sibel demirci erdem

muhabir

28 ağustos’ta göreve başlayan cumhurbaşkanı erdoğan 30 ağustos zafer bayramı kutlamalarına ilk kez cumhurbaşkanı olarak katıldı.  ahmet davutoğlu da ilk kez başbakan sıfatıyla törenlere katıldı. ilk tören anıtkabir’deydi; devletin zirvesi önce anıtkabir’de buluştu. chp lideri kemal kılıçdaroğlu da anıtkabir’deki törende protokoldeki yerini aldı. “yalan yemine tanıklık etmeyeceğim” diyerek meclis’teki yemin törenine katılmayan chp lideri anıtkabir’deki törende protokoldeki yerini aldı. cumhurbaşkanı ile ana muhalefet lideri arasında anıtkabir’de göz teması dahi kurulmadı.

anıtkabir’deki törenin ardından dikkatler bu kez çankaya köşkü’ndeki kabul törenine çevrildi. bir gün önce chp basın biriminden  yapılan açıklamada, chp liderinin çankaya köşkü’ndeki kabul törenine gideceği duyurulmuştu. ancak beklenen olmadı. cumhurbaşkanı erdoğan saat 10’da çankaya köşkü’nde kutlamaları kabul için yerini aldığında kapılar açıldı, protokol sırasında gözler ana muhalefet liderini aradı. ancak chp lideri yoktu. kemal kılıçdaroğlu köşk’e gitmekten vazgeçmişti. al jazeera’ye bilgi veren chp kaynakları “dün duyurulan programda vardı ama katılmadı. kendi takdiri” açıklamasını yaptı. erdoğan’ın başkomutan sıfatıyla ilk kez ev sahipliği yaptığı çankaya’daki ilk törene mhp ve hdp liderleri de katılmadı.

tokalaşma olmadı

anıtkabir’de başlayan törenlerde çankaya durağını atlayan chp lideri atatürk kültür merkezi’nde yapılan bir sonraki resmi törende ise yine yerini aldı. cumhurbaşkanı erdoğan protokol tribününe geldiğinde kemal kılıçdaroğlu, başbakan davutoğlu ve kabine üyeleri ile birlikte ayağa kalktı. erdoğan elini uzatan davutoğlu ile tokalaştı. chp liderinin yönü de erdoğan’a doğruydu ancak eli uzanmış değildi. tam bu sırada istiklal marşı anons edildi. belki bu anons nedeniyle belki de tokalaşmak için chp liderinden bir hamle bekleyen erdoğan geri döndü ve beklenen tokalaşma yine gerçekleşmedi. kılıçdaroğlu buradaki tören sırasında başbakan davutoğlu ve eşi sare davutoğlu ile tokalaştı.

çankaya ile ‘zarûri ilişki’

cumhurbaşkanı seçiminin ardından çankaya ile ilişkiler konusunda takınacağı tavra ‘resmiyet ve zarûriyet sınırı’ koyan chp, cumhurbaşkanı erdoğan ile ilişkilerin bu şekilde olacağını söylüyor ve 28 ağustos’ta meclis’teki yemin töreni ile 30 ağustos zafer bayramı’ndaki tavrı da bu şekilde izah ediyor. yani ‘devlet meseleleri’ olmadığı sürece köşk ile bir görüşme, bir temas olmayacak.

yemin töreninin perde arkası    

28 ağustos’taki yemin törenine katılmaması aslında sürpriz olmadı. cumhurbaşkanı seçimi sonuçlandıktan sonra chp’den gelen açıklamalarda bunun işaretleri vardı. yemin töreninden bir hafta önce chp sözcüsü ve genel başkan yardımcısı haluk koç “anayasayı çiğneyen birinin yemin töreninin havada kalacağı açıktır” dedi. chp’ye göre, erdoğan cumhurbaşkanı seçildikten sonra anayasa gereği partisiyle ilişiği kesiliyordu ve milletvekilliği de düşüyordu. erdoğan’ın bu nedenle başbakanlık ve genel başkanlık görevini sürdüremeyeceği iddiasını dile getiren chp, erdoğan’ı ve ak parti’yi anayasayı çiğnemekle suçladı.

yemin törenine zaten katılmama sinyalleri veriyordu chp yönetimi ama 27 ağustos’ta yapılan ak parti kongresi’nde erdoğan’ın yapacağı konuşmayı da merak ediyordu. ak parti kongresi'nin yapıldığı gün toplanan chp yönetimi, erdoğan’ı cumhurbaşkanı seçilmesine rağmen siyasi bir parti genel başkanı gibi konuşmakla eleştirdi. chp yönetimi yemin töreniyle ilgili kararını da netleştirdi. yemin törenine katılmayacaktı. ancak chp grup başkanvekilleri ve milletvekilleri usul tartışması açılmasını istemek için genel kurula girecek, anayasaya aykırılık iddialarını dile getirdikten sonra da genel kurul salonundan çıkacaktı. yani meclis başkanı çiçek, chp grup başkanvekili engin altay’a söz verse bile chp milletvekilleri erdoğan’ın yemin töreni sırasında salonda kalmayacaktı. çicek usul tartışması açılmasına fırsat vermeyince, chp grup başkanvekili de elindeki içtüzük ve anayasa kitapçığını fırlattı. chp kaynakları engin altay’ın içtüzüğü fırlatması konusunda ise “kişisel tepkisi, bu konuşulmuş kararlaştırılmış bir şey değil” dedi.

‘anayasaya saygı kriteri’   

abdullah gül’ün cumhurbaşkanlığı döneminde de chp - köşk ilişkilerine benzer bir sınır çizilmişti. chp lideri devlet meselesi olmadıkça köşk’e çıkmayacağını söyledi ve ilişkiler de bu çerçeve üzerinden yürütüldü. chp lideri kılıçdaroğlu hsyk krizi, terör gibi başlıkları görüşmek için cumhurbaşkanı’ndan gelen davetlere olumlu yanıt verdi ancak resepsiyonlara katılmadı. chp yeni dönemde cumhurbaşkanı ile kuracağı ilişkileri ‘anayasaya saygı’ kriterine dayandıracağını da açıkladı. chp lideri kemal kılıçdaroğlu “anayasaya saygı gösterdiği ölçüde bizden saygı görecek” dedi. ilişkilerin seyrinde erdoğan’ın chp’ye ve chp liderine karşı takınacağı tavır da önemli. erdoğan’ın gül gibi muhalefet liderlerine resmi törenlerdeki resepsiyon davetleri dışında özel gündemlerle ilgili görüşme çağrısı yapıp yapmayacağı da merak konusu.

kaynak: al jazeera