gaziantep iline bağlı sınır ilçesi karkamış’ta son iki gündür hareketlilik gözleniyor. al jazeera’nin ulaştığı karkamışlılar, cuma ve cumartesi geceleri sınırdan top ateşi seslerinin geldiğini söyledi. karkamışlılara göre, sınırın türkiye tarafında arabalarla gelen suriyeli muhalif savaşçılar da görüldü. suriyeli muhaliflerin karkamış’ta olduğuna yönelik görüntüler sosyal medya hesaplarında da paylaşıldı ancak bu bilgiler henüz başka bir kaynaktan teyit edilemedi.

ateş seslerinin geldiği saatlerde, karkamış’a giden yollar kapatıldı. sınırda evi bulunan karkamışlı yaşar polat al jazeera'ye yollar kapalı olduğu için cumartesi akşamı geç saatte evine dönemediğini anlattı.

bu sırada gaziantep valiliği suriye sınırında beşkılıç ile türkyurdu arasında kalan bölgeyi 20 ağustos itibarıyla 15 gün süre ile özel güvenlik bölgesi ilan etti.

al jazeera’nin ulaştığı sultan murad tugayı’nın komutanlarından biri, carablus’a bir operasyon hazırlığı yapıldığı, bölgenin işid’den temizlenmesi için harekete geçildiği bilgisini verdi. “çobanbey alındıktan sonra burasıyla sınırlı kalmayacağız, en başından planlanıyordu” dedi.

londra merkezli al arabi el cedid gazetesine konuşan muhalif 13. tümen komutanı albay ebu hammud da, carablus’a operasyon yapılacağını duyurdu.

yine sultan murad tugayı’ndan komutan yusuf salih, al jazeera’ye, sınırda yeni bir bölgede operasyon hazırlığı olduğunu söyledi ancak yer ismi vermedi. salih, bu planın türkiye’nin desteği ve abd’nin de katkısıyla yapıldığını söyledi. türkiye’nin oynadığı rol sayesinde abd öncülüğündeki koalisyon güçlerinin bombardımanının arttığını, bu sayede çobanbey’i aldıklarını belirten salih, birkaç gün içinde başlayacak operasyonda da hem türkiye hem abd’nin ciddi desteğinin olduğu bilgisini verdi.

karkamış’ta hareketliliğin arttığı günlerde, işid, gaziantep’te sokakta yapılan bir kına gecesine canlı bomba ile saldırdı. saldırıda en az 51 kişi hayatını kaybetti.

ocak 2014’ten bu yana işid kontrolünde

türkiye’nin sınır kasabası, gaziantep’e bağlı karkamış’ın karşısında bulunan carablus, ocak 2014’ten bu yana işid’in kontrolünde. temmuz 2012’de öso’nun kontrolünü ele geçirdiği carablus, bir aydan uzun süren çatışmalar sonucunda işid kontrolüne geçmişti. carablus’un doğu sınırındaki fırat nehrinin doğusuna ise pyd hâkim. pyd, bölgede tek taraflı olarak kobani kantonunu kurduğunu ilan etmişti.

işid bölgeyi elinde tutmak için güçlerini kasabaya yığarken hem öso hem pyd, carablus için savaşma niyeti olduğunu açıklıyordu. arap, türkmen ve kürtlerin yaşadığı bölge olan carablus, türkiye için de kritik önemde. türkiye, işid’in kaldığı 98 kilometrelik sınırında öso’yu destekliyor.

işid temizliği için çalışmalar mayıs’ta hız kazandı

öso’nun nisan ayında çobanbey’i koalisyonun hava bombardımanı ve türkiye’nin de desteğiyle almasının ardından doğuya doğru sınırda ilerleme planları, dört gün sonra işid’in çobanbey’i yeniden ele geçirmesiyle kesintiye uğradı.

al jazeera’nin edindiği bilgilere göre bu sırada abd’nin öso’ya güveni ve desteği azalmış, mumbuc’a ve orada desteklediği ypg öncülüğündeki suriye demokratik güçleri’ne (sdg) ağırlık vermeye başlamıştı.

türkiye, mayıs ayı başında kilis’e yönelik roketli saldırıların da artmasının ardından, sınırı işid’den öso’nun temizlemesi için yeni bir plan üzerine çalışmaya başladı. türk diplomatik kaynakların o dönem al jazeera’ye verdiği bilgiye göre öso’da yeniden yapılandırılmaya gidildi, bazı komutanlar yer değiştirdi. bu dönemde türk askeri de sınırı geçerek öso ile doğrudan birlikte çalışmıştı.

‘sınırda istediğimiz tabloyu göreceğiz’

ardından, mumbuc operasyonunun başlamasından birkaç gün önce, 19 mayıs’ta abd başkanı obama erdoğan’ı aradı. bir saatten uzun süren telefon görüşmesinin konusu mumbuc’da sdg’ye verilen destek ve türkiye sınırındaki işid varlığıydı.

görüşmenin ardından al jazeera’nin sorularını yanıtlayan ancak isminin verilmesini istemeyen üst düzey bir türk yetkili, “[mumbuc’da] tamamen sdg’siz bir plandan bahsetmek mümkün değil ama türkiye sınırında istediğimiz tabloyu göreceğiz. muhaliflere yeniden ciddi bir yardımın gelmesi söz konusu olabilir” demişti.

mumbuc’un alınmasının ardından koalisyon, mare hattında bombardımanı sıklaştırdı. abd savunma bakanlığı verilerine göre birkaç günde bir kez bölgedeki işid hedefleri vurulurken, ağustos ayında günde ortalama yedi kez hedeflerin vurulmaya başladığı görülüyor.

nisan ayında bir kez alınıp kaybedilen çobanbey de, 17 ağustos’ta yeniden muhalif güçlerin eline geçti.

abd destek vermeyince sdg, carablus’tan vazgeçti

ypg, geçen yıl temmuz sonunda sırrin kasabasını işid’den almış ve batıya doğru ilerleyerek ilk olarak fırat’ın batısına geçmişti. ypg kaynakları, carablus’un bir sonraki hedef olduğunu söylemişti. ancak türkiye’nin sınırındaki kasabayla ilgili itirazı üzerine abd’nin de desteğiyle ypg’nin başını çektiği suriye demokratik güçleri, carablus yerine mumbuc’a yönelmişti.

12 ağustos’ta mumbuc’u işid’in elinden aldıktan sonra konuştuğumuz sdg kaynakları, carablus’a doğru ilerlemek istediklerini, ancak türkiye’nin itirazı ve abd’nin de bu itiraza destek vermesi üzerine şimdilik bu hedeften vazgeçtiklerini söylemişti.

ardından, sdg’nin açıklaması geldi. sdg, kuzeye doğru yani carablus’a ilerlemeyeceğini duyuruyordu.

mumbuc’taki sdg silahlı güçlerinin bulunduğu cephenin 15 kilometre batısında bulunan el bab’da da yine sdg öncülüğünde el bab askeri konseyi ve el bab idari konseyi de kuruldu. pyd kaynakları, el bab’ın çevresinde, işid’in yerleştirdiği patlayıcıların temizlenmeye başladığını söyledi. temizleme işlemi bittikten sonra, mumbuc’da izlenen yöntem izlenerek el bab’ın kuşatılması, sonra şehir içine yönelik operasyonun başlaması planlanıyor.

kaynak: al jazeera