snapchat ve instagram gibi sosyal medya rakiplerinin henüz çok popüler olmadığı günlerde 'takipçi takıntısıyla' öne çıkan twitter, bu özelliğini halen koruyor. kullanıcıların takipçi artırmak için başvurduğu yöntemler sahte hesapların da varlığını sürdürmesini sağlıyor. 2012'de yayılmaya başlayan sahte takipçi belirleme araçları, gerçek takipçi sayısının belirlenmesi ve riskli hesapların kapatılması adına önemli rol oynuyor. ancak kullanıcıların bu tür araçlara başvurmadan önce twitter'daki dinamikleri ve güvenlik açığına neden olabilecek riskleri gözden geçirmesinde fayda var.

twitter'da sahte takipçileri belirlemek için hazırlanan ilk araç temmuz 2012'de hayata geçen status people oldu. 'faker score' (sahtekar puanı) adı verilen terim de twitter dünyasına ilk kez dahil oldu.

aktif kullanıcıları (son bir ay içinde en az bir tweet atan) ve hiç tweet atılmamış sahte hesapları tespit eden uygulama, milyonlarca sahte takipçiyi ortaya çıkardı. söz konusu dönemde abd başkan adayı mitt romney'in başını çektiği bazı politikacılar büyük itibar kaybına uğradı. takipçi sayısı bir günde yüzde 17 artan romney'in, her dört takipçisinden birinin sahte olduğu anlaşıldı.

zamanla ücretli hale gelen status people, geride kalan sürede 600 binden fazla twitter kullanıcısı tarafından denendi. twitter ile uyumlu api (uygulama programlama arayüzü) kullanan hizmetin küresel basın tarafından da güvenilirliği kanıtlandı.

ancak birçok sahte twitter aracı bulunduğu gibi sahte kullanıcı sayısı da azalacağa benzemiyor.

'sahte twitter'ın temeli

twitter, kullanıcı sayısının 500 milyonu geride bıraktığı temmuz 2012'den itibaren sahte kullanıcı patlamasına tanık oldu. en büyük sebep, fazla takipçinin itibar ve prestij olarak kabul edilmesiydi.

barracuda labs firmasının ağustos 2012 verilerine göre, sadece birkaç ay içinde twitter'ın doğurduğu sahte takipçi piyasası milyonlarca doların döndüğü bir ekosisteme dönüştü. ebay gibi önde gelen e-ticaret sitelerinde beliren satıcıların yanı sıra, sahte takipçi satan çok sayıda web sitesi ortaya çıktı. türkiye'de 5 tl'den başlayan fiyatlarla 50 ve üzeri takipçi satın alınırken, bin takipçi için ortalama fiyat 18 dolar belirmişti.

kısa zamanda salgına dönüşen trend, sahte takipçilere para döken kullanıcıların ortalama takipçisini 48 bin 885'e çıkardı. sahte bir hesabın takip ettiği ortalama hesap sayısı ise 1799 olarak belirdi.

monitera firmasının verilerine göre ağustos 2012'de türkiye'de 7,2 milyon kullanıcı bulunurken, her kullanıcının ortalama takipçisi 151'di.

virallik sahte hesaplar üzerinden dönüyor

status people gibi araçların belirlemeye başlaması sahte hesapları fazla etkilemedi. aktif kullanıcı sayısının 288 milyona ulaştığı nisan 2013'te twitter'daki sahte hesap sayısı 20 milyona ulaştı. bu durumun nedeni, seçim dönemlerinde politikacıların yaptığı gibi medya kanalları, şirketler ve ünlülerin haber, ürün ve tanıtımlarını yapmak için sahte hesaplar kontrol eden kişilere başvurmasından kaynaklandı.

firmalar için 'başarı', kullanıcılar içinse 'önemli biri olmak' gibi yanlış taraflara çekilen takipçi sayısı, halen güçlü bir ekosistem olmaya devam ediyor.

sahte takipçileri ortaya çıkarmayı amaçlayan 'twitter'dan bağımsız uygulamalar' ise bu yalanı ortaya çıkarmak isteyen kullanıcıları risk altına sokuyor.

iletişim bilgilerine dikkat

internette kısa bir aramayla sahte takipçileri bulmaya yarayan hizmetlere erişilebiliyor. status people benzeri algoritmalar kullanan hizmetleri kullanabilmek için twitter kullanıcı adınızı ve şifrenizi girmeniz gerekiyor.

ancak bu aşamadan önce dikkat edilmesi gereken unsurlar var:

- girdiğiniz web sayfasının tasarımı gözden geçirilmeli. amatörce hazırlanmış bir arayüz ve ilgi çekmeyi amaçlayan fotoğraf ve reklamlar sayfanın profesyonellikten uzak kaldığın işaret ediyor,

- iletişim bilgileri ve sayfa hakkında bilgi bulunup bulunmadığı mutlaka kontrol edilmeli. iletişim olarak twitter hesabından öte en azından aktif bir e-posta adresi bulunmalı.

- hizmetin twitter'la uyumlu api kullanıp kullanmadığına bakılmalı. 'twitter'la bağlantısı olmadığını belirten' uygulamalara şüpheyle yaklaşmak gerekiyor.

- kullanıcılar şifrelerini girmeyi kabul ederse kullanımdan sonra mutlaka şifre değişikliğine gitmeli. güvenlik hususunda bilgi vermeyen sayfalara güven duymak risk doğurabilir.

sahte takipçi hacker'lara da fırsat veriyor

sahte takipçilerle sosyal medyada adını veya ürününü öne çıkarabileceğini düşünen firma ve kişilerin hayalleri her zaman hüsranla sonuçlanıyor. 500 veya 10 binlik gruplar halinde satın alınarak artırılan takipçiler sosyal medyada bir işlev görmediği gibi büyük itibar kaybına neden oluyor. 1 milyon takipçisi olan bir hesabın sadece 10-20 re-tweet alması bile kişiye ve firmaya olan güvenilirliğin ciddi olarak sarsılmasına neden oluyor.

fiverr gibi çevrimiçi pazar yerlerinde halen 5 dolara başlayan fiyatlara sahte takipçi bulunabiliyor. günde bin doların üzerinde para kazanabilen sahte hesap tacirleri, kendilerinden hizmet almak isteyen insanları büyük risk altına sokabiliyor. internet üzerinden yapılan sahte takipçi alışverişinin kredi kartıyla yapılması, kullanıcıyı doğrudan hacker'ların hedefi haline getirebiliyor.

barracuda labs şef mühendisi paul judge, "hacker'lar sosyal medyada av bulmak için çok fazla zaman harcıyor ve bunun için her yöntemi kullanıyorlar. twitter'daki sahte hesaplar saldırı düzenlemek için en viral içeriklerden birini oluşturuyor" ifadesini kullanıyor.

sahte hesaplarla mücadelenin en iyi yolu, instagram'ın geçtiğimiz yıl yaptığı gibi sorumluluğu kendi eline alması ve otorite olarak müdahalede bulunması olarak beliriyor.

kaynak: al jazeera