Türkiye
Iğdır'da HDP-MHP yarışı
Meclis’e iki milletvekili gönderecek olan Iğdır’da yarış HDP ve MHP arasında. Kürt seçmen HDP etrafında birleşirken Azeri seçmen daha çok MHP’yi tercih ediyor. Her iki kesimden de beklentisi olan AK Parti ise denklemi bozma peşinde.
mhp, 2011 seçimlerinde iğdır'da birinci parti oldu. yüzde 34 oy aldı. buna yakın oy alan pervin buldan yüzde 31,5 ile bağımsız vekil olarak meclisin yolunu tuttu. ak parti'nin oy oranı ise yüzde 28,2'ydi. bir hafta kalan genel seçimler öncesinde ise bu tablo hdp’nin lehine değişmiş görünüyor.
2014 yerel seçimlerinde bdp yüzde 44,2 ile belediye başkanlığını kazanırken mhp yüzde 42,4 ile takip etti. aradaki fark 726 oydu. ak parti ise yüzde 10,9 oy aldı.
cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise tablo değişmedi. selahattin demirtaş yüzde 42,94, çatı adayı ekmeleddin ihsanoğlu yüzde 30,17 ve recep tayyip erdoğan yüzde 26,89 oranında oy aldılar. hdp ve mhp arasında geçen seçimlerde kürt ve azeri oyları etkili oluyor. kürtler hdp etrafında birleşirken azerilerin tercihi mhp. ak parti iki taraftan da oy alıyor ancak bu oylarını arttırmak zorunda. yoksa denkleme girmekte zorlanacak.
listeler
halkların demokrasi partisi (hdp) listesinin ilk sırasında mehmet emin adıyaman yer alıyor. kürt kökenli olan adıyaman, 12 eylül 1980 darbesinde pkk kars-iğdır ana davasında idamla yargılanarak üç yıl tutuklu kaldı. dicle üniversitesi hukuk fakültesi'ni bitiren adıyaman, hep ve dep’te yöneticilik yaptı. pkk'ya katılan iki kardeşinden biri yaşamını yitirirken diğeri müebbet hapis cezasına çarptırıldı. girdiği siyasi davalarla tanındı. parti tabanında sevilen bir isim olan adıyaman ile hdp’ye olan ilgi artmış görünüyor.
hdp’nin ikinci sırasında stratejik bir isim var. azeri asıllı olan kıznaz türkeli, azeri oylarını hdp’ye çekmeye çalışacak. sol gelenekten gelen türkeli’nin azerilerden blok oy alamayacağı konuşuluyor. bu öngörü mhp tabanından.
mhp listesinin ilk sırasında trt radyoları’nda çalışmış biri olan yaşar tezel var. azeri kökenli olan tezel, iğdır’da çok tanınan biri değil. ancak azeri oyları genelde onda toplanıyor. azerilerin parti gözetmeksizin kendilerinden olan ve çıkabilecek noktadan listeye giren adaylarını destekleyecekleri konuşuluyor. ikinci sırada ise yine azeri kökenli bir işadamı olan sefer karakoyunlu bulunuyor. türkiye azerbaycan kültür derneği başkanlığı da yapmış olan karakoyunlu da azeri oylarına talip. 2011 genel seçimlerinde ak parti ve bağımsız aday pervin buldan kapışmasından azeri oylarını koruyan mhp kazançlı çıkmış ve ak parti’nin adayı 2 bin 661 oyla pervin buldan’ın gerisinde kalmıştı.
iğdır’da ak parti’nin en büyük şansı ise listenin ilk sırasında yer alan eczacı ferdi turan. kürt asıllı ancak azeriler arasında da sevilen bir isim olarak gösteriliyor. gelturan aşiretine bağlı olan ferdi turan’ın aşiretinden blok oy alması bekleniyor.
ak parti listesinde ikinci sıranda emekli albay cengiz şeyran var. şeyran’ın babası kürt annesi azeri asıllı. haloyi aşiretine mensup olan cengiz şeyran iğdır’da çok tanınmasa da aşireti oldukça güçlü.
chp’nin iğdır adayı adil aşırım. çiller hükümetinde milletvekilliği yapmış olan azeri kökenli aşırım geçmişte iğdır için yaptığı hizmetleri öne çıkaran bir çalışma yürütüyor. hdp’nin barajı aşmaması durumunda ikinci vekillik için ak parti ile yarışacak olan aşırım’ın şansı azerilerin mhp’de toplanması nedeniyle az görülüyor.
‘azeriler mhp’de’
mhp iğdır il başkanı özcan gürsoy iğdır’da yaşayan azerilerin partilerini desteklediklerini söylüyor. gürsoy’a göre iğdır’da azeri ve kürt yarışı olacak.
“coğrafyamızda kürtler hdp’nin azeriler de mhp’nin yanında. örneğin adaylar belirlenirken bile azeriler hdp’ye kürtler de mhp’ye başvurmazlar. bu yıllardan beri böyledir. ancak ak parti daha çok kürtlerden oy alıyor. dolayısıyla hdp’lilerin hedefinde ak parti var. bizim stratejimiz oylarımızı korumak ve çalışmalarımızla arttırmak. seçmen ayrımı yapmıyoruz ve her kapıya gidiyoruz. hdp barajı aşamazsa mhp ve akp birer vekil çıkarabilir. barajı aşarsa mhp ve hdp birer vekil çıkarır.”
ak parti iğdır il başkan yardımcısı ibrahim akkuş’a göre ak parti iğdır’da oylarını arttırıyor. yerel ve genel seçimlerin havasının birbirinden farklı olduğunu söyleyen akkuş, yarışı lider olarak kapatacaklarını belirtiyor.
“biz seçmene gittiğimizde yaptığımız ve bundan sonra yapacaklarımızı anlatıyoruz. genel stratejimiz bu, yapamayacağımız şeyleri söylemiyor ve göz boyamıyoruz. adaylarımız değerli ve halkıyla hemhal olmuş insanlar. biz hem azeri hem de kürt vatandaşlarımızdan oy alıyoruz. ayrıca gerginlik siyaseti yapmıyoruz. iğdır’da hdp önde görünse de lider parti olarak çıkacağımızı söyleyebilirim. çünkü insanlar teveccüh gösteriyorlar.”
hdp iğdır il eş başkanı cesim kıtır ise randevu vermesine karşın ilk sıra adayları mehmet emin adıyaman ile birlikte yaptıkları açıklamada genel merkezin talebi üzerine açıklama yapamayacaklarını belirttiler.
iğdır’da genel seçim sonuçları yine hdp’nin baraj problemine düğümlenmiş durumda. hesaplar buna göre yapılıyor. hâkim görüş hdp’nin barajı aşması durumunda mhp ile vekillikleri paylaşacağı yönünde. baraj aşılamazsa bu paylaşım mhp ile ak parti arasında olacak gibi.
kaynak: al jazeera
Yorumlar