16 kasım’da, başkent şam’ın dış mahallelerinden birindeki hava kuvvetleri istihbarat üssüne yaptığı saldırıyla öne çıkan özgür suriye ordusu (öso), suriye ordusundan cumhurbaşkanı beşar esad’ın hakimiyetine son vermek amacıyla ayrılmış askerlerden oluşuyor.

grubun üyelerinin kesin sayısı bilinmiyor. tahminler, kime sorduğunuza bağlı olarak, 1000 ile 25.000 arasında değişiyor.

ancak kesin olan bir şey var: ordudan ayrılan bu askerler suriye yönetimini dizleri üzerinde görmek istiyor ve bunun için de yönetimin sahip olduğu en büyük güç olan 500.000 kişilik orduyu hedef alıyor.

al jazeera’ya konuşan, ebabil taburunun komutanı albay ammar el vavi şunları söyledi: “tek amacımız suriye’yi beşar esad rejiminden özgürleştirmek. basitçe söylemek gerekirse, barışçıl protestoları hedefleyenlere yönelik askeri operasyonlar düzenliyoruz.”

öso’nun kuruluşu, temmuz ayında, suriye ordusundan ayrılan bir grup üniformalı asker tarafından, internette yayınlanan bir videoyla resmen duyurulmuş ve aynı videoda meslektaşlarından orduyu terk etmeleri istenmişti.

öso; en son saldırılar, yeni katılanlar ve hükümet güçleriyle giriştikleri çatışmalarla ilgili açıklamalar ve haberlerin yayınlandığı bir facebook sayfasına sahip ve sayfanın 20.000'in üzerinde hayranı var.

vavi, şam’ın dışındaki haresta yerleşimindeki hava üssüne yapılan saldırının, “onun kadar ciddi ve onun kadar etkili” bir dizi saldırıyı takip ettiğini belirtiyor.

vavi, ayrıca, bir gün önce, halep merkezli taburdaki askerlerin kentin eteklerinde yer alan hava kuvvetleri istihbarat kompleksine saldırdığını ve orada bulunan sekiz savaş alanı menzilli balistik füzeden (brbm) birini hedeflediklerini söylüyor.

şam’daki hava üssüne yapılan saldırının aksine, insanların yaşamadığı bir alanda gerçekleştiği için bu saldırının aktivistlerin ve medyanın dikkatini çekmediğini de sözlerine ekliyor.

vavi, taburunun, aralarında marat el-numan, kefer nebil, cebel ez zaviye ve kefer rume’nin de bulunduğu yerlerde başka saldırılar düzenlendiğini de ifade ediyor.

askeri konsey

vavi, öso’nun, temmuz ayından sonra büyümeye devam ettiğini ve ülkenin çeşitli bölgelerinde 22 taburu bulunduğunu söylüyor.

suriye ordusunun protestolara müdahale etme emirlerine uymayı reddedenlerin, yaşadıkları bölgelerdeki öso taburlarına başvurduğunu ifade ediyor.

öso, 16 kasım’da, “mevcut rejimi devirmek, suriyeli sivilleri boyunduruktan kurtarmak, özel ve kamu mülkiyetini korumak ve [yönetim] devrildiğinde kaos ve intikam eylemlerini önlemek” amaçlarıyla geçici bir askeri konseyin kurulduğunu açıklamıştı.

konsey’in başında, öso’yu kurmak için suriye ordusunu terk eden albay riyad el esad var.

konsey’in liderleri arasında dört albay ve üç binbaşı da bulunuyor.

vavi’ye göre öso’da, çoğu yüksek rütbeli subaylar olmak üzere, ordudan ayrılmış 25.000’den fazla asker var.

vavi, ordudan ayrılıp öso’ya katılan en son isimler arasında cumhuriyet muhafızları saflarından albay raşid hamud arafat ve albay gassan halihal’ın bulunduğunu da belirtiyor.

albay hamud, al jazeera’ya, düzenli ordudayken, öso ile sürekli iletişim halinde olduğunu, onlara tavsiye ve destek verdiğini söyledi ve sözlerine “ancak, birkaç gün önce, öso, ordudan ayrıldığımı ilan etmemi ve başka askerleri de öso’ya katılmaları için teşvik etmemi istedi” dedi.

orduyu terk eden diğer askerler gibi, hamud da, bu kararını bir videoda açıkladı ve bu video öso’nun facebook sayfasında yayınladı.

vavi, orduyu terk eden erlerin ve subayların hesabını artık tutamadığını, bu askerlerin farklı taburlar halinde organize olduğunu ifade ediyor.

‘boş vaatler’

britanya merkezli suriye insan hakları gözlemevi başkanı rami abdurrahman, öso üyeleriyle ilgili rakamların abartılı olduğunu söylüyor.

düzenli ordudan ayrılan askerlerin sayısının 1000’den az olduğunu tahmin ediyor.

abdülrahman al jazeera’ya şunları söyledi: 

ordudan ayrılan ve orada bulunan kişilerle iletişim halindeyim. yönetim güçlerinden ayrılma kararlarına saygı duyuyorum. ancak takdir etmek ve doğruyu söylemek ayrı şeylerdir. özgür suriye ordusu, rejimi yıkmak için gereken güce sahip olduğunu söyleyerek insanları boş yere ümitlendiriyor. resmi suriye ordusu’nun 500.000’den fazla askeri olduğunu ve yönetim yanlısı yüzlerce “haydut” (şebbiha) bulunduğunu unutmamak lazım. bu yüzden, özgür suriye ordusu’nun esad’ı devirme gücüne sahip olduğunu söyleyemem.

‘meşru rol’

esad karşıtı suriyeliler, mart ayında başlayan ayaklanmanın mevcut yönetim gidene kadar devam etmesi konusunda hemfikir olsalar da, öso’nun bu süreçteki rolüyle ilgili olarak farklı şeyler düşünüyor.

şam’ın dışında bir yerleşim olan zabadani’de yaşayan, 24 yaşındaki yönetim karşıtı aktivist rande, “öso, maalesef sadece, devrimimizin sahip olduğu barışçıl imajı zedelemekte başarılı oldu” diyor.

diğer taraftan, ülkenin orta bölgesindeki hums kentinin babı amr mahallesinde yaşayan ve ordu ile orduyu terk edenler arasındaki bazı büyük çatışmalara tanık olan 27 yaşındaki vail farklı düşünüyor: “yönetim güçlerinin arkadaşlarımızı ve ailemizi öldürmesini izleyip barışçıl bir devrim istiyoruz demeye devam edemeyiz.”

ana muhalefet birliği suriye ulusal konseyi (suk) ise bir orta yol bulmaya çalışıyor.

ordudan ayrılanları anladıklarını ve “silahsız protestocuları korumaya yönelik meşru bir rolleri” olduğunu kabul ettiklerini, öso’nun saldırılarını ise desteklemediklerini belirtiyor.

suk’nin sözcüsü besma kadamani al jazeera’ya, “suriye devriminin barışçıl niteliğini muhafaza etmeliyiz. siyasi tutumlarımız arasında uyum sağlamak için öso ile sürekli bir diyalog içindeyiz” diyor.

suk’nin, öso üzerinde ne kadar etkili olacağını zaman gösterecek.

bu arada, vavi, rejimi devirmek için sadece barışçıl araçlara bel bağlayanların hayal aleminde yaşadığını iddia ediyor.

twitter’dan takip edin: @basma_

kaynak: al jazeera