyat komitesi için çalışıyor. 36 yaşında, evli ve iki çocuğu var. 2004 atina, 2006 torino, 2008 pekin, 2010 vancouver, 2012 londra, şimdi de bakü. yaz kış demeden tüm olimpiyatlara hatta gençlik olimpiyatları'na kadar gidiyor. 5 ve 3 yaşlarındaki iki kızı doğduklarından beri olimpiyat kaçırmamışlar. kasapoğlu; nanjing, sochi, innsbruck ve londra'daki olimpiyatlara hep çocuklarıyla katılmış. spor sayesinde dünyanın dört bir yanını geziyor. 'bu kadar ülke arasında avrupa oyunları'nın düzenlendiği yer olan bakü'nün en büyük sıkıntısı ne?' diye sorduğumuzda 'yemek yok' cevabını alıyoruz. bakü'deki spor salonlarında yemek sıkıntısı yaşanıyor, özellikle gazeteciler arasında. birçok açılış gören kasapoğlu'na göre bakü oyunları'nın açılışı 'çok güzeldi, ne bol şatafatlı ne de gereksiz içerikli. her şey çok güzel anlatıldı.' o da bakü'de kendini evinde gibi hissedenlerden. özellikle açılış seremonisinde türk kafilesi geçerken kopan alkış tufanı onu derinden etkilemiş, hayatında böyle bir şey görmediğini söylüyor. bir türk madalya kazanırken çok duygulandığını ifade eden kasapoğlu, bazen sporcunun madalya anındaki fotoğrafını, ağlamaktan çekemediğini ifade ediyor. tecrübeli fotoğrafçı, singapur ve londra'da, hamileyken görev yapmış, özellikle o dönemde atıcılıkta gelen bir başarıda bile ağladığını keyifle anlatıyor. imkânları yettikçe tüm spor organizasyonlarına katılmak istiyor. özellikle türk sporcuların güzel fotoğrafları hak ettiği düşüncesinde.

fotoğraftaki isim telli mirzayeva. 42 yaşında. 8 yıldan beri temizlik işçiliği yapıyor. bakü'nün tarihi merkezi içeri şehir'in giriş bölümündeki geniş bir alan ondan soruluyor. bakü'deki hayat pahalılığından şikâyet ediyor. haftanın altı günü çalışıp karşılığında 500 manat kazanıyor. bir diğer deyişle 500 dolar. azerbaycan'da develüasyon yaşandıktan sonra sadece ekmeğe zam gelmediğini söylüyor. üç çocuğu var. eşiyle birlikte evini döndürmeye çalışıyor. mirzayeva da turistleri oyunlarla birlikte daha fazla görmeye başladığını söylüyor. şikâyetçi değil, kendisine fazla iş çıkarmadıklarını, etrafı temiz bıraktıklarını ifade ediyor. türkiye'den geldiğimizi söylediğimizde ilk tepkisi türk dizilerinden bahsetmek. azerbaycan'da özellikle ev hanımlarının çok fazla türk dizisi izlediğini fakat kendisi çalıştığı için artık uzak olduğunu dile getiriyor.

ilkin umudov 30 yaşında. bakü'de yaşıyor. kameraman. genelde trt için çalışıyor. biz onunla karşılaştığımızda içeri şehir'den sahil şeridi bulvar'a inen bir parkta trt haber'den muhabir arkadaşıyla cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan'ın 1. avrupa oyunları'nın açılışı için bakü'ye gelecek olmasının anonsunu çekiyorlardı. umudov, azerbaycan'ın son yıllarda spor turizminde atak bir tavır sergilemesinden memnun. ama ona göre bakü'nün bazı eksikleri var. ülkede bakü'nün dışında sadece gence kentinde bir alışveriş merkezi var. bakü'deki avm sayısı üç. en dikkat çekeni de park bulvar. azeri kameramana göre turistlerin buraya geldiklerinde daha iyi vakit geçirmeleri ve daha fazla para bırakmaları için alışveriş seçeneklerinin ve eğlence merkezlerinin artması gerekiyor. "onlar da tamamlandı mı burası gelecekte bölgenin spor başkenti olabilir" diyor.

'ask me' yani 'bana sor' gönüllüleri. elnur, nurlan, sevinç ve elsin. içeri şehir'in hemen girişinde oyunlar için gelen turistlerin soruları için bekliyorlar. adı üstünde bu işe 'gönüllüler'. sevinç üniversite öğrencisi. oyunlar için 20 bine yakın gönüllünün çalıştığını söylüyor. 'ask me' gönüllüleri ise farklı. 30 kişiler. genelde de turistik yerlerdeler. sevinç günde ortalama sekiz saat çalışıyor. o gittikten sonra yerini başka bir arkadaşına devredecek. o da saat 23.00'e kadar burada kalacak. karşılığında da para almıyor. yemekleri ve içecekleri oyun komitesi tarafından karşılanıyor. sevinç oyunların ardından bir sertifika veya 'teşekkür plaketi' alacak. bunu ömrü boyunca hep saklayacağını söylüyor. azeriler yurtdışından gelenlerin memnuniyetine çok önem gösteriyor. bu nedenle onlarla ilk temasa geçen isimler olan gönüllülerin yaklaşımı çok önemli.

nahid babayev 35 yaşında. bakü'de şoförlük yapıyor. şu an avrupa oyunları'nda görev yapıyor. üç yıl önceki eurovision'da da direksiyon başındaymış. büyük turnuvalarda çalışmaktan çok mutlu. işinin keyfinin bu olduğunu düşünüyor. birçok farklı milletten insanla iletişim kurmaktan keyif alıyor. şoförler olarak çok çalıştıklarını düşünüyor ve yolcularının kendisine destek vermesi gerektiğini ifade ediyor. babayev şu an gazetecileri oyunların yapıldığı salonlara götürmekle sorumlu. burada gazeteciler, türkiye'deki şehirlerarası otobüslere benzeyen araçlarla taşınıyor. babayev oyunlar bittikten sonra asıl işine geri dönecek. azeri vatandaşları evlerinden işine, işlerinden evine taşıyacak. nahid babayev diğer şoförler gibi ayda 700 manat kazanıyor. türk parasıyla 1900 tl civarı. bakü'de sıradan bir çay bahçesinde kahve ortalama 4 manat. ona göre bakü'de hayat ekonomik olarak zor. aldıkları 700 manat kendilerine yetmiyor. bakü'de trafik istanbul'a göre yok denecek kadar az. ama buna karşın sporcu ve gazetecileri taşıyan otobüsler için bir şerit ayrılmış ve buraya başka otomobiller asla giremiyor. her köşebaşında polis var. herhangi bir sıkıntıda otobüslerin geç kalmaması için çalışıyorlar. babayev bu durumdan memnun.

yahya ismailov henüz 19 yaşında. deniz kenarındaki milli park'ta bir kafede çalışıyor. bakü'deki kafelerde, restoranlarda çalışanların fazlalılığı dikkat çekiyor. çok müşterisi olmayan yerlerde bile birçok garson görev yapıyor. ismailov bir aydan beri burada delfin cafe'de. ona göre avrupa oyunları şehre gelen turist sayısını artırdı ama beklenen seviyede değil. işsizlik oranının düşük olmasına karşın iş olanaklarının çeşitli olmasını isteyen ismailov'a göre de hayat bakü'de pahalı. 21 şubat'taki devalüasyonla ile alım gücü düştü ve vatandaşların borçları arttı. bunun sebebi ise petrol fiyatlarının düşmesiydi.
kaynak: al jazeera
Yorumlar