hükümeti kurma görevini alan başbakan davutoğlu ilk tur görüşmelerini bitirdi. mhp’nin ‘koalisyonda yokuz’ mesajı ve ak parti’nin hdp ile ikinci görüşmeyi yapmayacağına dair mesajların ardından, en kuvvetli ihtimal, iki taraftan da olumlu mesajların geldiği akp-chp koalisyonu.

iki partinin müzakere masasına oturduğunda ele alacağı önemli konulardan biri çözüm süreci, yani kürt meselesi. iki parti de sorunun çözülmesi konusunda hemfikirler, bazı yaklaşımları da birbirine yakın.

ak parti çözüm sürecinin 63. nükümet döneminde de devam edeceğini söylüyor. başbakan davutoğlu seçim sonrası van’da “kamu düzeni ve milli birlik ve kardeşlik projemiz hiçbir taviz verilmeden sürdürülecek” diyerek, çözüm sürecinin devamını getireceklerini duyurdu.

chp’nin koalisyon ilkeleri olarak açıkladığı 14 madde içerisinde ise çözüm sürecine doğrudan atıfta bulunulmadı. ancak chp’li vekillere göre, bu maddeler arasındaki  ‘özgürlükçü, demokratik bir anayasa yapılmalı’ ve ‘özgürlüklerin alanı genişletilmeli’ maddeleri aslında kürt sorununun çözümüne hizmet edecek araçlar.

‘tbmm zeminine taşınmalı’

ak parti bugüne kadar süreci imralı’daki abdullah öcalan ve hdp üzerinden yürüttü. chp ise sorunun meclis zeminine taşınmasını ve meclis'teki tüm partilerin uzlaşacağı bir yöntem bulunmasını istiyor.

chp,  akp’nin öcalan ile görüşerek yürüttüğü süreci, “gizli kapaklı görüşmeler” olarak niteliyor ve bu yönteme itiraz ediyor. bu nedenle sürecin ‘şeffaf ilerlemesi için’ meclis zeminine taşınması ve tüm partilerin mutabakatıyla yürütülmesi gerektiğini savunuyor. chp’nin sürecin ağırlıklı olarak öcalan üzerinden yürütülmesine karşı tavrında,  genel başkan yardımcısı sezgin tanrıkulu’nun al jazeera türk’e verdiği röportajda görüldüğü gibi yumuşama olabilir. sezgin tanrıkulu al jazeera’ye öcalan faktörüyle ilgili şunları söylemişti: 

“imralı’daki hükümlü abdullah öcalan kürt siyaseti ve silahsızlanma bakımından önemli bir siyasi aktördür. dolayısıyla eğer onun bir biçimde kalıcı silahsızlanmaya, örgütün şiddetten vazgeçmesine dönük olarak tutumu olacaksa, o tutumu almakta yarar vardır. tabii nasıl görüşüleceğinin yöntemi görüşülür. bu yöntem yanlış. şeffaf değil, ne konuşulduğu konusunda kimse bilgi sahibi değil.”

seçim beyannamelerinde çözüm süreci

akp ilk olarak 15 nisan’da açıkladığı seçim beyannamesinde çözüm sürecine yer vermemişti. 21 nisan’da beyannamede değişikliğe giderek, “demokratikleşme ve yeni anayasal sistem” adlı ilk bölümün “temel hak ve hürriyetler” altbaşlığında süreçle ilgili vaatlere yer verdi. demokratik hak ve özgürlüklerin korunmasını yeni anayasa ile taahhüt altına almayı vaat etti, çözüm sürecinin ‘dönemsel bir mesele olmadığını’ vurguladı:

"ak parti olarak, 7 haziran’dan sonra da ülkede birlik ve kardeşliği tesis etmeyi amaçlayan ve dönemsel bir mesele olarak bakmadığımız çözüm sürecini kararlıkla sürdüreceğiz. demokratikleşme ile eş zamanlı olarak yatırım, üretim ve istihdam imkânlarının geliştirilmesi başta olmak üzere, terörden etkilenen yörelerimizin ekonomik ve sosyal rehabilitasyonuna dönük çalışmaları hızlandırarak devam ettireceğiz."

chp’nin 200 sayfalık seçim bildirgesinde ise çözüm süreci bu isimle yer almıyor. zaten chp, bu ismi akp’nin verdiğini söyleyerek kullanmaktan kaçınıyor. ‘meclis zeminine taşınması gerekliliğine’ vurgu yapılan beyannamede de süreci "kürt sorunu" başlığı altında şöyle anlattı:

"chp kürt sorununa kapsayıcı demokratik yurttaşlık anlayışından hareketle yaklaşacaktır. her türlü şiddet ve baskıyı sona erdirerek, sorunu müzakere ve siyaset yoluyla çözeceğiz. kürt sorununun çözüm yerinin tbmm olmasını sağlayacağız. tbmm’de temsil edilen tüm siyasi partileri çözüm için bir araya getirerek süreci geniş bir toplumsal uzlaşma ile yürüteceğiz. kürt sorununu chp çözer."
 
chp’den sembolik adımlar

ak parti çözüm süreci boyunca kürtçe'nin bölgede seçim propagandasında kullanılmasına, lise ve üniversitelerde kürtçe’nin seçmeli ders olarak öğretilmesine izin verdi. bürokraside de kürtçe yer yer kullanılmaya başlandı. ancak ak parti anadilde eğitime karşı.
chp de bu konuda akp’den çok farklı bir yaklaşım sergilemiyor. chp de anadilde eğitime karşı çıkıyor.

chp, kürt sorununun çözümünde öcalan ile temas ve diğer somut adımlara mesafeli olsa da, diyarbakır cezaevi’nin müze yapılması, mayınların temizlenmesi gibi sembolik konularda teklif ve önerilerde bulunmuş bir parti.

kaynak: al jazeera