Kültür-Sanat
Türk dizileriyle Latin açılımı
Balkanlar, Ortadoğu, Kuzey Afrika, Doğu Avrupa derken Türk yapımı televizyon dizileri Latin Amerika pazarına da girdi. Bugün bölgedeki hemen her ülkede beş, altı dizi gösteriliyor, bazıları izlenme rekorları kırıyor. Dizileri ihraç eden Global Agency firmasının satış direktörü Ivan Sanchez ile Türk dizilerinin başarısını konuştuk.
bir dönem türkiye’de güney amerika çıkışlı pembe diziler milyonlarca kişiyi ekran başına topluyordu. şimdi türk yapımı diziler güney amerika yapımlarıyla ‘evinde’ kapışıyor.
amerika kıtasında adeta bir fenomen hâline gelen türk dizilerinin bu başarısını ve geleceğini, dizilerin ihracatçı firması global agency’nin güney amerika, iskandinavya ve kuzey avrupa satış direktörü ivan sanchez anlattı.
türk dizilerinin latin amerika’ya girişi nasıl başladı?
latin amerikalı yapımcıların, rakip türk dizileri nasıl yayınlamaya karar verdiğini sorarak başlıyoruz.
Ivan Sanchez "Başta hiç kimse Latin Amerika'da Türk dizilerini göstermek gibi bir riske girmek istemedi" diyor. [Fotoğraf: Global Agency]
ivan sanchez “latin amerika televizyonları pek çok pembe dizi üretmekle ünlü. ayrıca bu yapımların tüm dünyaya uluslararası dağıtımı için ana merkez buralardı. avrupa’ya, ortadoğu’ya, dünyanın her yerine bunları sattılar, zira çok popülerlerdi. ancak son on yılda türk dizileri pazara girmeye, kendini göstermeye başladı” diyor.
sanchez, bu rekabetin bir yandan türk dizilerinin amerika kıtasına girişini zorlaştırdığını da sözlerine ekliyor:
“kimse kendi yerel pazarında türk dizilerini göstermek gibi bir riske girmek istemedi çünkü seyircinin ne tür bir tepki vereceğini kestiremiyorlardı. bu yüzden ufak adımlarla başladılar ve bu dizilerin senaryolarını, hikâyelerini, formatını satın alıp kendi oyuncularıyla, kendi dizilerini, kendi seyircilerinin alışık olduğu bir şekilde çekmeyi düşündüler.”
İhraç edilen ilk dizilerden 'Aşk-ı Memnu', ABD'de 'Pasion Prohibida' ismiyle çekildi. [Fotoğraf: Telemundo]
ilk olarak 2012 yılında, abd’de ispanyolca yayın yapan telemundo kanalı halit ziya uşaklıgil’in aynı isimli romanından uyarlanan ‘aşk-ı memnu’nun haklarını satın aldı. latin kökenli oyuncular ile ‘pasión prohibida’ (yasak aşk) ismiyle diziyi baştan çekti. aşk-ı memnu’nun behlül’ü ‘bruno’, bihter’i ‘bianca’ ismiyle izleyicinin karşısına çıktı.
107 bölümlük dizi beş ay boyunca gösterildi. telemundo diziyle başarıyı yakalayınca uluslararası dağıtımına başladı. aralarında italya, ispanya, fransa gibi ülkelerin de bulunduğu pek çok ülkeye satış yapıldı.
“binbir gece” fenomeni
bundan sonra ilginin arttığını söyleyen sanchez, en büyük başarıyı da “binbir gece” dizisinin elde ettiğini ve latin amerikalı yapımcıların türk dizilerini yayınlamaya karar vermesinde bunun da etkili olduğunu anlatıyor. 
elbette her şey üç günde olmamış. şili’nin en büyük kanallarından mega’nın yöneticileri ile şirket arasında aylar süren bir görüşme trafiği yaşanıyor.
“en nihayetinde kanal yöneticileri ‘güney kore’den bile dizi yayınlıyoruz, bu kadar yüksek prodüksiyon standartlarına sahip türk dizilerini yayınlamaktan çekinmek için hiçbir sebebimiz yok’ dedi. diziye güvendi ve anlaşmalar imzalandı” diyor sanchez.
2014 yılının mart ayında yayınlanmaya başlayan dizi türkiye’de alışılmışın aksine, haftada bir değil tam beş gün art arda yayınlanıyor ve izleyicileri ekran başına bağlıyor. öyle ki 2014’ün ilk dokuz ayında şili’de en çok izlenen dokuz televizyon programının yedisi binbir gece’ye ait bölümler. binbir gece’nin 100. bölümü, şili milli takımı’nın brezilya ile yaptığı dünya kupası maçından bile daha fazla izlenerek zirveye oturdu.
sanchez, bir türk yapımının bu seviyede iş yapmasından sonra yerli televizyon yapım endüstrisini korumaya yönelik kanunlar çıkarılmaya başlandığını söylüyor.
dizi ihracatı sürecek
global agency, binbir gece’yi şili’den sonra uruguay, kolombiya, arjantin, peru ve abd’de yayın yapan ispanyolca televizyon kanallarına satmış. ekvador, brezilya ve diğer birkaç ülke ile daha görüşmeleri sürüyor.
halen gösterimde olan başka diziler de var:
“fatmagül’ün suçu ne?’ ve aşk-ı memnu şili’de şu anda yayındalar, gayet iyi iş yapıyorlar. biz muhteşem yüzyıl, iffet ve aşk, ceza dizileri için de anlaşmalar yaptık. hepsi prime time’da gösterilecekler, bir nevi kanallarının yıldızı olacaklar. muhteşem yüzyıl abd’de ispanyolca yayın yapan mundo fox kanalında bu yaz gösterilmeye başlandı.”
global agency türk dizilerini yurtdışına pazarlayan pek çok şirketten yalnızca bir tanesi. başka şirketler de başka dizilerin haklarını elinde tutuyor, bazı kanallar ise dizilerini kendileri satıyor.
Yorumlar