yemen cumhurbaşkanı mansur hadi ankara’da. hadi’yi destekleyen suudi arabistan öncülüğündeki koalisyonun yemen’de iran destekli husilere karşı savaşı sürüyor.  bu dönemde hadi’nin türkiye’ye davet edilmesinin sebebi, diplomatik kaynaklara göre ankara’nın bir kez daha ‘yemen’in meşru hükümetinin yanındayız mesajı’ vermek istemesi.

hadi cumhurbaşkanı erdoğan’la ikili ve heyetler arası görüşmelerin ardından çalışma yemeği yiyecek. gündemde yemen’de süren savaşta gelinen nokta ve savaşın ardından ülkenin yeniden yapılanması için yapılacak olası işbirlikleri var.

ziyaret, suudi arabistan ile türkiye’nin bölgedeki işbirliğinin göstergelerinden... suudi arabistan ve bölgedeki en büyük rakibi iran arasındaki gerilim, özellikle suriye ve yemen’de büyüyor. bu iki ülkede süren iç savaşlarda farklı tarafları destekleyen suudi arabistan ve iran, bu taraflara askeri destek vererek güç savaşını kazanmaya çalışıyor. türkiye suriye’de suudi arabistan gibi esed karşıtı muhalefeti; yemen’de de isyancı husilerle savaşan ve suudi arabistan’a sığınan cumhurbaşkanı hadi’yi destekliyor.

türkiye, körfez işbirliği konseyi üyeleriyle yakın ilişkilere sahip yemen’in işbirliği konusundaki taleplerini de dinleyecek. türk diplomatların verdiği bilgiye göre talepler arasında yaralıların türkiye’de tedavisi, stk’ların yemen’deki sağlık yardımlarına destek sağlanması, ülkedeki mobil hastanelerin iyileştirilmesi ve eğitim alanında ortak çalışma yapılması var.

savaşın sona ermesinin ardından daha önce planlanan ortak altyapı çalışmalarına devam edilmesi kararlılığının da yinelenmesi bekleniyor.

yemen’e türkiye’den yardım gemisi

12 şubat günü mersin’den yola çıkan ve yemen’in aden kentine giden yardım gemisi de, kaynaklara göre yemen halkıyla dayanışmanın ‘bariz göstergesi’. afad koordinasyonunda yola çıkan ‘şefkat gemisi’ beş bin dört yüz ton insani yardım taşıyor.

türkiye daha önce yemen’de sahra hastanesi de yapmıştı.

sahada koalisyon güçleri ilerliyor

mart 2015’te iran destekli husilerden oluşan şii ensarullah hareketi başkent sana’ya girdiğinde hadi ülkeden kaçmış, suudi arabistan’a sığınmıştı. husilerin suudi arabistan sınırını kontrol etmesi ve ülkenin ikinci büyük kenti aden’e yürümesi üzerine bae, katar gibi körfez ülkelerinin de dâhil olduğu suudi arabistan liderliğinde bir koalisyon kurulmuş ve askeri operasyonlara başlamıştı.

koalisyonun sahada ilerlemesinin ve aden’de kontrolü sağlamasının ardından hadi eylül ayında ilk kez ‘geçici başkent’ dediği aden’e gitti. birkaç gün kaldıktan sonra suudi arabistan’a geri döndü.

son olarak ocak ayında aden’e giden ve ülkeyi burayı yönetmeye devam eden hadi’nin ikinci hedefi, taiz’in kontrolünü almak. husiler, aden şehrindeki ve suudi arabistan sınırındaki saldırılarını da sürdürüyor. riyad bu saldırılara füzeyle karşılık veriyor.

bölgedeki kaynaklardan alınan bilgiye göre koalisyon güçleri başkent sana’ya da 40 kilometre yaklaştı. ancak hadi, sana’da büyük bir savaş yapılması yerine husileri destekleyen devrik cumhurbaşkanı ali abdullah salih’in yenilgiyi kabul etmesini ve müzakere masasına bu şekilde dönülmesini istiyor.

müzakereler ertelenmişti

aralık ortasında salih ve yemen hükümeti cenevre’de müzakere masasına oturmuştu, ön koşulsuz ateşkeste anlaşmışlardı. birkaç hafta süren ateşkesin ardından ihlâller yaşanmış ve ateşkes sona ermişti.

ocak’ta devam etmesi planlanan müzakereler başlayamadı. riyad müzakere masasına dönmeye hazır olduğunu belirtse de sahada biraz daha ilerleme sağlayıp masaya avantajlı konumda dönülmesinden yana. bm genel sekreteri’nin yemen özel temsilcisi ismail velid şeyh ahmed,  tarafları mart ayı ortasında müzakere masasına döndürmek için çalışıyor.

yemen'de yaklaşık bir yıldır devam eden iç savaşta 6 binden fazla kişi hayatını kaybetti, 10 binden fazla ise yaralı var.

kaynak: al jazeera